Ders Notları

Şiir Dili

Biri siyak-sibak (sözün gelişi, sözün öncesinin sonrasına olan uygunluğu, tutarlılığı) olarak kendini pekiştiren ve mantıki tutarlılığa önem veren şiir; diğeri yine sözün gelişin bağlamında kendi kendini niteleyen, psikolojik boyutun ele alındığı, dramatik şiir olmak üzere, iki farklı çizgi veya daha açık bir ifadeyle şiir kuramı olduğu gibi bir görüş ortaya çıkmaktadır. Bu yaklaşımlardan birincisi geleneksel şiir, ikincisi ise modern şiir anlayışına tekabül etmektedir.

Bir şiirdeki ünlem, çığlık ve kendiliğindenmiş gibi görünen dışavurumlar ne kadar aykırı, aşırı infiale dayalı, ateşli ve başıboş görünürse görünsün, şiirin dayandığı temel mantıki dayanaktan ilgisiz değildir ve onun dışına çıkmaz. Dahası şiirde açık seçik hiçbir önerme yer almasa bile şiirin bizzat kendisi içinde bir iddia barındırır ve bu iddia düzenleyici bir rol oynar.

Söz konusu eserin unsurları estetik bir bütün içinde bir terkip oluşturacaksa bunları karşılıklı olarak belli bir ilişkiye sokan düzenleyici bir inanç ve tutum sisteminin varlığına ihtiyaç vardır.

Unsurları şu veya bu mantıki bir ilişkilendirme ile bağlanmamış ve kavramsal hiçbir dayanak noktası bulunmayan şiir o ölçüde kör bir bilinç akışının dışavurumu olmaya mahkumdur. Şüphesiz, şiirde bizi birlik ve bütünlüğe götüren etki ve sonuçlara ulaşmamızı sağlayan ritmik yapı, ton ve imaj örüntüsünün birliği gibi yollar da vardır. Ama yapı birliği, her şeyden önce mantıki bir konudur; dolayısıyla konu birliği olmaksızın başka türden birlikler eksik kalacaktır. Mantıki diyebileceğimiz şu veya bu şekilde bir zemin olmazsa imajın mantığından da psikolojik tutarlılıktan da söz etmemiz mümkün olmaz.

 

Yazdır

Yazar hakkında

Süleyman Kara

Öğrenci ve öğretmenlere faydalı olmak için onlara kaliteli edebiyat sitesi olan edebiyat sultanını sundum.

Yorum yap