Sınavlara hazırlanmak öğrenciler için yoğun çaba gerektirir. Bu süreçte farklı çalışma yöntemleri ve stratejilerden yararlanırlar. Bunlardan birisi de deneme sınavı çözmek ya da çeşitli kurumlar tarafından yapılan deneme sınavlarına girmektir.
Deneme sınavları öğrencilerin kendi çalışma süreçleri hakkında geri bildirim alacakları önemli bir araçtır. Bu geri bildirim iki farklı şekilde olabilir. Birincisi, bir konuyu çalıştıktan sonra ya da genel olarak konuları bitirdikten sonra öğrenme düzeyi hakkında fikir verir. İkincisi ise öğrencinin başka öğrenciler arasındaki yerini/sıralamasını belirlemeye yarar. Bu şekliyle denemeler, sınava hazırlanırken çok önemli işlev görüler.
Öte yandan belirli hedefleri olan öğrencilerin kafasında kendilerini o hedefe ulaştıracak net sayıları vardır. Deneme sınavlarında o netlere ne kadar yaklaştıklarını görme imkanı bulurlar. Ne var ki aradaki fark kapanmadığı sürece giderek artan bir stres ve baskı oluşmaya başlar. Kendisi, ailesi ya da öğretmenleri netlerin neden yükselmediğini sorgulamaya başlar. Bu da öğrenciyi karamsarlığa iter, yılgınlığa düşürür ve sonucunda öğrenci çalışma şevkini kaybeder. Bu durumda deneme sınavı beklenenin tam tersi bir sonuca neden olur.
Kısaca deneme sınavları doğru kullanıldığında sınavlara hazırlık için çok yararlı bir araçken yanlış kullanılması durumunda zararlı bir araca dönüşebilir.
Deneme sınavlarından en doğru şekilde nasıl yararlanılacağının cevabını vermeden önce iki kısa benzetmeyle durumu anlamaya çalışalım.
Kendini iyi hissetmeyen kişi doktora başvurur. Doktor da durumu teşhis etmek için bir takım tahliller ister. Bu tahlillerin sonucunda teşhis koyar ve bir tedavi programı belirler. Eğer hasta bu tedavi programını uygularsa iyileşebilir. Kısaca tahlil yaptırmak hastalığı tedavi etmez ancak tedavi için bize önemli bilgiler verir.
Deneme sınavlarını hastahanelerde yapılan tahlillere benzetebiliriz. Öğrenci deneme sınavı yapar, sonucuna göre eksik olduğu konuları ve alanları belirler. Yanlışlarını analiz eder ve en çok hangi nedenlerle yanlış yaptığını saptar. Bunun sonucuna göre de çalışma programını yeniden düzenler. Deneme sınavından aldığı geri bildirimler sonucunda daha verimli çalışma olanağı bulur.
En İyi Ders Çalışma Programı Nasıl Yapılır?
Tek başına tahlil hastalığı tedavi etmediği gibi, deneme çözmek de öğrenciyi sınava hazırlamaz.
Sportif alanda yarışan takımlar sezon öncesinde bazı hazırlık kampları ve hazırlık maçları yaparlar. Böylelikle asıl yarışmanın olduğu sezona kendilerini hazırlamış olurlar. Bu örnekte, takımları sınava hazırlanan öğrencilere, antrenmanları ders çalışma süreçlerine, hazırlık maçlarını deneme sınavlarına, gerçek maçları ise asıl sınava benzetebiliriz. Takımlar önce antrenmanlarla kendilerini maç oynamaya hazır hale getirirler. Hazırlık maçlarıyla hem ne kadar hazır olduklarını test ederler, hem de taktik ve stratejilerini deneme imkanı bulurlar. Nasıl ki sadece hazırlık maçı yaparak maça çıkılmazsa öncesinde yeteri kadar konu çalışıp, pekiştirmeden deneme çözerek de sınava hazırlanılmaz.
Antrenman yapmadan, sadece hazırlık maçlarıyla sezona hazırlanan takımın sonu hüsran olur.
Deneme sınavlarından en doğru şekilde nasıl yararlanılır?
En doğru deneme sınavı stratejisi için aşağıdaki 7 öneri size yardımcı olacaktır:
1. Deneme çözmeden önce konular derinlemesine öğrenilmelidir.
2. Öğrenilen konular yeteri kadar soru çözerek pekiştirilmelidir.
3. Hazır olmadan yapılacak her denemenin sonucu olumsuz olacağından deneme çözmek için acele edilmemelidir.
4. Çalışma için planlanan dönemin başlarında konu çalışmaya daha çok zaman ayrılmalı, sonlarında denemelerin sıklığı artırılmalıdır.
5. Başlangıçta (Eylül) ayda bir deneme, daha sonraları (Aralık-Ocak) iki haftada bir, sonra (Şubat-Nisan) haftada bir ve son bir ayda her gün deneme çözülebilir.
6. Çözülen her deneme mutlaka analiz edilmeli, yanlış nedenleri belirlenmeli ve eksikler giderilmelidir. (Bu en önemli maddedir!)
7. Deneme sonunda çalışma planı gözden geçirilmeli ve yeniden düzenlenmelidir.