Reşat Nuri Güntekin’in Kavak Yelleri isimli eseri Doktor Bey’in başında esen kavak yellerini anlatmaktadır.
Kitabımızın başkahramanı Doktor Bey, bir ilçede görev yapmaktadır. Doktor Bey, kazada ilk zamanlar sadece müftü ile arkadaşlık kurmuş, daha sonra ise başlangıçta hiç sevmediği Hacı Müslüm Bey ile de samimi olmuştur.
Bir gün Hacı Müslüm Bey, doktoru evine çağırarak kızı Celile’nin hasta olduğunu söyler. Doktor Bey, Celile’yi tedavi etmeye gittiğinde ona aşık olur. Müftü ile sohbetleri esnasında Hacı Müslüm Bey’in kızı Celile’yi kendisine vereceğini söylemesi üzerine Doktor Bey’in hayatına bir düzen ve neşe gelmiştir. Doktor Bey, o saatten sonra daha düzenli ve daha mutlu bir insan olmuştur.
Kazadakiler tarafından çok sevilen Doktor Bey, gerçekten de bu sevgiyi hak etmektedir. Kazadaki insanların her türlü sıkıntısı ile ilgilenmektedir. Sadece kendi mesleği ile ilgili sıkıntılarla ilgilenmekle kalmamakta aynı zamanda kazadaki insanların dert, tasa ve problemleri ile de ilgilenmektedir.
Ancak Doktor Bey’in karısı genç yaşta kanser olmuş ve vefat etmiştir. Olayın verdiği can sıkıntısı ve üzüntüden kurtulmak için kızını bir yakınının çiftliğine göndererek biraz olsun yalnız kalmak istemiştir.
Kazadaki insanların yanına uğradığı bir gün insanların Doktor Bey’in dertleri ile dertlendiklerini ve hiç konuşmadıklarını görür ve adeta insanları Doktor Bey teselli eder. Onlara ölenle ölünmeyeceğini söyler.
Doktor Bey, insanlarla konuşurken, bir çiftlik sahibi gelerek karısının hasta olduğunu söyler. Doktor Bey, hasta kadına bakmak için hemen çiftliğe gider. Bir taraftan da kafasında bazı düşünceler yankılanmaktadır.
Karısının evde hatmi varken başka bir hastaya gittiğini düşünür. O gece orada kalmak zorunda kalan Doktor Bey, ilk defa hayatında yalnızlığı yaşamıştır. “Bir tarafta kızım, bir tarafta ben paramparça olmuş bir aile olduk.” diye düşünmektedir.
Kazada çok mutlu olmasına rağmen yaşamış olduğu bu üzüntülü durumlardan dolayı kazadan ayrılmak istemektedir. Zaten kazaya ilk geldiği sıralarda da ayrılmayı düşünmüştür fakat kazanın eski doktoru ve ileri gelen kaza halkı ona her konuda yardımcı olmuşlar ve kazaya alışmasına sebep olmuşlardır.
Doktor Bey, kızı Cemile ile birlikte yaşadıkları ilçeden ayrılarak İstanbul’a gitmenin hayalini kurarken; kızının hastalanması bu planlarını biraz olsun sekteye uğratır. Zaten kızı da bir delikanlıya aşık olmuştur. Kızının düğününü yapan Doktor Bey, kızını yaşadığı kazada bırakarak İstanbul’a dönmüştür.
İstanbul’a dönen Doktor Bey’in burada kafasında Kavak Yelleri esmektedir. Bir arkadaşı ile otelde kalan Doktor Bey, ‘vur patlasın çal oynasın’ tarzı bir hayat sürmeye başlamış, bir gece içkinin verdiği sarhoşluğun etkisi ile iki kadın görmüş ve onlara içki ısmarlamış hatta kadınlardan birisi ile birlikte olmuştur. Doktor Bey, gönlüne göre bir hayat yaşamakta olsa da bir şeylerin ters gittiği hissini kalbinin en derinlerinde hissetmektedir.
Reşat Nuri Güntekin’in pek çok eserinde olduğu gibi Kavak Yelleri isimli eserinde de toplumsal bazı açmazların aşk sevgi bağlamında işlendiğini görmekteyiz.