10.Sınıf Dil ve Anlatım 1.Dönem 2.Yazılı Soruları (B Grubu)

Yazılarımı bin bir güçlükle yazarım.Yazıp bitirdikten sonra da hiçbir ferahlık duymam.Zira,o kadar sıkıntıyla,zahmetle meydana getirdiğim yazı, benim yazmak istediklerimin soluk bir gölgesi gibidir.Onun için çok defa bunları nefretle bir yere bir yana atarım. Şunu da itiraf edeyim ki, eserlerim, kitap halinde ya da parça parça yayımlandığında büyük bir pişmanlık duyarım. Ama yazma gücümü ve daha iyiye ulaşma umudumu da asla yitirmem.
1. Kendinden böyle söz eden bir yazar aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilemez?
A) Kusursuzu arayan B) Zor beğenen C) Karamsar D) Kararlı E) Açık sözlü

2. (I) Ankara’da sonbahar hem uzun, hem de yağışlı geçer. (II) Hava fazla soğuk değildir. (III) Gün, bazen ılık ve güneşli, bazen, serin ve nemlidir. (IV) Sürekli havada hafif bir esinti ve ıslak toprak kokusu etrafı sarar. (V) İçinizi açan güneşi her an beklersiniz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Köyden kasabaya taşınmıştık. Cadde üs¬tünde, sol tarafta bahçesi olan, beyaz boyalı bir ev satın almıştık. Bahçemizden, komşu bahçeden gelen küçük bir su yolu geçiyordu. Bu su, yan duvarın altından aşağıdaki bahçe¬lere akıyordu. Bizim bahçenin bir köşesinde ufak bir tel kümes vardı. Dip tarafa domates, biber, yeşil salata ekilmişti. Cadde tarafında sardunyalar, pembe karanfiller, hanımelleri bulunurdu.
3. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangilerine başvurulmuştur?
A) Açıklama- Öyküleme
B) Tartışma- betimleme
C)Öyküleme-betimleme
D) Açıklama-tartışma
E) Örneklendirme-öyküleme

Ankara’nın mimarisiyle ünlü ilçesi Ayaş’ta bir sokak… Sokaktaki tarihi evlerden biri… Bada¬nası solmuş, sıvaları yer yer dökülmüş. Pen¬cere pervazları da doğaya direniyor; bir ba¬kıma evin sahibi yaşlı kadını andırıyor. Ev de yorgun, sahibi de. Ne var ki yaşam sürüyor.
4. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisine başvurulmamıştır?
A) İzlenimleri belirtmeye
B) Benzetme yapmaya
C) Eksiltili cümleler kullanmaya
D) Kişileştirmeden yararlanmaya
E) Örnekler vermeye

5. Aşağıdakilerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Dağların doruklarında su yerine kar yerdik haziran ayında.
B) Dolmuşun içi hamam gibiydi bir de kese atacak biri olsa…
C) Dışarı çıkınca havaların serinlemeye başladığını hissediyorsunuz artık.
D) Kışlık giysiler dolaplardan yavaş yavaş çıkarılmaya başlandı.
E) Ne de olsa mevsimi geldi bu kalın giyeceklerin.

6. Aşağıdakilerden hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Dersimize gelenlerin çoğunu tanıyor, bir şeyler anlatıyor, onları motive ediyorduk.
B) İnsanların yetişmesi onlara görev verilmesi ile sağlanır.
C) Her insan aktifliğin çekirdeği gibidir, bir gün mutlaka fidan olmak için uygun ortamı
bulacaktır.
D) Bazıları soruyu çözüyor, bazıları soruların yanlışlığından söz ediyordu.
E) Giydiğin bu elbiseye taktığın bu kravat çok uygun gitmiş.

7. “Şiir edebiyatın estetik ağırlığı en fazla olan sahadır.”
Yukarıdaki cümlede bulunan anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Özne – yüklem uyuşmazlığı
B) Nesne eksikliği
C) Aynı anlama gelen kelimelerin kullanılması
D) Gereksiz kelime kullanılması
E) İyelik ekinin kullanılmaması

Bütün denizlerde büyük inciler vardır. Önemli olan bu incileri bulundukları yerden çıkarmaktır. İnsanoğlu bu incileri denizden çıkarıp kullanmadığı sürece bu incilerin herhangi bir taştan farkı olmayacaktır. İşte insan aklı da böyledir, ona başvurursanız her türlü bilgiye ulaşırsınız.
8. Bu parçada, aşağıdakilerden hangileri arasında benzetme ilgisi kurulmuştur?
A) akıl-inci, bilgi-taş B) akıl-deniz, bilgi-inci
C) deniz-inci, akıl-bilgi D) inci-taş, akıl-inci
E) bilgi-deniz, akıl-inci

Her şeyi insana göre ölçmenin ne yeri var? At, insanın eline geçmemiş olsaydı gene sevilecek bir hayvan olmaz mıydı? Güzelliğini söylemiyorum, şu hayvanı güzel, bu hayvanı çirkin bulanlardan değilim ben. Cennetkuşunun parlak tüylerine bakıp da kargayı küçümseyenleri anlamam… Oysaki asıl iş, o bizim beğenmediğimiz, tiksindiğimiz hayvanların, örneğin bir karafatmanın, bir tahtakurusunun güzelliğini sezebilmektir. Allah kendi yasalarına aykırı bir şey yaratır mı hiç?
9. Bu parçaya göre yazarın tabiatla ilgili olarak asıl vurgulamak istediği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doğadaki tüm canlıların kendilerine göre bir olgunluğu, güzelliği vardır.
B) Tabiatın güzelliği insanlar tarafından yeterince fark edilememiştir.
C) Etrafımızdaki güzellikler, ancak insanların yorumlarıyla bir anlam ifade edebilirler.
D) Özellikle insanlardan kaynaklanan birçok olumsuz etkiler sonucunda doğa artık güzelliklerini yitirmeye başlamıştır.
E) İnsanların yasaları tabiatın yasalarıyla sürekli uyumlu olmalı, doğanın tahrip edilmesine izin verilmemelidir.

Senin oturduğun şehirde
Gökyüzü mavidir benimkinden
Çiçekler daha taze
Kuşlar bile güzeldir birbirinden
10. Bu şiirde asıl vurgulanan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bu kentlerde artık yaşanılmaz olduğu
B) Kırsal kesimlerin yaşamaya daha elverişli olduğu
C) Sevgiliyle birlikte olmanın şaire verdiği hüzün
D) Sevgiliye kavuşmak için şehir değiştirmenin gerekliliği
E) Ortamın güzelliğinin sevgiliden kaynaklandığı

11. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde alışılmamış bağdaştırma yoktur?
A) Yırtık pantolon B) Dilsiz hayaller
C) Korkunç kıyafet D) Titrek bakışlar E) Körpe merdiven

“Sormaz ki bilsin,sorsa bilir;bilmez ki sorsun,bilse sorar.”
12. Aşağıdaki yargıların hangisinde,bu cümlede vurgulanmak istenen görüşe ters düşülmüştür?
A)İnsanlar,bilgilerini yetersiz buldukları için soru sorarlar.
B)Hiçbir şey bilmeyen insan soru sorar.
C)İnsanlar soru sormadıkları için bilmezler.
D)Yeni bilgiler edinen insanda soru sorma ihtiyacı artar.
E)Soru soran insanlar gelişim halindedir.

Öykü de roman da destan türünün günümüzdeki uzantısıdır. İkisinde de bir olay ögesi, kişi, zaman ve yer ögesi vardır. Romanın ana olayı geniş bir bulvar gibidir. Öyküdeki olay bu bulvarın yan sokaklarından biridir. Hemen her zaman bulvar üzerinde gelip giden kişiler yan sokaktaki kişilerden daha çoktur.
13. Bu paragrafın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Alıntı yapma
B) Örnekleme
C) Karşıtlıklardan yararlanma
D) Benzetme
E) Tanık gösterme

Yola çıkınca her sabah / Bulutlara selam ver
Taşlara, kuşlara / Atlara, otlara
İnsanlara selam ver / Ne görürsen selam ver
Sonra çıkarıp cebinden aynanı / Bir selam da kendine ver
14. Yukarıdaki şiirden aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?
A)İnsan, tüm dünyayı sevgiyle kucaklayabilmelidir.
B)İnsan, çevresiyle, doğayla barışık olmalıdır.
C)İnsanın iletişim kurmayı bilmesi gerekir.
D)Doğa tüm mutlulukların kaynağıdır.
E)İnsan, kendisiyle barışık olmalıdır

15. “Kışın kurtlar köye kadar iner.” cümlesindeki altı çizili ad için aşağıdakilerin hangisi doğrudur?
A) soyut-tekil-özel
B) somut-çoğul-özel
C) soyut-çoğul-cins
D) somut-çoğul-cins
E) somut-tekil-özel

16. Aşağıdakilerden hangisi paneli forumdan ayıran bir özelliktir?
A) Seçilen konu üzerinden farklı düşüncelerin dile getirilmesi
B) Az sayıda dinleyicinin bulunması
C) Tartışmayı yöneten bir başkanın olması
D) Dinleyicilerin konuyla ilgili görüşlerine yer verilmemesi
E) Konularının sosyal ve güncel olması

Akçasaz bataklığı ta içerilere kadar nergisliktir. Bütün bataklığın kıyıları bir gül kadar iri açan sapsarı nergislerle doludur. İşte bu yüzden baharları Akçasaz’dan bataklık kokusu gelmez. Yumuşak topraktan tatlı tatlı esen nergis kokusu sıcağa, taşlara, otlara, ağaçlara, insanlara, böceklere, kuşlara siner. Gündüzleri iyice ağırlaşan nergis kokusu, akşamüstü hafif bir uğultu halinde esen rüzgarla biraz hafifler. Yine de baharları, Akçasaz’ın insanları sarhoş sarhoş yalpalayarak dolaşır.
17. Bu parçada, aşağıdaki duyulardan hangisiyle algılanan bir kavrama yer verilmemiştir?
A) Görme B) Koklama C) Dokunma
D) Tatma E) İşitme

18. Bir yazı içersinde başka bir yazıdan alınan sözcük, cümle ve paragrafları kullanma işi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaynak gösterme B) Not alma C) Alıntı yapma D) Özet çıkarma E) Gözlem yapma

19. Aşağıdakilerden hangisinde bir ismin tür ismi ya da özel isim olduğu belli değildir?
A) Sözlerim var, sevgi üstüne.
B) Demir, bu yönüyle çok dayanıklıydı.
C) Bülbül gül için yanmış yakılmış.
D) Kitap, 20. yy. siyasi tarihiyle ilgiliydi.
E) Çocuk, Kızılcahamam Kız Lisesi’ne gidiyor.

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde –ler (-lar) eki cümleye “abartma” anlamı katmıştır?
A) Sürü sürü koyunları, keçileri var.
B) Bütün gün annelerini beklediler.
C) Dünyalar kadar kitabı var.
D) Ahmetler yarın tatile çıkıyorlar.
E) Çocukların hepsi aşılanacak.

21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde betimleme yoktur?
A) Söylenenleri hiç duymuyormuşçasına dalgın, düşünceli bir tavırla işini yapmayı sürdürdü.

B) Artık bahar geldi derken birdenbire hava bozmuş, damlar, sokaklar, kırlar karla örtülmüştü.

C) Az konuşan, doğruyu söyleyen, söylediğini tartan bir insandı.

D) İçli, çok duygulu bir adamdı, konuşurken hem ağlar hem ağlatırdı.

E) Benim gibi babamın da dedemin de çocukluk ve ilk gençlik günleri bu konakta geçmişti.

22. Aşağıdakilerden hangisi sunumda dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir?
A) Slaytlar ile anlatımın eş zamanlı olması
B) Görsel ve işitsel unsurlardan yararlanılması
C) Slaytlardaki cümlelerde ayrıntılara yer verilmesi
D) Sunumda değişik kaynaklardan yararlanılması
E) Sunulan konunun güncel olması

(I) Bir sanatçı önce kullanacağı malzemeyi seçer. (II) Sonra da bu malzemedeki estetik dışı ögeleri ayıklar. (III) O da tasarladıklarını dil aracılığıyla kısa ve öz olarak anlatır. (IV) Şairin malzemesi de dildir. (V) Örneğin, bir yontucu, mermeri fazlalıklarında arındırarak yapıtını ortaya çıkarır.
23. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluşturmak için, cümlelerden hangileri yer değiştirmelidir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V.

24. Aşağıdaki cümlelerden hangisi dolaylı anlatıma örnek olabilir?
A) Erdemin başı dildir, der, Kaşgarlı Mahmut.
B) “Bir toplumun edebiyatı, o toplumun aynasıdır.” sözüne katılıyorum.
C) Cenap Şehabettin, şen adamın güneşe benzediğini, girdiği yeri aydınlattığını söyler.
D) Nietzsche, “Hiçbir zaman fikir değiştirmeyen iki tür insan vardır: Ölüler ve deliler.” der.
E) Montesguieu, “Çeyrek saatlik bir okumanın gideremediği kederim olmamıştır.” diyor.

25. Aşağıdakilerden hangisinde soru anlamı bir sıfatla sağlanmamıştır?
A)Bu konuda bana ne kadar yardım edebilirsiniz?
B)Bir dostuyla oturup ona içini dökmeyeli ne kadar yıl oldu?
C)Ne kadar zamanda bitirebilirsiniz bu işleri?
D)İş dünyasında hangi sorunlarla karşılaşacağız?
E) “Nasıl bir gün geçirmek istiyorsun?” diye sordu.

CEVAPLAR:

1. C

2.D

3.C

4.E

5.A

6.A

7.E

8.B

9.A

10.E

11.A