EKPSS LİSANS TÜRKÇE DENEME SINAVI 15

1.Akıntıya karşı yüzer gibi, kalabalıkları yara yara ilerlerken etraftan yüzlerce değişik tondan telefon zili sesi geldiğini fark ettim. Dikkat edince neredeyse herkesin cep telefonu ile konuştuğunu görüp hayrete düştüm. Manzara bir film sahnesini andırıyordu. İnsanlar bir yandan konuşuyor, bir yandan el kol hareketleri yapıyor, gülüyor, kızıyor, bağırıyor ve yürüyorlardı… Zaten cep telefonları çıktı çıkalı dostların, akrabaların yüz yüze görüşüp sohbet etmeleri tedavülden kalktı. İnsanların cebe sığan bir alete bu kadar bağımlı yaşamaları anlaşılır bir şey değil.
Bu parçanın yazarı aşağıdakilerden hangisinden yakınmaktadır?
A) İnsanların cep telefonuna bağımlı bir hayat yaşamalarından
B) Dostların birbirlerini telefonla aramamasından
C) Teknolojik gelişmelerin insan yaşamını zorlaştırmasından
D) Cep telefonunun insan sağlığına zarar vermesinden
E) Teknoloji alanındaki gelişmelerin yeterince takip edilmemesinden

2. (I) Ben yazıda kadın duyarlılığının baskın çıkmasına inanmıyorum. (II) Elbette ki kadın olarak bizim erkeklerden farklı bir duruşumuz var.(III) Ama sanatçının ortaya çıkardığı eser, cinsiyetsiz olmalı bence. (IV) Bir kadının, cinsine özgü duygusal yoğunluğunun sanatına da yansıyacağı inkâr edilemez. (V) Yine de yazılarımda yakaladığım içtenliği, yalnızca kadınlığımla açıklamak son derece yetersiz bence.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri “Sanatçının kadın ya da erkek oluşu sanat karşısındaki duruşunu etkilemez.” düşüncesine ters düşmektedir?
A) I. ve II.
B) II. ve III.
C) III. ve IV.
D) IV. ve V.
E) II. ve IV.

3. Kocaman gövdesi ve iri kanatları ile bir kaşıkçı kuşu çok yükseklerde tur atıyor. Uzakta bir takanın pat patı… Kıyıda böcek kovalayan bir deniz kırlangıcı, çöpleri eşeleyen bir uyuz köpek… Kara kuşları bu saatte henüz uyku sersemidirler. Kargaların gece tüneği kahvenin yanındaki çınar… Dallarını bir şemsiye gibi uzatmıştı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Açıklama-örnekleme
B) Öyküleme-betimleme
C) Tanık gösterme-öyküleme
D) Tartışma-betimleme
E) Örnekleme-karşılaştırma

4. Anadolu’da yaşamış bir şairdir Yunus Emre. Duygu ve düşüncelerini, halk Türkçesiyle aktarmıştır şiirlerine. Şiirlerinin kendine özgü bir anlatımı vardır. İnsan sevgisi şiirlerinin başlıca temasıdır. Yüzyıllar önce söylediği şiirleri günümüzde hâlâ dipdiridir. Şiirlerinin ölmezliğinde insana verdiği değer başat etkendir.
Bu parçadan Yunus Emre ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Şiirlerini anlaşılır bir Türkçeyle yazdığı
B) Özgün bir söyleyişinin olduğu
C) Kalıcı şiirler ortaya koyduğu
D) Doğduğu yerin kesin olarak bilindiği
E) Şiirlerinde daha çok, insan sevgisini işlediği

5. Çok kimseler biliriz; yazarların eserlerini okumaktansa onlar üzerine yazılmış incelemeleri, eleştirileri okumayı yeğlerler. Ne yapsınlar, uzun sürer bir yapıtı okumak! Okurların yapacakları daha önemli işleri vardır! Düşünün; en aşağı iki yüz, üç yüz sayfa bir kitaba ayıracak vakitleri mi var? Yazar bir konuyu uzun uzadıya anlatıyor. Bunların çoğu da gereksiz. Eleştirmen ise en kestirmeden söylüyor bir eserle ilgili düşüncelerini… Ne yazık ki içine düştüğümüz durum bu.
Bu parçaya göre bazı okurların bir eseri okumamasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yazarların, eserlerinde kendilerini anlatmaları
B) Okumanın çok zaman alması
C) Nitelikli eleştirilerin olması
D) Eleştirinin daha doyurucu bilgiler içermesi
E) Eserlerin, insanların sorunlarını anlatmaması

6. Küçüksu’nun karşı yamacını sarı sarı katırtırnakları sarmaya başladı. Aynen şarkıda olduğu gibi, ayva çiçek açtı mı yazın başlangıcıdır. Alev alev çiçekleri ile ruhları tutuşturan nar çiçekleri açtı mı vay hâlimize; yaz, yarı yolu çoktan katetmiş demektir. Yaz elimizden kayıp gidiyor korkusu yüzünden o zarif nar çiçeklerinde, daima coşku ve hüzün beraber gider. İlk nar çiçeği gördüğünüzde ruhunuzda hareketlenen sıcak esintilere kulak verin, derim.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Görsel ögelerden yararlanılmıştır.
B) Benzetmeye başvurulmuştur.
C) Kişileştirmeden yararlanılmıştır.
D) Sözcüklerin duyguları dile getiren anlamlarından yararlanılmıştır.
E) Nesnel betimlemelere ağırlık verilmiştir.

7. “Şiir hangi konularda yazılmalıdır?” sorusuna ünlü bir şair: “Güneş ışığının değdiği her şey şiire girer.” karşılığını verir.
Bu sözüyle ünlü şair aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Toplumsal konular şiirde ele alınmaz.
B) Şiir, her konuda yazılabilir.
C) Şiir için önemli olan konu değil, söyleyiştir.
D) Yaşamdaki her konunun şiirde kendine yer bulması mümkün değildir.
E) En güzel şiirler, en sıradan konularda yazılanlardır.

8. (I) Acemi kayakçılar dağın arkasındaki yumuşak, daha az meyilli pistten kaymalılar. (II) Bu pist yaklaşık on iki kilometre uzunluğunda. (III) Yani mekanik tesis kullanmadan tam on iki kilometre kayabiliyor acemiler. (IV) Bu pist hem oldukça uzun hem de kaza riskini en aza indiriyor. (V) Profesyonellerin tercihi ise genelde kuzey ve güney pistleri oluyor.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde öneri söz konusudur?
A) I.      B) II.       C) III.       D) IV.       E) V.

9. (I) En olgun insanlar bile, bazen çok kolay öfkelenebilir. (II) Karşısındakilere kırıcı sözler söyleyebilir bunun için. (III) Sonradan hatasını anlar. (IV) Ama iş işten çoktan geçmiştir. (V) Böyle kimselerin daha serin kanlı olması gerekir. (VI) Serin kanlı davranmaları gerektiğini onlar da bilir. (VII) Ne var ki duygularına bir türlü söz geçiremezler.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi kendinden sonraki yargının gerekçesi durumundadır?
A) I.        B) II.       C) III.        D) IV.         E) V.

10. (I) Derginin yazı işlerinde otururken tanımadığım biri girdi içeriye. (II) Çekingenliği her hâlinden belli olan bu sevimli genç adamı daha önce hiç görmemiştim. (III) Kalemle yer gösterip kendisini tanıtmasını istedim. (IV) Üniversite öğrencisi olduğunu, daha önce bazı yerel gazetelerde öykülerinin yayımlandığını anlattı. (V) Kendisi söyleyemiyordu, ama gözlerindeki ışıltıdan dergide yayımlanmak üzere bir öykü getirdiği anlaşılıyordu.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde söyleyenin kişisel düşüncesi vardır?
A) I. ve II.
B) III. ve IV.
C) II. ve V.
D) I. ve V.
E) II. ve IV.

11.
Yalnızlık, kalbimde açılan bir yara
Gençliğim, çok uzak iklimlerde bir ada
Sevdiğim ne varsa benden uzak
Mutluluk, cimri bir komşu benden uzak
Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerle benzetmelerden yararlanılarak aşağıdaki hangi kavrama örnek verilmiştir?
A) Ad aktarması
B) Dolaylama
C) Sesteşlik
D) Terim
E) Somutlama

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim birden fazla sıfat tarafından nitelenmiştir?
A) Herkes, çalışkan biri olduğunu söylerdi.
B) Van’a gitmek için herkes hazırlıklarını tamamlasın.
C) Sincan’da tek katlı, eski bir evleri vardı.
D) Arkadaşlarla dün akşam sinemaya gittik.
E) Evde gümüş kaşıklar, pirinç şamdanlar vardır.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi zamiriyle kurulmuş bir isim tamlaması vardır?
A) Şunun evi çarşıya daha yakındır.
B) Onun eşyalarını da paketleyelim mi?
C) Biz, seni tren garına yakın bir yerde indirelim.
D) Kalemimin mürekkebi çoktan bitti.
E) Senin burada kimi aradığını bilmiyorum.

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, emir kipindedir?
A) Genç kadın, Ankara’yı şimdi başka türlü görüyordu.
B) Bugün de seninle birlikte sahilde yürüyelim.
C) O aldığın kalemi yerine koy da yanıma gel.
D) Bu soruyu da çok rahat çözmelisin.
E) Ben artık gidiyorum, birazdan annem gelir.

15. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, yapım eki almıştır?
A) Köye giden babamdan biraz erik istedim.
B) Patlamayla birlikte çevrede bir panik meydana geldi.
C) Eski evin pencereleri oldukça küçüktü.
D) Ilık bir rüzgâr esiyordu, denizden.
E) Çocuk, radyonun kablosunu koparmış.

CEVAPLAR: 1.A, 2.E, 3.B, 4.D, 5.B, 6.E, 7.B, 8.A, 9.A, 10.C, 11.E, 12.C, 13.B, 14.C, 15.D