Süreyya Beyle Suat Hanım evlenirler. Memur olan Süreyya Beyin kazancı istedikleri gibi yaşamaları için yetmemektedir. Bu yüzden yaz tatillerini dedesinden kalma çiftlikteki evde geçirmektedirler. Aile dostları olan Necip, onlara istediği zaman gelip gitmekte ve karı koca tarafından sevilmektedir.
Bir yaz kocasına sürpriz yapmak için Suat babasından para isteyip, Boğaziçi’nde bir yalı kiralar. Kocası bundan çok memnun olur. Günlerini güzel güzel geçirirler. Bir süre sonra Necip de yanlarına gelir. Bu ara Necip Suat’a aşık olur ve onun eldivenini gizlice alır. Necip’le Suat hakkında dedikodu çıkması üzerine Necip yalıya gelişlerini azaltır. Bu arada tifoya yakalanır. Sayılarken Suat’ın adını söyler. Necip’in yanından ayrılmayan Hacer bunu öğrenince kıskançlık krizleri geçirir. Necip’în hastalığına üzülen Suat onu ziyarete gelince Hacer alay etmek için eldiven hikayesini anlatır ve eldiveni gösterir. Suat olaydan son derece utanır ve sarsılır. Necip iyileşince her şeyden habersiz olan Süreyya onu yalıya çağırır. Ağır bir iç mücadelesiyle geçen günlerden sonra Necip her şeyi göze alıp Suat’a açılır. Bir ara sevgisini belirtmek için Suat eldivenin öbür tekini de Necip’e verir. Kış geldiği için konağa taşınırlar. Artık iki sevgili birbirlerini sık sık görmemektedir.
Necip’in de konakta bulunduğu bir gece yangın çıkar, herkes can havliyle dışarı fırlar. Fakat Suat içerde kalmıştır. Süreyya ve Necip genç kadını kurtarmak için odasına koşarlar. Necip içeri dalar. Süreyya da tam girecekken birden tavan Necip ile Suat’ın üzerine çöker.
Eylül romanı ile ilgili bazı sorular ve cevapları:
Eylül, niçin hüzün ayıdır?
Eylül, bütün renklerin solduğu, bütün çiçeklerin yapraklarını döktüğü, meyve ve sebzelerin tükenmeye başladığı aydır. Yeşil rengin verdiği canlılık içinde insana neşe veren her şey insanın içine, hüzün boşaltan sarı bir renkle kaplanır. Adeta tabiat canlılığını kaybederek ölüm uykusuna hazırlanır. Bilhassa eylül bu hüzün senaryosunun son perdesi gibidir. Bu yüzden eylül hüzün ayıdır.
Suad, eylül ile kendisi arasında nasıl bir ilgi kurar?
Eylül ayında tabiat uyumaya, yapraklar sararıp dökülmeye, havalar güzelliklerini kaybetmeye başlar. Böylece bütün güzellikler geride kalmıştır. Suat da geçmiş güzel günleri elde iken kıymeti bilinmemiş öylece harcanmış bir hazine gibi gördüğünden eylülle kendi arasında bir ilgi kurar.
Suad, eylül ayının hangi özelliklerinden bahseder?
Eylül ayında artık çiçeklerin ve güzel kokuların kalmadığı, yaprakların sarardığı, yağan yağmurların ağaçları ve otları canlandırmak yerine onları çürüttüğü ifade edilerek eylül ayının özelliklerinden bahseder.
Suad, Necip’in kendisinin sevdiğini nasıl anlar?
Suat, Necip’in hastalığı sırasında eldivenini çaldığını öğrenince onun kendisini sevdiğini anlar. Zaten Necip iyileştikten sonra her şeyi göze alarak Suat’a aşkını anlatır.
Roman nasıl sonuçlanır?
Roman Suat’la Necip’in çıkan yangında birlikte yanmasıyla mutsuz bir sonla biter.
Bu roman niçin psikolojik bir romandır?
Romanda kahramanların ruh dünyaları, içlerinde geçenlere yer verilerek psikolojik tahlillere yer verildiği için.