1 .Bugün pazardı. Hüseyin Arif bir gün evvelki gazeteyi aldı ve tekrar okumaya başladı. Çanakkale’ye dair İstanbul’dan Berlin’den Londra’dan gelen telgrafları süzdü. Karadan ve denizden hücum ediyor. Boğaz’a döktüğümüz torpiller toplanıyor; Kumkale’ye Seddülbahir’e Anafarta’ya çıkan İngiliz, Fransız askerleri ilerliyor.Romanya, ülkesinden mühimmat geçirtmiyordu.
Yukarıdaki parçada edebiyatın hangi bilim dalıyla ilişkisi vardır? Edebiyatla bu bilim dalının ilişkisini açıklayınız? (4+6=10P)
2.Türklerin bugüne kadar kullandığı alfabelerin adını yazıp 1928’de yapılan Harf İnkılâbı’nın katkıları neler olmuştur? Bu konudaki düşüncelerinizi birkaç maddeyle yazınız?(10P)
3. Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatının dönemlerini yazınız?(10P)
4. Aşağıdaki metinlerde yer alan anlatım tekniğini tespit ediniz?(2X5=10P)
A. Odasına girince kapıyı kapadı. Boğazı düğümleniyordu. Kendini tuttu ve ağlamadı. Belki son defa gördüğü odasının her tarafına baktı. Yutkundu. Ağzında yine bir kuruluk vardı. Evet, bir isyan vardı içinde. Babasına karşı değil. Kime karşı olduğunu anlamıyor. Evden hemen çıkıp gitmeyi düşündü.
B.Acı bir şaşkınlık içinde peki ne zaman olmuş diye düşündüm. Benim, kendimin polisle hiçbir ilişiğim yok. Hem niçin özellikle bugün? Acele giyinmeye koyuldum. Birdenbire “Mahvolursam olayım, ne yapalım?” diye düşündüm. “Ne önemi var? Çorabı giyerim, toz toprak içinde büsbütün aşınır, lekeler de kaybolur.”
5. Duru, Gökçe, Nuri ve Fatih okudukları türlerle ilgili kendi aralarında bir kitap sohbeti gerçekleştirmektedir.
Duru: Benim okuduğum türde daha çok Hz. Ali etrafında oluşan kahramanlıklar anlatılmaktadır. Dini motiflerle kahramanlık unsurlarının birleştirilmesi harika olmuş.
Gökçe: Benim okuduğum tür ise İran edebiyatından bizim edebiyatımıza geçtiği için içerisinde yabancı dillerden gelen pek çok kelime olduğu için okumakta biraz zorlandım. Özellikle aşk konusunda yazılanlardaki olay örgüsüne bayıldım.
Nuri : Benim okuduğum türde de aşk konusu en çok işlenen temadır.Nazım-nesir karışık yazılması da ayrı bir hava katmış. Günümüzde Doğu Anadolu’da pek çok aşık tarafından bunlar anlatılmaktadır.
Fatih : Benim okuduğum türde ise Oğuzların Kuzeydoğu Anadolu ve Azerbaycan coğrafyasındaki günlük hayatları anlatılıyordu. Çoğunlukla çevredeki Rum, Ermeni ve Gürcülerle olan mücadele anlatılıyor. Bazen kendi iç mücadeleleri de anlatılmaktadır. Türk kültür gelenek ve görenekleri için çok güzel bir eserdir.
Bu konuşmalara göre aşağıdaki tabloda yer alan soruları cevaplayınız?(2+2+2+4=10P)
A.Duru’nun okuduğu tür hangisidir?
B. Gökçe’nin okuduğu tür hangisidir?
C. Nuri’nin okuduğu tür hangisidir?
D. Fatih okudu’in okuduğu tür hangisidir ve bu türün bir özelliğini yazınız?
6. Aşağıdaki metinlerde yer alan anlatıcı bakış açılarını tespit ediniz? (3+3+4=10P)
A. Ödevlerimi yaparken Melahat ablanın bakışlarının sık sık pencereden dışarı kaydığını fark ettim. Ben de onun bakışları arkasından pencereden bakar; yüzbaşıyla göz göze gelince bakışlarını, yanaklarını kızararak öne eğdiğini görürdüm. Elleri hafif titreyerek saçlarımı okşardı böyle zamanlarda.
B. Sabah yaklaşmıştı. Sokaklardan tek tük geçenler vardı. Merdivenleri ikişer ikişer çıktı. Üst kattaki evinin kapısını açtı. İçeri girdi. Yatak odasına giderek kapıyı kilitledi, ayakta yüzünü elleriyle kapayarak durdu. Sonra bir çekiç sesi duydu. Pencereden ince ve beyaz bir ışık süzüldü.
C. Uyandığında çok erkendi. Saate bakması gerekmeden bildi bunu. Yabancı bir yatakta bulunmanın bilinci ve rahatsızlığıyla açtı gözlerini. Alışmadığı yataklarda hep erken uyanırdı zaten, hiçbir zaman uykusunu alamadan. Gerçi son zamanlarda evindeki yatağında da uykusunu alamadan uyanıyordu.
7.Aşağıdaki parçanın temasını, konusunu ve metindeki temel çatışmayı bulunuz?(3+4+3=10P)
Bu, her gece uykusunda onu kurtarmak için birçok geminin pupa yelken geldiğini gören zavallı eski bir Türk forsasıydı. Tutsak olalı kırk yılı geçmişti. Otuz yaşında, dinç, levent, güçlü bir kahramanken Malta korsanlarının eline düşmüştü. Yirmi yıl onların kadırgalarında kürek çekti. Yirmi yıl iki zincirle iki ayağından rutubetli bir geminin dibine bağlanmış yaşadı. Yirmi yılın yazları, kışları, rüzgârları, fırtınaları, güneşleri onun granit vücudunu eritemedi. Zincirleri küflendi, çürüdü, kırıldı. Yirmi yıl içinde birkaç kez halkalarını, çivilerini değiştirdiler. Ama onun çelikten daha sert kaslı bacaklarına bir şey olmadı. Yalnız abdest alamadığı için üzülüyordu. Hep güneşin doğduğu yanı sol ilerisine alır, gözlerini kıbleye çevirir, beş vakit namazı gizli işaretle yerine getirirdi. Elli yaşına gelince, korsanlar onu, “Artık iyi kürek çekemez!” diye bir adada satmışlardı. Efendisi bir çiftçiydi. On yıl kuru ekmekle onun yanında çalıştı. Tanrı’ya şükrediyordu. Çünkü artık bacaklarından mıhlı değildi. Abdest alabiliyor, tam kıblenin karşısına geçiyor, unutmadığı ayetlerle namaz kılıyor, dua edebiliyordu. Bütün umudu, doğduğu yere, Edremit’e kavuşmaktı. Otuz yıl içinde bir an bile umudunu kesmedi. … En ünlü, en tanınmış Türk gemicilerdendi. Daha yirmi yaşındayken Tarık Boğazı’nı geçmiş, poyraza doğru haftalarca, aylarca, kenar kıyı görmeden gitmiş, rast geldiği ıssız adalardan vergiler almış, irili ufaklı donanmaları tek başına hafif gemisiyle yenmişti. O zamanlar Türkeli’nde namı dillere destandı. Padişah bile onu, saraya çağırtmıştı.
Metnin teması:
Metnin konusu:
Metindeki temel çatışma:
8. Asıl konuşan Hasan’dı, altı aydan beri susan Hasan… Durmadan, dinlenmeden, nefes almadan, yanakları sevincinden pembe pembe, dudakları titreyerek taze, gevrek, billûr sesiyle biteviye konuşuyordu. Aklına ne gelirse söylüyordu. Eskici hem çalışıyor hem de ara sıra “Ha! Ya! Öyle mi?” gibi dinlediğini bildiren sözlerle onu söyletiyordu; artık erişemeyeceği yurdunun bir deresini, bir rüzgârını, bir türküsünü dinliyormuş gibi hem zevkli hem yaslı dinliyordu; geçmiş günleri, kayıp ettiği yerleri düşünerek benliği sarsıla sarsıla dinliyordu.
Metinde bulunan farklı eklerle oluşturulmuş sıfat-fiillerden dört tanesini yazınız: (8P)
Metinde bulunan farklı eklerle oluşturulmuş zarf-fiillerden üç tanesini yazınız: (6P)
9. A Aşağıdaki cümlelerde virgülün kullanım gerekçelerini yazınız?(2×3=6P)
. Çantasından gözlüğünü çıkardı, metni okumaya çalıştı.
. Yayla yolunda yemyeşil ağaçlar, rengarenk çiçekler, şırıl şırıl akan dereler gördük.
B. Aşağıda yay ayraç içerisinde boş bırakılan yerlere uygun noktalama işaretlerini getiriniz?(5×2=10P)
Yemek ve Kültür dergisi takip ettiğim yayınlar arasında özgün bir yere sahip. Yemeğin bir kültür işi olduğunu tarih içinde Türk mutfağının niteliğini( ) sofra adabını, unuttuğumuz yemekleri bize tanıtan bir dergi( ) Derginin kapağında şu sözler yazılı( ) ( ) 50.Sayı Özel Seçki.( )
10.sinif turk dili ve edebiyati 1.donem 1.yazili sorulari j grubu İNDİR.
