Şık Romanının Değerlendirilmesi
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Şık isimli romanında Tanzimat dönemi edebiyatçılarının çoğunda olduğu gibi yanlış batılılaşma ve Avrupa özentisi baskın tema olarak işlenmiştir.
Romanın baş kahramanı Şatırzade Şöhret Bey, batı hayranı, giyimine, kuşamına aşırı dikkat eden, alafranga bir hayat yaşamak için yapmacık tavırlar sergileyen ve şık giyimli bir kişidir.
Bayan Potiş adında bir kadınla yaşar. Bayan Potiş ise ahlaksız ve edepsiz bir kadındır. Saf karaktere sahip olan Şöhret Bey’i parmağının ucunda oynatır ve neyi var neyi yoksa satmasına sebebiyet verir.
Şatırzade Şöhret Bey, Metresi Bayan Potiş’in isteklerini karşılayabilmek için para bulamaz ve annesinin elmaslarını çalar.
Şöhret Bey, yaşadığı hayata kendisini öyle kaptırmıştır ki; metresi Bayan Potiş ve köpeği Drol ile sokaklarda dolaşmaktan bile çekinmez. Şöhret Bey bir gün sokakta köpeği ile dolaşırken köpeği lokantadaki tabaklara saldırır ve kırar. Bunun üzerine Şöhret Bey, lokantacılardan iyice bir dayak yer.
Şöhret Bey’in yaşadığı kepazeliklerden dolayı insanlar ondan uzaklaşır hatta Bayan Potiş bile onu terk eder. Düştüğü bu duruma çok üzülen Şöhret Bey, arkadaşı Müştak Bey’in evine sığınır.
Müştak Bey’in evinde gece bir eğlence düzenlenir. Şöhret Bey, eğlencede genç sandığı yaşlı bir kadına yaklaşmaya çalışır. Kadın gece olunca Şöhret Bey’in odasına gelerek ortalığı velveleye verir. Bütün bu rezilliklerden dolayı Şöhret Bey, sokağa atılır.
Ertesi gün eğlence yapılan evdeki bazı kişilerin eşyalarının kaybolduğu fark edilir. Tüm bu olayların sorumlusu olarak görülen Şöhret Bey ve Bayan Potiş tutuklanır.
DEĞERLENDİRME: Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Şık isimli bu eserinde geleneksel değerlerden saparak bilinçsiz bir şekilde batılılaşma hevesinin insanları düşürmüş olduğu komik durumlara dikkat çekilmektedir.
