İsim Tamlamaları

İsim Tamlamaları

İki ismin bir anlam ifade etmek üzere bir araya gelerek oluşturduğu söz öbeğidir.

İsim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan olmak üzere iki unsur bulunur. Asıl unsur tamlanan, yardımcı unsur tamlayandır. Önce tamlayan sonra tamlanan gelir.

İsim tamlamalarında kullanılan ekler, ilgi eki ve iyelik ekidir.

İlgi eki: -ın, -in, -un, ün
İlgi(tamlayan) eki, kelimeler arasında tamlama yoluyla ilgi kuran ektir.

İyelik eki: Eklendiği ismin bir şahsa ya da nesneye ait olduğunu gösteren ektir.

1.Tekil iyelik eki:-m

2.Tekil iyelik eki:-n

3.Tekil iyelik eki:-ı, -i, -u, -ü

1.Çoğul iyelik eki: -mız, -miz, -muz, -müz

2.Çoğul iyelik eki: -nız, -niz, -nuz, -nüz

3.Çoğul iyelik eki: -ları, -leri

İsim tamlamaları üçe ayrılır:

1.Belirtisiz İsim Tamlaması: Tamlayanı ilgi eki almayan tamlananı iyelik eki alan isim tamlamasıdır.

kitap                kabı

tamlayan       tamlanan

trafik işaretleri

kalem kutusu

kitap kurdu

kağıt rengi

2.Belirtili İsim Tamlaması: Tamlayanı ilgi eki alan, tamlananı iyelik eki alan isim tamlamasıdır.

bardağ(ın) iç(i)

şişenin kapağı

tablonun köşesi

kitabımın kapağı

çantamın süsü

3. Zincirleme İsim Tamlaması: Tamlayanı, tamlananı veya her ikisi isim tamlamasından oluşan isim tamlamasıdır.

eşofman takımının arması       (tamlayanı belirtisiz isim tamlaması)

kapı kilidinin rengi                   (tamlayanı belirtisiz isim tamlaması)

saat kulesinin uzunluğu          (tamlayanı belirtisiz isim tamlaması)

binanın boya markası             (tamlananı belirtisiz isim tamlaması)

okul duvarının   uzunluğu         (tamlayanı belirtisiz isim tamlaması)

ev hanımlarının kahvaltı keyfi   (tamlayanı ve tamlananı belirtisiz                                                                isim tamlaması)