Varlıkları karşılayan kelimelere isim denir.
İsimleri üç grupta inceleyebiliriz.
1.Karşıladıkları varlıkların niteliklerine göre isimler
a.Soyut İsim:
Beş duyumuzdan herhangi biriyle algılayamadığımız varlıkları ve kavramları karşılayan isimlerdir.
Örnek: hüzün, sevinç, mutluluk, sevgi…
b.Somut İsim:
Herhangi bir duyumuzla algılayabildiğimiz varlıkları karşılayan kelimelerdir.
Örnek: ağaç, köpek, soğuk, koltuk…
Not: İsimler kullanıldığı cümleye göre somut veya soyut olabilir.
Ne yüreksiz adammış! (Bu cümlede yüreksiz kelimesi soyuttur.)
Sabahleyin Ümit ile kahvaltı yapacağız. (Bu cümlede Ümit kelimesi somuttur.)
2.Varlıklara verilişine göre isimler:
a.Özel İsim:
Evrende bir olan ve bir başka örneği olmayan isimlerdir.
Örnek: Ahmet, Aşk-ı Memnu, Ankara…
b.Cins İsmi:
Aynı türden birden çok örneği bulunan isimlerdir.
Örnek: kitap, sürahi, bardak, yağmur…
Not: Bazı isimler kullanıldıkları cümlelere göre özel ve cins olabilir.
Bugün denize girmemelisin; çünkü deniz çok dalgalı. (Bu cümlede deniz cins isim olarak kullanılmıştır.)
Birisi Deniz’in moralini bozmuş. (Bu cümlede Deniz kelimesi özel isim olarak kullanılmıştır.)
3.Karşıladıkları varlıkların sayısına göre isimler:
a.Tekil İsim:
Sayıca sadece bir varlığı karşılayan isimlerdir.
Örnek: kalem, apartman, testere…
b.Çoğul İsim:
Birden çok varlığı karşılayan isimlerdir. İsimlere getirilen -lar, -ler eki ile yapılır.
Örnek: kediler, köpekler, nankörler…
c.Topluluk İsmi:
Çoğul eki almadığı halde birden çok varlığı karşılayan isimlerdir.
Örnek: millet, grup, orman, aile, sürü, takım, bölük, demet, deste, düzine.
Not: Bazı kelimeler kullanıldığı cümleye göre tekil veya topluluk ismi olur.
Sınıf öğleden sonra konferansa gidecek. (Bu cümlede sınıf kelimesi topluluk ismi olarak kullanılmıştır.)
Sınıfımızda on beş tane sıra vardı. (Bu cümledeki sınıf kelimesi tekil isim olarak kullanılmıştır.)
Not: Topluluk isimleri “-lar,-ler” çokluk ekini alabilir. Bu durumda grupların çoğulu yapılmış olur. Çoğulu yapılmış olması onların topluluk olma özelliğini bozmaz.
Milletlerin bazı değerleri vardır.(Bu cümlede millet kelimesi topluluk ismi iken –ler eki getirerek millet kelimesinin çoğulu, yani grubun çoğulu yapılmış olur. )
Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!
