“Edebiyatçı, toplumdan ve toplum hayatını etkileyen olaylardan bağımsız yaşayamaz.”
1.Yukarıdaki sözden yola çıkarak edebiyat ve toplum ilişkisini anlatan bir paragraf yazınız.(10 puan)
Çoban Çeşmesi
Deriden derine ırmaklar ağlar,
Uzaktan uzağa çoban çeşmesi.
Ey suyun sesinden anlayan bağlar!
Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi?
… Faruk Nafiz Çamlıbel
2.Aşağıdaki soruları yukarıdaki şiire göre yanıtlayınız. (5×3=15 puan)
Nazım birimi:
Ölçüsü:
Uyak ve redifler:
Edebi sanatlar:
Şiir türü:
Dünyadaki enerji rezervlerinin durumu dikkate alındığında, rüzgâr enerjisinden yararlanmanın, hem çevresel hem de kaynak varlığı açısından önemli olduğu anlaşılmaktadır(…) Mevcut fosil kaynaklı enerji rezervlerinin gelecekte tükenecek olması, şu anda büyük bir bölümünü ithal eden bir ülke olarak Türkiye’yi, artacak olan fiyatlardan ve teminindeki problemlerden dolayı zora sokacaktır. Bu nedenle elektrik enerjisi üretimini yenilenebilir kaynaklara doğru yönlendirmemiz, mevcut hidrolik kaynaklarımız ile birlikte rüzgâr enerjisinden faydalanmamız gerekmektedir.
3.Yukarıda metnin ana düşüncesini ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.(5×3=15 puan)
Ana düşünce:
Yardımcı düşünceler:
Bir gün, bir öğleüstü idi. Kahvenin çardağı altında oturuyorduk. Bizim Mehmet Ali, Bekir Çavuş, Salih Ağa ve Muhtar, hep orada idiler. Bahis, harp üzerine ve onun akıbetlerine dairdi. Onlara İstanbul’un dört devletin askeri işgali altında olduğunu, İzmir’in ta Bursa’ya kadar Yunanlılartarafından istila edildiğini, Adana’dan henüz Fransızların el çekmediğini, Urfa’da, Antep’te kanlıolaylar cereyan etmekte olduğunu haber veriyor ve her birinin yüzüne ayrı bir dikkatle bakıyordum.
Hiçbirinde ne hayret, ne dehşet, ne de alelade bir alaka izine tesadüf etmedim. Ateşin içinden henüzçıkmış olan Mehmet Ali bile artık bunları geçmiş zamana ait bir masal gibi dinliyordu.
Dedim ki: İşte Mehmet Ali bilir; İstanbul’da ne padişahın, ne devletin, ne hükümetin beş paralıkitibarı kaldı. Memleketin büyüklerini, akıllıadamları alıp Malta adasına sürdüler. Kimseye ağız açtırıp söz söyletmiyorlar. Herkesi, olur olmazsebeplerden haraca kesiyorlar.
Gene yüzlerine bakıyorum. Bu işleri, tuhaf bile bulmuyorlar. Sonra hislerine dokunmak istiyorum. Diyorum ki:
-Bunlarhepsine el uzatıyorlar. Ve bunları izah eden vakalar anlatıyordum. Tam bu sırada bir de baktım ki muhtar uyukluyor.
Mehmet Ali elindeki çakı ile bir söğüt dalını yontuyor. Salih Ağa, ta uzakta, yamaçta, otlayandavarlarını gözetliyor. Yalnız, Bekir Çavuş biraz dikkat eder gibi göründü:
-Efendi, tekrar savaş olacak mı? dedi.
-Olmaktadır; dedim. İşitmediniz mi? Mustafa Kemal isminde bir büyük adam, bir büyük kumandan, İstanbul’dan çıktı, Anadolu’ya geçti. Erzurum’da, Sivas’ta, milleti başına topladı.
Ve destani kıssalarla onları heyecana getirmeğe çalıştım.
Çanakkale’de bulunmuş olan Mehmet Ali, Mustafa Kemal adını hatırlıyor. Ona göz ucuyla baktım.
Başını yonttuğu söğüt dalından kaldırdı. Benden tarafa döndü:
-Beyim, Allah vere de, bizi tekrar askere almasalar, dedi.
Bu, benim köydeki en hüzünlü günüm oldu.
… Yakup Kadri Karaosmanoğlu(Yaban)
4. Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre yanıtlayınız.(6×5=30 puan)
Kişiler:
Mekân:
Zaman:
Anlatıcı/Bakış Açısı:
Tema ve konusu:
Çatışma:
Senin sorunlarınla diridir sahne.
Öz benliğinle yüzleşme yeridir sahne.
Dünya sahneden sunar sana kendini.
İnsanın ölümsüzleşme yeridir sahne.
5.Yukarıdaki şiirden hareketle tiyatro ile ilgili düşüncelerinizi beş cümleyle yazınız.(5×3=15 puan)
6. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırınız.(5×3=15 puan)
a) Turistler güneş doğarken bu tepeden manzarayı seyreder.
b) Dersin tam ortasında bir grup öğrenci ellerinde çiçeklerle sınıfa girdi.
c)Yaz gelince, Antalya’ya gideceğiz.
CEVAPLAR:
1.
2.
Nazım birimi: Dörtlük 3 puan
Ölçüsü:6+5 duraklı, 11’li hece ölçüsüdür.3 puan
Uyak ve redifler:–ağlar
—bağlar “ağlar” zengin uyak (tunç uyak)
—uzağa çoban çeşmesi
—dağa çoban çeşmesi
“-a çoban çeşmesi” redif; “-ağ” tam uyak3 puan
Edebi sanatlar: “Deriden derine ırmaklar ağlar” dizesinde teşhis (kişileştirme) sanatı vardır. Irmaklara insan özelliği verilmiştir.
“Ey suyun sesinden anlayan bağlar!” dizesinde nida (seslenme) sanatı ve teşhis sanatı vardır.
“Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi?” dizesinde teşhis sanatı vardır.3 puan
Şiir türü: Pastoral şiir 3 puan
3.Ana düşünce: Yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi. 3 puan
Yardımcı düşünceler: Rüzgârenerjisineden önemlidir? 3 puan
Türkiye neden rüzgâr enerjisinden yararlanmalıdır?3 puan
Gelecekte enerji teminlerinde nasıl sorunlar yaşanabilir? 3 puan
Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları nelerdir? 3 puan
4. Kişiler:Mehmet Ali, Bekir Çavuş, Salih Ağa ve Muhtar, Anlatıcı. 5 puan
Mekân: Kahvenin çardağı.5 puan
Zaman:Bir gün, bir öğleüstü.Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sonrası.5 puan
Anlatıcı/Bakış Açısı: 1. Kişi/Kahraman Bakış Açısı. 5 puan
Konusu ve teması: Ahmet Celal isimli Türk aydını ile Anadolu köylüleri arasında yaşanan kültür ve fikir çatışması konuyu oluşturur. Tema: Ülkemizin kalkınmasını ve gelişmiş bir ülke olmasını istiyorsak; vatanımıza sahip çıkmalı,köylülerimizi eğitmeli, hiçbir vatandaşımızı cahil bırakmamalıyız. 5 puan
Çatışma: Aydın-halk çatışması. 5 puan
5.
6.
a) Turistler / güneş doğarken/bu tepeden /manzarayı /
Özne Zarf tümleci Dolaylı tümleç Belirtili nesne Yüklem 5 puan
b) Dersin tam ortasında/ bir grup öğrenci/ ellerinde çiçeklerle/ sınıfa /
Zarf tümleci Özne Edat tümleci Dolaylı tümleç Yüklem 5 puan
c) Yaz gelince, / Antalya’ya / gideceğiz.
Zarf tümleci Dolaylı tümleç Yüklem 5 puan
11.sinif turk dili ve edebiyati sorumluk sinav sorulari a grubu indir
