1. Aşağıdaki cümlelerde bulunan söz sanatlarını (benzetme, kişileştirme, abartma, konuşturma) karşılarına yazınız.
➡️Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane parkında
Ne sen bunun farkındasın ne de polis farkında
(………………………………………)
➡️Yâr deyince kalem elden düşüyor
Gözlerim görmüyor aklım şaşıyor
Lâmbamda titreyen alev üşüyor
Aşk kağıda yazılmıyor Mihriban!
(………………………………………)
➡️Âh bu türküler, köy türküleri
Ana sütü gibi candan Ana sütü gibi temiz
(……………………………………….)
➡️Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
“Gömelim gel seni tarihe!” desem sığmazsın.
(………………………………………)
2. Aşağıdaki cümlelerde yer alan anlatım bozukluklarının sebeplerini yazınız.
● 6 Şubat 2023 yılında meydana gelen bu depremde milyonlarca insan hayatını
kaybetti.
➡️
● Hiç kimse sesini çıkarmıyor, bu büyüleyici müziği dinliyordu.
➡️
● İşler böyle giderse sen itibarını, ben de sermayemi kaybedeceğim.
➡️
● Sanatçı 67. ölüm yıl dönümünde mezarı başında anıldı.
➡️
● Asrın felaketinin yaşandığı deprem bölgesine karşılıksız yardımda bulunduk.
➡️
3. Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiilimsileri bularak türünü (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) yazınız.
Ben çok küçükken, yani çocukların itfaiyeci ya da pilot olmak istedikleri dönemde, büyüyünce bir şey icat etmek, ya da bir şey keşfetmek isterdim. Bu nedenle de idealim, bir makine icat edebilmek için makine mühendisi ya da bir ilaç
keşfedebilmek için biyolog falan olmaktı. Sanıyorum, bu isteğimin arka planında, insanlığa hizmet ederek tarihe geçmek arzusu vardı. Bunu, biraz bilinçlenince daha iyi anladım.
4. Aşağıdaki cümlelerde parantez içinde verilen boşluklara uygun noktalama işaretlerini koyunuz.
Masal adalarının birinde ihtiyar bir balıkçı varmış ( ) Her akşam balıktan döndüğü zaman ada halkı başına üşüşür ve ona açık denizde neler gördüğünü sorarmış. Halkın ilgisini çekmek için herkesin göremeyeceği canlılar ve tasavvur edemeyeceği tesadüfler icat eden sanatkâr balıkçı ( ) o gün açık denizde bir deniz kızı gördüğünü söyleyip bu hayali ( ) türlü masallara dönüştürmüş. Günlerden bir gün balıkçı ( ) açık denizde gerçekten bir deniz kızı görmüş. O gün balıktan döndüğü zaman kendisine neler gördüğünü soranlara bu sefer ( ) ( ) Bugün hiçbir şey görmedim ( ) ( ) demiş.
5. Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırarak altına yazınız.
● Genç yaşında öykü alanında isim yapmış ve türün parlak örneklerini vermiş olan yazar, kahramanlarını her gün karşılaşabileceğimiz kişiler arasından seçmiştir.
● Kişiyi, içinde yaşadığı toplumun değer yargıları biçimlendirir.
● Yazınsal türlerin birbirine benzeyen ve birbirinden ayrılan yönlerini belirlemek zordur.
● Ozan, düşünceyi duygu haline dönüştürünceye kadar yoğurur.
● Sözlerinden çok, adının önem kazanması, bir eleştirmenin en büyük korkusudur.
6. Aşağıdaki cümlelerdeki yazım yanlışlıklarını bularak doğrularını yazınız.
Ortaçağ sonuna kadar Çin de yeni bir takvimin imparatorlarca yürürlüğe konması, modernite öncesi Batı Devletlerinde her imparator adına madeni para basılmasına benzer bir uygulamaydı. Bu uygulamaların ikiside imparatorun değişdiğinin anlaşılmasını sağlıyor ve egemenliğinin tanındığı anlamına geliyordu. Siyasal
Egemenlik ile takvim arasındaki yakın ilişki nedeniyle gökbilim incelemeleri için geleneksel olarak kullanılan cihazlar ve bunların yapımına ilişkin bilgiler, imparator adına çalışan Bilim İnsanlarınca gizli tutuluyordu.
7. Aşağıdaki cümlelerin çatısını bularak karşılarına yazınız.
● Okullar kapanınca Sivas’a taşınacaklarmış.
➡️
● Dikkatli bakmadığın için fark edemiyorsun.
➡️
● Bir uçurmaya tutunup gitmiştin buradan.
➡️
● Her yere yetişilir, hiçbir şeye geç kalınmaz.
➡️
● Başbakan, ekonomide büyük bir atılım gerçekleştirmek istediklerini açıkladı.
➡️
● Herkesin merakla beklediği derbi dün akşam oynandı.
➡️
● Gözümü kırpmadan sabaha kadar bekledim.
➡️
● Köyden beklediği haber gelmeyince sinirlendi.
➡️
8. Aşağıda verilen parçaların hangi metin türüne (makale, deneme, eleştiri, sohbet, anı, fıkra …) ait olduğunu yazınız.
● Kitaptan niçin korkarlar? Bunu bir türlü anlayamadım. Kitaptan korkmak, insan düşüncesinden korkmak, insanı kabul etmemektir. Kitaptan korkan adam, insanı mesuliyet hissinden mahrum ediyor demektir. “Bırak, senin
yerine ben düşünüyorum!” demekle, “Falan kitabı okuma!” demek arasında hiçbir fark yoktur. İnsanoğlu her şeyden evvel mesuliyet hissidir ve bilhassa fikirlerin mesuliyetidir. Ondan mahrum edilen insan, kendiliğinden bir
paçavra hâline düşer. (…………………………………)
● Bu bayram, dilimizin bir kelime kaybettiğine iyice inandım. “Tandır” gibi “kağnı” gibi artık yaşanan hayatta, yeri kalmamış, şöyle böyle bir kelime değil; zarif, ince, medeni bir kelime. (…………………………………)
● Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabii bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Konuşurken söze
başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çatığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşmak hevesiniz kırılır. (……………………………..)
● İnsanı diğer canlılardan farklı kılan en önemli özelliği dilidir. Dil insanda sonradan kazanılan değil, doğuştan gelen bir yetenektir. Ancak genetik olarak kazanılan bu yetenek sosyal etkileşim sayesinde gelişir.
(………………………………)
● Batısı turizm, doğusu sanayi ve kuzeyi tarım açısından cazip hale gelebilirdi Mersin. Hatta turizm kenti Antalya, sanayi kenti Adana’ya göre daha güçlü atılımlar yapabilirdi ama yeteri kadar altyapının olmaması ve Türkiye’de
turizm ve sanayi alanında iddialı olan bu iki kentin arasında kalması Mersin’in şanssızlığı olmuş. (…………………………….)
9. Aşağıda verilen cümleleri cümle türleri bakımından sınıflandırınız.
● “Zıt fikirlere kulaklarımızı tıkamak, kendimizi hataya mahkûm etmektir.”
Yüklemine Göre:
Yüklemin Yerine Göre:
Anlamına Göre:
Yapısına Göre:
● “Şimdi manzaranın tadını çıkaralım, dünya işlerini sonra konuşuruz.”
Yüklemine Göre:
Yüklemin Yerine Göre:
Anlamına Göre:
Yapısına Göre:
● “Eğlenceli değildir bu mevsimde oralar, gitmeden önce tekrar düşün. ”
Yüklemine Göre:
Yüklemin Yerine Göre:
Anlamına Göre:
Yapısına Göre:
CEVAPLAR
1.Aşağıdaki cümlelerde bulunan söz sanatlarını (benzetme, kişileştirme, abartma,
konuşturma) karşılarına yazınız.
➡️Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane parkında
Ne sen bunun farkındasın ne de polis farkında(konuşturma)
➡️Yâr deyince kalem elden düşüyor
Gözlerim görmüyor aklım şaşıyor
Lâmbamda titreyen alev üşüyor
Aşk kağıda yazılmıyor Mihriban!(kişileştirme)
➡️Âh bu türküler, köy türküleri
Ana sütü gibi candan Ana sütü gibi temiz(benzetme)
➡️Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın?
“Gömelim gel seni tarihe!” desem sığmazsın.(abartma)
2.Aşağıdaki cümlelerde yer alan anlatım bozukluklarının sebeplerini yazınız.
● 6 Şubat 2023 yılında meydana gelen bu depremde milyonlarca insan hayatını
kaybetti. (Sözcüğün yanlış anlamda kullanılması)
● Hiç kimse sesini çıkarmıyor, bu büyüleyici müziği dinliyordu. (Özne Yüklem
uyumsuzluğu)
● İşler böyle giderse sen itibarını, ben de sermayemi kaybedeceğim. (Yüklem
eksikliği)
● Sanatçı 67. ölüm yıl dönümünde mezarı başında anıldı. (Kelimeleri yanlış
yerde kullanmak0)
● Asrın felaketinin yaşandığı deprem bölgesine karşılıksız yardımda bulunduk.
(Gereksiz sözcük kullanımı)
3.Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiilimsileri bularak türünü (isim-fiil, sıfat-fiil,
zarf-fiil) yazınız.
Ben çok küçükken, yani çocukların itfaiyeci ya da pilot olmak istedikleri dönemde,
büyüyünce bir şey icat etmek, ya da bir şey keşfetmek isterdim. Bu nedenle de
idealim, bir makine icat edebilmek için makine mühendisi ya da bir ilaç
keşfedebilmek için biyolog falan olmaktı. Sanıyorum, bu isteğimin arka planında,
insanlığa hizmet ederek tarihe geçmek arzusu vardı. Bunu, biraz bilinçlenince daha
iyi anladım.
4.Aşağıdaki cümlelerde parantez içinde verilen boşluklara uygun noktalama
işaretlerini koyunuz.
Masal adalarının birinde ihtiyar bir balıkçı varmış. Her akşam balıktan döndüğü
zaman ada halkı başına üşüşür ve ona açık denizde neler gördüğünü sorarmış.
Halkın ilgisini çekmek için herkesin göremeyeceği canlılar ve tasavvur edemeyeceği
tesadüfler icat eden sanatkâr balıkçı; o gün açık denizde bir deniz kızı gördüğünü
söyleyip bu hayali, türlü masallara dönüştürmüş. Günlerden bir gün balıkçı, açık
denizde gerçekten bir deniz kızı görmüş. O gün balıktan döndüğü zaman kendisine
neler gördüğünü soranlara bu sefer, “Bugün hiçbir şey görmedim.” demiş.
5.Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırarak altına yazınız.
● Özne / Nesne / Yer Tamlayıcısı / Yüklem
● Nesne / Özne / Yüklem
● Özne / Yüklem
● Özne / Nesne / Zarf Tamlayıcısı / Yüklem
● Özne / Yüklem
6.Aşağıdaki cümlelerdeki yazım yanlışlıklarını bularak doğrularını yazınız.
Orta Çağ sonuna kadar Çin’de yeni bir takvimin imparatorlarca yürürlüğe konması,
modernite öncesi Batı devletlerinde her imparator adına madeni para basılmasına
benzer bir uygulamaydı. Bu uygulamaların ikisi de imparatorun değiştiğinin
anlaşılmasını sağlıyor ve egemenliğinin tanındığı anlamına geliyordu. Siyasal
egemenlik ile takvim arasındaki yakın ilişki nedeniyle gök bilim incelemeleri için
geleneksel olarak kullanılan cihazlar ve bunların yapımına ilişkin bilgiler, imparator
adına çalışan bilim insanlarınca gizli tutuluyordu.
7.Aşağıdaki cümlelerin çatısını bularak karşılarına yazınız.
● Okullar kapanınca Sivas’a taşınacaklarmış(Geçişsiz)
● Dikkatli bakmadığın için fark edemiyorsun. (Geçişli)
● Bir uçurmaya tutunup gitmiştin buradan. (Etken)
● Her yere yetişilir, hiçbir şeye geç kalınmaz (Edilgen)
● Başbakan, ekonomide büyük bir atılım gerçekleştirmek istediklerini açıkladı
(Etken)
● Herkesin merakla beklediği derbi dün akşam oynandı. (Edilgen)
● Gözümü kırpmadan sabaha kadar bekledim. . (Geçişli)
● Köyden beklediği haber gelmeyince sinirlendi. (Geçişsiz)
8.Aşağıda verilen parçaların hangi metin türüne ait olduğunu yazınız.
● Kitaptan niçin korkarlar? Bunu bir türlü anlayamadım. Kitaptan korkmak,
insan düşüncesinden korkmak, insanı kabul etmemektir. Kitaptan korkan
adam, insanı mesuliyet hissinden mahrum ediyor demektir. “Bırak, senin
yerine ben düşünüyorum!” demekle, “Falan kitabı okuma!” demek arasında
hiç bir fark yoktur. İnsanoğlu her şeyden evvel mesuliyet hissidir ve bilhassa
fikirlerin mesuliyetidir. Ondan mahrum edilen insan, kendiliğinden bir
paçavra hâline düşer.(DENEME)
● Bu bayram, dilimizin bir kelime kaybettiğine iyice inandım. “Tandır” gibi
“kağnı” gibi artık yaşanan hayatta, yeri kalmamış, şöyle böyle bir kelime değil;
zarif, ince, medeni bir kelime.(FIKRA)
● Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabii bana gülersiniz. Zaten
ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair
olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Konuşurken söze
başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çatığını, asık bir suratla sizi
dinlediğini görürseniz konuşmak hevesiniz kırılır.(SÖYLEŞİ)
● İnsanı diğer canlılardan farklı kılan en önemli özelliği dilidir. Dil insanda
sonradan kazanılan değil, doğuştan gelen bir yetenektir. Ancak genetik olarak
kazanılan bu yetenek sosyal etkileşim sayesinde gelişir.(MAKALE)
● Batısı turizm, doğusu sanayi ve kuzeyi tarım açısından cazip hale gelebilirdi
Mersin. Hatta turizm kenti Antalya, sanayi kenti Adana’ya göre daha güçlü
atılımlar yapabilirdi ama yeteri kadar altyapının olmaması ve Türkiye’de
turizm ve sanayi alanında iddialı olan bu iki kentin arasında kalması Mersin’in
şanssızlığı olmuş.(GEZİ YAZISI)
9. Aşağıda verilen cümleleri cümle türleri bakımından sınıflandırınız
● “Zıt fikirlere kulaklarımızı tıkamak, kendimizi hataya mahkûm etmektir.”
Yüklemine Göre: İsim cümlesi
Yüklemin Yerine Göre: kurallı(düz) cümle
Anlamına Göre: biçimce olumlu-anlamca olumlu
Yapısına Göre: Birleşik cümle
● “Şimdi manzaranın tadını çıkaralım, dünya işlerini sonra konuşuruz.”
Yüklemine Göre: iki cümle de fiil cümlesidir.
Yüklemin Yerine Göre: iki cümle de kurallıdır.
Anlamına Göre: iki cümle de olumludur.
Yapısına Göre: sıralı cümledir.
● “Eğlenceli değildir bu mevsimde oralar, gitmeden önce tekrar düşün.”
Yüklemine Göre: 1. cümle isim cümlesi (sıcak değildir), 2. cümle fiil cümlesi
(düşünün)
Yüklemin Yerine Göre: 1. cümle devrik, 2. cümle kurallı (düz) cümle
Anlamına Göre: 1. cümle biçimce ve anlamca olumsuz, 2. cümle biçimce ve anlamca
olumludur
Yapısına Göre: sıralı cümle
8.sinifturkce2.donem2.yazilisorularihgrubu İNDİR.
