1. Bir ünsüzün boğumlanma noktasına o ünsüzün çıkağı denir. Çıkak bakımından ünsüzler dörde ayrılır:
a. Dudak ünsüzleri:……………………………………….
b. Diş ünsüzleri:……………………………………………..
c. Damak ünsüzleri:……………………………………
d. Gırtlak ünsüzleri: …………………………………………
Yukarıdaki boşlukları doldurunuz.
2. Ünsüzlerin oluşumu sırasında ses yolu kapalıdır ya da dardır. Buna göre ünsüzler ikiye ayrılır:
a.Sürekli ünsüzler: Ses yolunun daralma durumunda oluşan ünsüzlerdir:………………………………..
b. Süreksiz ünsüzler: Ses yolunun kapalı durumunda oluşan ünsüzlerdir:……………………………….
Yukarıdaki boşlukları doldurunuz.
3. “……………………………………, ses telleri titreşmeden oluşurlar. …………………………..ses tellerinin titreşmesiyle oluşurlar.” Yukarıdaki cümlelerde geçen boşlukları doldurunuz.
4. Bazı ünsüzler iki çıkaklıdır.Bu ünsüzler : …….., ………., ………. Yukarıdaki cümlelerde geçen boşlukları doldurunuz ve bunlara cümle içinden örnekler veriniz.
5. Dudak ünsüzleri nasıl çıkar? Yazınız.
6. Aşağıdaki kelimelerden hangisi Türkçe bir kelime olduğu halde büyük ünlü uyumuna uymaz? Doğru şıkkı işaretleyiniz.
A) Hangi
B) Kendi
C) Beyler
D) Sevgi
E) Yeşil
7. Aşağıdaki kelimelerden hangisi küçük ünlü uyumuna uymaz? Doğru şıkkı işaretleyiniz.
A) Saklandım
B) Çiçek
C) Kabuk
D) Salça
E) Tabya
8. Aşağıdaki bilgiler doğru ise karşısına D, yanlış ise Y yazınız.
a. Birleşik kelimelerde ünlü uyumu aranır. ( )
b. “a,o” ünlüleri geniş ünlülerdir.( )
c. “p ve ç” ünsüzleri sert ünsüzlerdir.( )
d. “m,n,l” ünsüzleri süreksiz ünsüzlerdir.( )
e. “h” ünsüzü gırtlak ünsüzüdür.( )
f. “m,l” ünsüzleri yumuşak ünsüzlerdir.( )
9. Aşağıdaki kelimelerin hangilerinde yerel söyleyişler varsa karşılarına “vardır” yazınız.
Horuz
Torpak
Candarma
Garga
Börek
Dalak
10. Aşağıdaki kelimelerden hangisinde sadece yuvarlak ünlüler kullanılmıştır?
A) Gomalak
B) Tümülüs
C) Tulumbacı
D) Kalorifer
E) Harakiri
Ses Bilgisi Çalışma Kitapçığı 2 Cevaplar
1. Bir ünsüzün boğumlanma noktasına o ünsüzün çıkağı denir. Çıkak bakımından ünsüzler dörde ayrılır:
a. Dudak ünsüzleri:……b,f,m,p,v….
b. Diş ünsüzleri:……c, ç, d, j, n, s, ş, t, z…..
c. Damak ünsüzleri:…g, ğ, k, l, r, y…
d. Gırtlak ünsüzleri: ……h……
Yukarıdaki boşlukları doldurunuz.
2. Ünsüzlerin oluşumu sırasında ses yolu kapalıdır ya da dardır. Buna göre ünsüzler ikiye ayrılır:
a.Sürekli ünsüzler: Ses yolunun daralma durumunda oluşan ünsüzlerdir:…f,ğ,h,j,l,m,n,r,s,ş,v,y,z…..
b. Süreksiz ünsüzler: Ses yolunun kapalı durumunda oluşan ünsüzlerdir:……b,c,ç,d,g,k….
Yukarıdaki boşlukları doldurunuz.
3. …Sert ünsüzler…, ses telleri titreşmeden oluşurlar. ……yumuşak ünsüzler….. ses tellerinin titreşmesiyle oluşurlar.Yukarıdaki cümlelerde geçen boşlukları doldurunuz.
4. Bazı ünsüzler iki çıkaklıdır.Bu ünsüzler : …g….., …k., …l…. Yukarıdaki cümlelerde geçen boşlukları doldurunuz ve bunlara cümle içinden örnekler veriniz.
Gel: G sesi damağın bölümünden çıkar.
Galiba: G sesi damağın arka bölümünden çıkar.
Çekil: K sesi damağın ön bölümünden çıkar.
Çakal: K sesi damağın arka bölümünden çıkar.
Kel: L sesi üst dişlerin dibinden çıkar.
Dal: L sesi üst dişlerin etlerinden çıkar.
5. Dudak ünsüzleri nasıl çıkar? Yazınız.
Dudak ünsüzleri, dudakların birbirine dokunması veya alt dudağın dişlere dokunmasıyla ortaya çıkar.
6. Aşağıdaki kelimelerden hangisi Türkçe bir kelime olduğu halde büyük ünlü uyumuna uymaz? Doğru şıkkı işaretleyiniz.
A) Hangi
B) Kendi
C) Beyler
D) Sevgi
E) Yeşil
7. Aşağıdaki kelimelerden hangisi küçük ünlü uyumuna uymaz? Doğru şıkkı işaretleyiniz.
A) Saklandım
B) Çiçek
C) Kabuk
D) Salça
E) Tabya
8. Aşağıdaki bilgiler doğru ise karşısına D, yanlış ise Y yazınız.
a. Birleşik kelimelerde ünlü uyumu aranır. ( Y )
b. “a,o” ünlüleri geniş ünlülerdir.( D )
c. “p ve ç” ünsüzleri sert ünsüzlerdir.( D )
d. “m,n,l” ünsüzleri süreksiz ünsüzlerdir.( Y )
e. “h” ünsüzü gırtlak ünsüzüdür.( D )
f. “m,l” ünsüzleri yumuşak ünsüzlerdir.( D )
9. Aşağıdaki kelimelerin hangilerinde yerel söyleyişler varsa karşılarına “vardır” yazınız.
Horuz(vardır)
Torpak(vardır)
Candarma(vardır)
Garga(vardır)
Börek
Dalak(vardır) (Organ anlamında kullanılmamışsa)
10. Aşağıdaki kelimelerden hangisinde sadece yuvarlak ünlüler kullanılmıştır?
A) Gomalak
B) Tümülüs
C) Tulumbacı
D) Kalorifer
E) Harakiri
