TAVRA AKSEDEN DUYGU: SAYGI
Saygıdan söz edince en başta dile getirilmesi gereken, emir ve yasaklardan ya da uyulması gereken bir dizi sıkıcı kuraldan ibaret olmadığı gerçeğidir. Eğer öyle olsaydı adına saygı denir ve “duymak” biçiminde ifade edilir miydi hiç? Uyulan yasak veya kural değil, duyulan yani hissedilen, hisler yoluyla davranışa olduğu gibi yansıyan bir duygudur saygı.
Aldığımız eğitim ve sahip olduğumuz değerler ile şekillenip karakter özelliklerimizle vücut bulan genel bir davranış biçimine dönüşür saygı. Hâlimize, tavrımıza, üslup ve iletişimimize kaynaklık eden güçlü bir duygudur. Nasıl biri olduğumuza dair ipuçları sunan izler toplamıdır. Tek bir tarifi olamayacak kadar geniş bir kavram, soyut bir hissiyatın davranışlar yoluyla görülen en şeffaf ve somut hâlidir.
Saygı, sosyal hayatta var olabilmenin, sağlıklı ilişkiler ve iletişim kurabilmenin ön koşuludur. Saygı ile muamele görme talebi ve beklentisi ise herkes için geçerlidir. Fakat bu beklentinin uygulayıcısı olma kısmına gelince kendi eksik ve hatalarımızı görmek zor gelir.
Empati kurmayı başarmak ve bu ölçüde davranmak ise saygıya anlam katan ve saygı göstermeyi kolaylaştıran bir tutumdur.
Yalnızca “ben” demek, sevgiyi olduğu kadar saygıyı da zedeler. Dolayısıyla ‘biz’ olmanın, birlikte olmanın olmazsa olmazıdır saygı duymak. Önce farkına varmak, ardından inanmak, karar almak ve uygulamak; sağlam bir temel üzerinde, özenle yol almak gerekir. Çizilen bu çerçeve ise hem kendi değerini bilme hem de iletişim hâlinde olduğumuz herkese değer verme anlamı taşır.
(1, 2, 3, 4, 5. ve 6. soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız.
1. Aşağıdaki ifadeleri metinde anlatılanlardan yola çıkarak tamamlayınız.
Saygı …………………………………………………………………………………………………………….……………değildir.
Saygı …………………………………………………. gibidir.
Çünkü …………………………………………………………….
2. Bu metne göre, saygının günlük yaşantınıza etkileri neler olabilir? Örnekler vererek yazınız.
3. Empati kurmak ile saygı duymak arasındaki ilişkiyi günlük hayatınızdan örnekler vererek yazınız.
4. “Yalnızca ‘ben’ demek, sevgiyi olduğu kadar saygıyı da zedeler.” cümlesinin sizde uyandırdığı duygu ve düşünceleri yazınız.
5. Aşağıdakilerden hangisi okuduğunuz metinden çıkarılamaz?
A) Saygı, aldığımız eğitim yoluyla karakter özelliğimiz hâline gelir.
B) Saygı kurallarını öğrenebilmek için bazı emir ve yasaklara uyulmalıdır.
C) Empati kurabilmek, saygıyı gösterebilmenin en etkili yollarından biridir.
D) Saygı, tek bir tarifi yapılamayacak kadar geniş bir kavramdır.
6. Okuduğunuz metnin ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerinden ikisini aşağıya yazınız.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem farklı bir duyguyu yansıtmaktadır?
A) Eyvah, yemek yandı!
B) Ah, gençliğim çabucak geçti!
C) Of, eski günleri arıyorum hâlâ!
D) Ya, sen beni o zamanlar görecektin!
8. Aşağıda verilen bilgilerden tiyatro türüne uygun olanların başına “D” uygun olmayanların başına “Y” yazınız.
(….) Oyunla ilgili detaylar yay ayraç içinde verilir.
(….) Seyirci karşısında oynanır.
(….) Dizelerden oluşur.
(….) Mutlu sonla bitmek zorundadır.
(….) Sahne sanatı olarak da adlandırılır.
(….) Oyununun büyük bölümlerine perde denir.
(….) Sadece okumak için yazılır.
9. Aşağıda, bazı kelimeler ve bu kelimelerin anlamları verilmiştir. Kelimelerle anlamları örnekteki gibi eşleştiriniz.
kiler – sini – lokma – adak – bayır – divan – debdebe – safran – çil – hırka – bozkır – hacet – som – diyar – derman
Derman: İlaç, şifa.
Kiler:
Lokma:
Divan:
Som:
Bozkır:
Hırka:
Adak:
Bayır:
Hacet:
Safran:
Debdebe:
Çil:
Diyar:
Sini:
10. Aşağıdaki deyimlerle bu deyimlerin anlamlarını eşleştiriniz. (Numaralanmış deyimlerden ilgili numaraları aşağıdaki anlamlardan uygun olanına yerleştiriniz.)
1.El ele vermek
2.Elini taşın altına koymak
3.Kol kanat germek
4.Omuz omuza
5.Gözlerinin içi gülmek
6.Kulak vermek
7.Yol gösterme
( ) Dayanışma içinde, birlikte.
( ) Merak edip dinlemek, işitmeye çalışmak.
( ) Çok sevdiği yüzünden, gözlerinden belli olmak.
( ) Bir konuda sorumluluk üstlenmek.
( ) Kılavuzluk etmek, yolu bilmeyene anlatmak, tarif etmek.
( ) Yardım etmek, korumak, himaye etmek.
( ) Birlikte davranmak, bir konuda birleşmek.
CEVAPLAR:
1.Saygı ………uyulması gereken bir kural……… değildir.
Saygı ………hissedilen bir duygu……. gibidir. Çünkü ………hisler yoluyla davranışa olduğu gibi yansıyan bir duygudur…
2. Saygı, sosyal hayatta var olabilmenin, sağlıklı ilişkiler ve iletişim kurabilmenin ön koşuludur. Saygı görmek için saygı duyulur. Bu döngü birbirini takip eder. İnsanlar saygı duydukları zaman değer kazanır. Örneğin, yeni tanıdığımız bir komşumuza saygı duyduğumuzda bir sonraki karşılaşmamızda onun da bize saygı duyduğunu fark ederiz.
3. Empati kurmak, insanın kendisini bir başkasının yerine koymasıdır. Karşımızdaki insanın fikirlerini anlamaya çalıştığımızda ona saygı duymamız kolaylaşır. Örneğin, hasta olduğu için okula gelmeyen bir arkadaşımıza o yokken işlediğimiz derslerden bahsederiz. Bunun nedeni hasta olduğumuz zamanda yaşadığımız zorlukları hatırlamamızdır. Benzer şekilde bir insana saygı duyduğumuzda veya duymadığımızda neler düşüneceğini tahmin edebilmeliyiz.
4. Bencil bir insan saygı görmek ister. Ancak saygı duymaya özen göstermez. Saygı gösteren kişi saygı duyar. Bu nedenle insanlar “ben” demekten vazgeçmeli, karşısındakini kendisiyle aynı tarafta görmelidir.
5.B
6. Ana Düşünce: Saygı bir kural değil, duygudur.
Yardımcı Düşünceler: Saygı duyan insan saygı görür.
Empati kurmak saygı duymaya yardımcı olur.
Saygı sağlıklı iletişim kurmanın önemli unsurlarından biridir.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem farklı bir duyguyu yansıtmaktadır?
A) Eyvah, yemek yandı!
B) Ah, gençliğim çabucak geçti!
C) Of, eski günleri arıyorum hâlâ!
D) Ya, sen beni o zamanlar görecektin!
8. ( D) Oyunla ilgili detaylar yay ayraç içinde verilir.
( D) Seyirci karşısında oynanır.
( Y ) Dizelerden oluşur.
( Y ) Mutlu sonla bitmek zorundadır.
( D ) Sahne sanatı olarak da adlandırılır.
( D ) Oyununun büyük bölümlerine perde denir.
( Y ) Sadece okumak için yazılır.
9. Kiler:Evlerde yiyecek, içecek ve erzakın saklandığı oda, ambar veya dolap.
Lokma:Ağza bir defada alınıp götürülen yemek parçası, sokum.
Divan: Yüksek düzeydeki devlet adamlarının kurduğu büyük meclis.
Som: Değerli madenlerin ve cevherlerin katışıksız, saf hâli.
Bozkır: Sıcak ve ılıman iklimlerdeki ağaçsız, kıraç, doğal alan.
Hırka: Genellikle soğuktan korunmak için giyilen, kumaştan, bazen içi bez pamukla beslenmiş, ceket biçiminde giysi.
Adak: Adanılan şey, nezir.
Bayır: Küçük yokuş, belen.
Hacet: İhtiyaç, gereksinim.
Safran: Süsengillerden, baharda çiçek açan, soğanlı bir kültür bitkisi.
Debdebe: Gösteriş, görkem.
Çil: (Altın ve para için kullanıldığında) yeni ve parlak.
Diyar: Ülke, yurt.
Sini: Üzerinde yemek de yenilebilen, yuvarlak, bakır veya pirinçten büyük tepsi.
10. ( 4 ) Dayanışma içinde, birlikte.
( 6 )Merak edip dinlemek, işitmeye çalışmak.
( 5 ) Çok sevdiği yüzünden, gözlerinden belli olmak.
( 2 ) Bir konuda sorumluluk üstlenmek.
( 7 ) Kılavuzluk etmek, yolu bilmeyene anlatmak, tarif etmek.
( 3 ) Yardım etmek, korumak, himaye etmek.
( 1 ) Birlikte davranmak, bir konuda birleşmek.
6.sinif-turkce-2.donem-2.yazili-sorulari-d-grubu indir.
