10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1.Dönem 2.Yazılı Soruları J Grubu

1. Türk edebiyatının ana dönemlerini yazınız. ( 10 puan)
2. Aşağıdaki dizelerin hangi nazım şekillerine ait olduğunu belirleyerek bu nazım şekillerinin ikişer özelliğini yazınız. (Nazım şeklini doğru belirleyebilmek 3 puan, nazım şekline ait her bir özellik 1 puan)
A)
A benim bahtı yârim
Gönlümün tahtı yârim
Yüzünde göz izi var
Sana kim baktı yârim

………………………………..

B)
Hattım hisabın bil dedin gavgalara saldın beni
Zülfüm hayalin kıl dedin sevdalara saldın beni

Geh ebr veş giryan edip geh bad veş püyan edip
Mecnun-ı sergerdan edip sahralara saldın beni

Vaslım dilersin çün dedin lutf edeyin olsun dedin
Yarın dedin bir gün dedin ferdalara saldın beni

…………………………………………………..
3. I. Metin ve II. Metin parçalarını aşağıda verilen başlıklar doğrultusunda karşılaştırınız.

I. Metin
Sen bir aşksın ben bir mecnun
Sen olmasan ben olmazdım
Sen bir gülsün ben bir bülbül
Sen olmasan ben olmazdım

II. Metin
Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su
Kim bu denlü dutuşan odlara kılmaz çâre su

Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem
Yâ muhît olmış gözümden günbed-i devvâra su

4. Aşağıdaki dizelerde görülen söz sanatlarını yazınız. (5+5=10 puan)
A)
Sana dert dökmeye yetmiyor bir gün
Kâğıt bile mısralardan tedirgin
Vakit gece, kalem hasta, göz yorgun
Yazamadım, yazılmıyor sultanım”
……………………………………………………

B)
Beni bende demen bende değilem
Bir ben vardır bende benden içerü
Süleyman kuş dili bilür dediler
Süleyman var Süleyman’dan içerü
………………………………………………..

5. Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeleri yazınız. ( 10 puan)

Bir kez gönül yıktın ise
Bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi
Elin yüzün yumaz değil

Bir gönülü yaptın ise
Er eteğin tuttun ise
Bir kez hayır ettin ise
Binde bir ise az değil

Yol odur ki doğru vara
Göz odur ki Hakk’ı göre
Er odur alçakta dura
Yüceden bakan göz değil
6. Yunus Emre’ye ait yukarıdaki dizelerde yer alan  milli ve manevi değerlerimizi belirleyiniz. ( 10 puan)

7. Gülhane Hayvanat Bahçesi’ne herkes gibi ilk olarak ailece gitmiştik. Zürafayı ve maymunları çok iyi hatırlıyorum. Alay Köşkü’nü uzun uzun incelemiş ve sonra parkın serinliğine kendimi bırakmıştım. Ama bu geziden bir türlü mutlu olamamıştım. Pislik içindeki küçük kafeslerinde sinir hastası olmuş aslanlar, maymunlar, domuzlar ve kediler görmekten içim daralmıştı. Her yer dışkı kokuyor ve her yer kaybedilen özgürlüğün ağıtını söylüyordu.
Yukarıdaki metinde yer alan isim tamlamalarından 5 tanesini türleri ile birlikte aşağıya yazınız. (10 Puan)
( isim tamlamasını bulmak 1 puan, türünü yazmak 1 puan)

8. Parantezleri uygun noktalama işaretleri ile doldurunuz. (10 puan)
a) Ünlü filozof Konfüçyüs şöyle yakarmış( ) ( ) Tanrım ( ) Bana kitap dolu bir ev ( ) çiçek dolu bir bahçe ver( )( )
b) Aklın ve bilimin üç büyük düşmanı vardır ( ) tembellik ( ) cahillik ( ) fenalık ( )

9. Aşağıdaki metinde yazımı yanlış olan kelimelerin altını çiziniz.(10 puan)
Bu konuşma onun yüreğine büs bütün derd ekmişdi. Yüreğinin orta yerine taş gibi ağır birşey oturdu. Gözlerini ta uzaklara, Dağların tepelerine dikti. Bu dağların ardına inmeye hazırlanan Güneş, uçuşan tarla kuşlarının kanatlarını allı penbeli renklere boyuyordu. Gözlerini gök yüzünün sonsuzluğuna dikince gönülü ferahladı. Tulumunun cebinden çıkardığı eski bir gazeteye daldı. Kendini bu düşüncelerin elinden kurtarmak için gazeteden bir kaç yazı okudu.

CEVAPLAR:
1.A) İslamiyet’ten Önceki Türk Edebiyatı
B) İslamiyet Etkisindeki Tür Edebiyatı
C) Batı Etkisindeki Türk Edebiyatı
2. A. mani : Anonim halk edebiyatına ait bir nazım şeklidir.Tek dörtlükten oluşur. Hece ölçüsünün 7’li kalıbıyla yazılır. Aaba biçiminde kafiyelenir.
B. Gazel: Divan edebiyatına ait bir nazım şeklidir. Beyitler halinde ve aruz ölçüsüyle yazılır. Kafiye şeması aa/ba/ca… biçimindedir. Aşk, sevgi, kadın , şarap gibi konularda yazılır.
3.

4. A. Teşhis , B. Telmih
5. Göktürk alfabesi, Uygur alfabesi, Arap alfabesi, Kiril alfabesi, Latin alfabesi
6. Kalp kırmamak, layıkıyla ibadet etmek, hayır işlemek, iyilik yapmak, alçakgönüllü olmak, doğru ve dürüst olmak
7. Hayvanat bahçesi: belirtisiz İ.T.
Alay köşkü: belirtisiz İ.T
Parkın serinliği: Belirtili İ.T.
Pislik içi: belirtisiz İ.T.
Özgürlüğün ağıtı: belirtili İ.T.
8. a) Ünlü filozof Konfüçyüs şöyle yakarmış(: ) (“ ) Tanrım ( !) Bana kitap dolu bir ev ( ,) çiçek dolu bir bahçe ver( .)( “)
b) Aklın ve bilimin üç büyük düşmanı vardır (: ) tembellik ( ,) cahillik ( ,) fenalık (. )
9. Bu konuşma onun yüreğine büs bütün derd ekmişdi. Yüreğinin orta yerine taş gibi ağır birşey oturdu. Gözlerini ta uzaklara, Dağların tepelerine dikti. Bu dağların ardına inmeye hazırlanan Güneş, uçuşan tarla kuşlarının kanatlarını allı penbeli renklere boyuyordu. Gözlerini gök yüzünün sonsuzluğuna dikince gönülü ferahladı. Tulumunun cebinden çıkardığı eski bir gazeteye daldı. Kendini bu düşüncelerin elinden kurtarmak için gazeteden bir kaç yazı okudu.

10.sinif turk dili ve edebiyati 1.donem 2.yazili sorulari j grubu indir.