DİVAN EDEBİYATI TEST 10
1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Bir uzun bir kısa mısralardan oluşan nazım şekline müstezat denir.
B) Rubailer felsefi düşünce, aşk ve hayat konularını işler.
C) Tuyuğlar aruzun fâilâtün fâilâtün fâilün kalıbıyla yazılır.
D) Şarkı Halk edebiyatı nazım şeklidir, bestelenmek için dörtlükler halinde yazılır.
E) Terci-i bentte vasıta beyitleri aynen tekrar edilir.
2. Fuzuli ile Nedim’i karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Fuzuli, dini ve tasavvufi konulara yönelmiş, Nedim ise din dışı konularda eser vermiştir.
B) Nedim ve Fuzuli, gazel türünün başarılı örneklerini vermiştir.
C) Her ikisinin de Türkçe ve Arapça divanı bulunmaktadır.
D) Nedim’in şiirleri gerçek yaşamdan izler taşır, Fuzuli’nin şiirlerinde ise hayali konular vardır.
E) Her ikisinin şiirlerinde de coşkun bir lirizm vardır.
3. Ünlü kişilerin, özellikle şairlerin hayatlarının anlatıldığı eserlerdir. Günümüzdeki biyografi türünün Divan edebiyatındaki karşılığı sayılabilir. İlk kez İran edebiyatında ortaya çıkmış, Türk edebiyatında ilk örneğini ise Ali Şir Nevai, Mecalis’ün Nefais adlı eseriyle vermiştir.
Bu parçada tanıtılan eserlere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sefaretname
B) Münşeat
C) Siyer
D) Tezkire
E) Tazarruname
4. Aşağıdakilerden hangisinde verilenler, tümüyle Divan edebiyatı şairidir?
A) Baki-Şeyhi-Hayali-Katip Çelebi
B) Sinan Paşa-Nabi-Naili-Bağdatlı Ruhi
C) Hayali-Naima-Necati-Zati
D) Hoca Dehhani-Nedim-Ahmedi-Şeyhi
E) Evliya Çelebi-Necati-Zati-Şeyyad Hamza
5. Aşağıdakilerden hangisi Şeyhi’nin eserlerinden değildir?
A) Rind ü Zahid
B) Hâbnâme
C) Harnâme
D) Kenz’ül Menafi
E) Hüsrev ü Şirin
6. Fuzuli ile Baki’yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Her ikisi de çağdaşlarına göre daha sade bir dil kullanmıştır.
B) Her ikisinin de Divan’ı vardır.
C) Her ikisi de aruzu başarıyla kullanmışlardır.
D) Her ikisi de daha çok, tasavvuf konuları üzerinde durmuştur.
E) Her ikisi de gazelde başarılı örnekler vermiştir.
7. Tıp ilmi tahsil etmiş, Çelebi Sutan Mehmet’i tedavi etmiş olan şair, hükümdarın özel doktorluğunu yapmıştır. En önemli eserlerinden olan Harname Türk mizah ve hiciv edebiyatının en güzel örneklerinden biridir. Çelebi Mehmet’e takdim edilen bu küçük mesnevi, şaire padişahı tedavi etmesinin ödülü olarak verilen Tokuzlu adlı köyle giderken uğradığı saldırıyı mizahi bir dille anlatır.
Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmedi
B) Ahmet Paşa
C) Şeyyat Hamza
D) Şeyhi
E) Nesimi
8. Divan edebiyatının en güçlü şairlerindendir. Medrese eğitimi alan şair, döneminin ünlü bilginlerinden ders görmüştür. Ünlü şairlerden Zati’nin uyarılarıyla şiirini daha da geliştirmiştir. Müderrislik, kadılık yapan şair, şeyhülislam olmak istese de bu isteği gerçekleşmemiştir. Döneminin şairlerine göre daha sade bir Türkçeyle şiirler yazmış, asıl ününü gazelleriyle sağlamıştır. Genellikle din dışı konulara yönelmiştir. Kanuni’nin ölümü üzerine yazdığı mersiye büyük bir üne kavuşmuştur.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Baki
B) Nabi
C) Fuzuli
D) Naili
E) Şeyh Galip
9.Aşağıdaki eserlerden hangisi karşısında verilen sanatçıya ait değildir?
A) Hadikatü’s Süeda-Fuzuli
B) Seyahatname-Evliya Çelebi
C) Beng ü Bade-Şeyhi
D) Siham-ı Kaza-Nefi
E) Mizan’ül Evzan-Ali Şir Nevai
10. On sekizinci yüzyıl şairi …, Divan edebiyatının büyük şairlerindendir. Ailesinin etkisiyle Mevlevi tarikatına giren şair, kendini tasavvufa ve okumaya verir. Divan şiirinin geleneklerine bağlı kalmakla beraber, yeni semboller kullanır, kendine özgü bir anlatım tarzı geliştirir. Modern sanat akımlarını hayran bırakacak kadar mecazlar, semboller, renkli hayallerle yüklü canlı bir anlatım kullanır. Düşüncelerle, tasvirlerle örülü yoğun bir hayal gücü vardır. Sebk-i Hindî tarzının Divan şiirindeki uygulayıcılarındandır. İlk şiirlerini yirmi dört yaşında Divan’ında toplayan şair, … adlı büyük eserini yirmi altısında bitirir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Fuzuli-Leyla ile Mecnun
B) Şeyhi-Harname
C) Nabi-Hayriye
D) Şeyh Galip-Hüsn ü Aşk
E) Nefi-Siham-ı Kaza
11. Divan edebiyatında süslü nesrin ustası olarak kabul edilir. Tasavvufla ilgilenen sanatçı, şiirler de yazmıştır. Ancak şiirleri, nesirlerinin yanında sönük kalır. Secili, mecazlı, her türlü söz oyunlarıyla yüklü nesirler kaleme alır. Nesirlerinde ahenk yakalamak için döneminin tüm sanat kurallarından yararlanır. Gerek zamanında gerekse daha sonra gelen nesirciler üzerinde büyük etkisi vardır. Felsefe, tasavvuf ve ahlak konularını ele adlığı Tazarruname adlı eseri ünlüdür.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Katip Çelebi
B) Naima
C) Mercimek Ahmet
D) Evliya Çelebi
E) Sinan Paşa
12. Türk edebiyatına İran edebiyatından geçmiştir. Aşk, ayrılık, hasret, ölüm gibi lirik konular işlenir. Beyit sayısı 5-15 arasındadır. İlk beyit kendi arasında kafiyelidir. Diğer beyitlerin ikinci mısraları birinci beyit ile kafiyelidir.
Bu parçada sözü edilen Divan şiiri nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazel
B) Müstezat
C) Murabba
D) Rubai
E) Kaside
13. Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden biri değildir?
A) Girizgah
B) Medhiye
C) Tezkire
D) Tegazzül
E) Fahriye
14. Aşağıdakilerden hangisi bentlerle dörtlükler halinde yazılan Divan edebiyatı nazım şekillerinden biri değildir?
A) Tuyuğ
B) Şarkı
C) Rubai
D) Murabba
E) Gazel
15. Aşağıdakilerden hangisi nesir türünde değildir?
A) Hayriyye
B) Sefaretname
C) Kabusname
D) Keşf’üz Zünun
E) Seyahatname
16. Divan edebiyatının en büyük hiciv şairidir. Kasideleriyle ünlüdür. I. Ahmet, I. Mustafa, II. Osman ve IV. Murat olmak üzere dört padişahın dönemini yaşar. Bu pardişahlara, vezirlere, döneminin birçok büyüğüne kasideler sunar. Dilini tutmaması, sık sık eleştiriye başvurması yüzünden sıkıntılar yaşar. IV. Murat tarafından çok korunan şair, hicvetmeyeceğine dair padişaha söz vermesine karşın sözünde duramaz. Vezir Bayram Paşa’yı hicveder, bu, onun sonunu hazırlar.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nabi
B) Baki
C) Şeyhi
D) Nefi
E) Nedim
17. Gazelle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Genellikle 5 ile 15 arasında değişen beyitlerden oluşur.
B) Bütün beyitlerde aynı konunun işlendiği gazellere yek-ahenk gazel adı verilir.
C) Yarım uyak dışında uyak kullanılmaz.
D) Şairin mahlası son beyitte söylenir.
E) Aşk, hasret gibi konuları işleyen lirik şiirlerdir.
18.Aşağıdakilerden hangisi nesir biçiminde yazılmış bir eser değildir?
A) Keşfü’z Zünun
B) Tazarruname
C) Kabusname
D) Mecelle
E) Hadikatü’s Süeda
19. Divan şiirinde, bestelenmeye uygun ölçü kalıplarıyla yazılan ve çoğunlukla dört dizelik bentlerden oluşan bu nazım biçimi aşk, sevgi, ayrılık, eğlence gibi konularda yazılır. Bu nazı biçiminde miyan adı verilen üçüncü dizenin anlam bakımından daha özlü olmasına dikkat edilir. Dördüncü dizeye ise nakarat denir. Nedim, bu türün en güzel örneklerini vermiştir.
Bu parçada sözü edilen Divan şiiri nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazel
B) Kaside
C) Şarkı
D) Rubai
E) Mesnevi
20. Hüseyin’in Kerbelâ’da şehit edilişinin anlatıldığı … Fuzûlî’nin en tanınmış eserlerinden olup asırlarca bütün Türk illerinde okunagelmiştir. Fuzûlî gazellerinde görülen lirizmi ve heyecanı bu eserine de yansıtmayı başarmıştır. Bu eser, kısa bir mukaddime ile başlar. Fuzuli burada Arapçada Tâvûsî’nin bir Maktel’i olduğunu, Farsçada Hüseyin Vâ’iz-i Sifî’nin Ravzatü’ş-şühedâ’sı bulunduğunu, kendisinin de bu eseri örnek alarak başka eserlerden de yararlanarak eserini yazdığını açıklar.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki eserlerden hangisi getirilmelidir?
A) Sakiname
B) Sıhhat u Maraz
C) Beng ü Bade
D) Habname
E) Hadikat’üs Süeda
CEVAPLAR: 1.D, 2.C, 3.D, 4.D, 5.A, 6.D, 7.D, 8.A, 9.C, 10.D, 11.E, 12.A, 13.C, 14.E, 15.A, 16.D, 17.C, 18.E, 19.C, 20.E
