Refik Halit Karay’ın Anahtar isimli eserinde bir yanlış anlaşılmanın insanların hayatında nelere mal olabileceğini görmemiz mümkündür.
Kitabımızın başkahramanı Kenan bir gün evinin anahtarını kaybeder. Gururlu bir yapıya sahip olan Kenan anahtarını kaybettiğini kimseye söyleyemediği için habersizce karısı Perihan’ın anahtarını alarak anahtarı çoğaltmaya gider.
Anahtarın yenisini yaptırdıktan sonra gelip evlerinin kapısında dener, ancak yeni yaptırdığı anahtarın kapıyı açmadığını görerek irkilir. “Acaba bu anahtar neden evin kapısını açmıyor? Yoksa bu başka bir erkeğin evinin anahtarı mı?” diye evhamlanmaya ve karısından şüphe duymaya başlar.
Bundan sonra çevresindeki tüm erkeklerden şüphe duymaya ve bu anahtar bu erkeklerden birisinin mi diye kuruntu yapmaya ve kendini yiyip bitirmeye başlar.
Bu ruhsal kayma öylesine takıntı haline gelmiştir ki Kenan bir adam tutarak karısı Perihan’ı takip ettirmeye başlamıştır. Karısını takip eden kişi, Perihan’ın sürekli olarak gittiği bir bayan arkadaşının apartmanına Perihan’ın eski kocası Vecdi’nin taşındığını söyler.
Bu olaydan sonra Kenan’nın kafasında tereddüt kalmaz. “Korktuğum başıma geldi, karım beni birisiyle aldatıyor.” diye düşünür. Artık Vecdi’nin evine gidip elindeki anahtarı denemeye karar verir. Ancak tam apartmana girip anahtarı deneyeceği sırada fenalık geçirir ve bayılır.
Hastaneye kaldırılarak tedavi edilir. Perihan’ın teyze oğlu Rüstem ise Perihan’a tüm bu olup bitenleri anlatır. Perihan bu olup bitenler karşısında adeta şok geçirir ve öylesine üzülür ki bu olayın etkisini uzun süre üzerinden atamaz.
Kenan sağlığına kavuştuktan sonra bu olup bitenleri konuşma fırsatları olur. Kenan bu anahtarın gizemini Perihan’a sorar. Perihan bu anahtarın Osmonti’deki sakin evlerine ait olduğunu söyler. Kendisinin gittiği her yerden bir hatıra alma alışkanlığı olduğunu, bu anahtarı da o yüzden aldığını anlatır.
Kenan karısı hakkında böyle kötü düşündüğü için çok üzülür ve ondan defalarca özür dileyerek kendisini affettirmeye çalışır. Karı koca olayların bu şekilde sonuçlanmasından dolayı çok mutludurlar. Ayrıca Perihan hamile olduğunu söyleyerek bir müjde verir.
Kenan ve Perihan kendilerini bu sosyete yaşantısına ayak uydurma gayretlerinin bu duruma düşürdüğüne karar verirler ve böyle bir hayat yaşamaktansa sessiz-sakin bir hayat yaşamalarının daha iyi olacağını düşünerek Osmonti’deki sakin evlerine taşınmaya ve orada yaşamaya karar verirler.
Anahtar isimli eser Refik Halit Karay’ın aşk, heyecan ve gizem ögeleriyle süslenmiş okurken sıkılmadan okuyacağımız kitaplardandır.
