AŞK-I MEMNU ROMANI HAKKINDA MİZAHİ BİR YAZI
Sevgili Okuyucularım,
Bu yazımızda sizlere Halit Ziya Uşaklıgil’in daha baştan sakat eseri Aşk-ı Memnu’dan bahsetmek istiyorum.
Eserimizin kahramanlarından birisi olan Adnan Bey’in karısı ölmüştür. Adnan Bey karısı öldükten sonra çocukları ile yaşmakta olan orta yaşlı bir beyefendidir. Sandal gezisi sırasında Firdevs Hanım ve kızları ile tanışır.
Firdevs Hanım kocası ölen bir kadındır. Tam da Adnan Bey’in yaşlarında Andan Bey’e uygun bir kadıncağızdır. Andan Bey bu kadına talip olmak varken gidip Firdevs Hanım’ın kızlarından genç Bihter’e talip olarak hem Firdevs Hanım’ı hayal kırıklığına uğratır hem de teamüllere aykırı davrandığı için ileride olacaklara kapı aralamış olur.
Adnan Bey, az kullanılmış ikinci el Firdevs Hanım’ı göz ardı ederek sıfır kilometre Bihter’e talip olur. Firdevs Hanım da ne yapsın gariban? Para pul zenginlik lazım(şeytansın para) zevahiri kurtarmak babından körpe kızı Bihter ile bu kart Adnan’ın evlenmesine razı olur.
Başlangıçta her şey güzel giderken cicim ayları bitince bazı beklenen sıkıntılar baş göstermeye başlar. Adnan Bey’in kızı Nihal üvey annesi Bihter ile iyi geçinmeye çalışmaktadır, ancak bir taraftan da genç üvey anne Nihal’in gücüne gitmeye başlamıştır. Sonuçta Bihter, Nihal’in annesinin koltuğuna kurulmuştur. “Bir ipte iki cambaz oynamaz.” misali iki kadın bir evde yaşar mı? Bihter ile iyi geçinme umudunu yitiren Nihal kendi kabuğuna çekilerek pozisyon kollamaya başlamıştır.
Adnan Bey’in Behlül adında haysiyetsiz yeğeni sık sık Adnan Beylere gelmektedir. Adnan Bey’in yakın çevresi Behlül ile Nihal’in evleneceğini düşünmektedir. Garibim Nihal de Behlül’ün kendisi için geldiğini düşünerek keyiflenmektedir. Fakat haysiyetsiz Behlül’ün kafasında başka bir plan vardır. Behlül, balı bırakıp zehirli bala göz koymuştur. Behlül Adnan Bey’in evine sanki memlekette hiç kadın kalmamış gibi genç güzel Bihter için gelmektedir.
Aslında Behlül için kadın olsun çamurdan olsun fikri hakimdir. Behlül Firdevs Hanım’ın büyük kızı Peyker’i de gözüne kestirmiştir. Çünkü Behlül’ü bir kadın kesmemektedir. Behlül ne yapıp edip Peyker’i baştan çıkarmayı başarmıştır.
Valla Behlül iyi yere dükkan açmış, Adnan Bey’in evinde bir taşla birden fazla kuş vurma şansına sahip olmuştur. Behlül kendisine deliler gibi aşık Nihal varken gidip başka kadınları yoldan çıkararak şeytana fazla mesai yaptırmıştır.
Peyker’den hevesini alan Behlül bu defa da amcasının karısı Bihter üzerinde çalışmaya başlamıştır. Bihter zaten fiziksel olarak çok güzel bir kadındır. Ahlaktan yoksun olan Behlül için fiziksel güzellik önemli bir faktördür.
Behlül bir vesile ile Bihter’i odasına çağırarak ona aşkını ilan etmiştir. Bihter ise Behlül’ün aşkına karşılık vermez. Behlül’ün daha önceden Peyker’i öptüğünü görmüştür. Olaya bakar mısınız? Bihter’in en önemli kriteri Behlül’ün Peykeri öpmesidir. Demek ki Bihter için başka bir sakınca yok, tek sakınca Peykerin öpülmesi. Adnan Bey’in ruhuna fatiha.
Bihter ve Behlül defalarca birlikte olurlar. Durumdan şüphelenen Nihal Behlül ile Bihter’i takip eder ve onları suçüstü yakalar. Gördükleri karşısında şok olan Nihal düşüp bayılır. Ne yapsın Nihal? Babasının aldatılmasına mı dayansın, cici annenin sevgilisini elinden almasına mı dayansın? Zor bir durum Nihal için.
Adnan Bey’in küçük yaşlarda sahiplenerek büyüttüğü zenci uşak Beşir de Nihal’i sevmektedir. Olanlardan az çok haberdar olan Beşir olanları umursamamaktadır, ancak sevdiği kız hastalanıp yataklara düşünce canına tak etmiş ve Adnan Bey’e giderek olanları anlatır. Aldatıldığını öğrenen Adnan Bey deliye dönmüştür. Akıllıya dönecek hali yok ya.
Her şeyin ortaya çıktığını fark eden Bihter bu durum karşısında çok çaresiz kalmıştır. Yaşanan olaylardan dolayı kocasından ve çevresindeki insanlardan çok utanan Bihter intihar etmeye karar verir, bulduğu bir tabanca ile intihar eden Bihter ölür. Pişman olacağın şeyleri hiç yapma demişler ya.
Olanlardan sonra insan içine çıkamaz hale gelen Behlül, kaçarak izini kaybettirir. Adnan Bey’in kızı Nihal geçirmiş olduğu rahatsızlığı atlatarak iyileşir. Bundan böyle Adnan Bey ve kızı Nihal sadece birbirleri için yaşamaya karar verirler.Keşke Adnan Bey baştan kendisi ve kızı için yaşasa da şu işleri başına açmasa iyi idi ama olacak işte. Yaşanacak olaylar yaşanmalı ki; romanlara konu olsun değil mi?
Halit Ziya Uşaklıgil, Aşkı Memnu isimli eserinde görmüş olduğum dikkate değer saptamaları yapmaya gayret gösterdim.
