10.Sınıf Türk Edebiyatı 1.Dönem 2.Yazılı (A Grubu)

1. Anadolu’da Divan şiiri hangi şairle başlamıştır? Yazınız.(3)

2. yüzyılda edebiyat en çok hangi alanda gelişim göstermiştir? Yazınız.(3)

3. Divan-ı Hikmet’i beş maddede tanıtınız.(10)

4. Destanların söylenildikleri dönemin dil özelliklerini aynen koruyamamasının nedenini yazınız.(5)

5. Uygurlardan günümüze kalan metinlerin çoğunluğu hangi özelliğe sahiptir? Yazınız.(5)

6. Tasavvufun amacı nedir, amaca ulaşma nasıl olur? Mevlana tasavvufî olgunluğa ulaşabilmek için hangi araçları kullanmıştır? Yazınız.(5+5+2+2+2=16 )
7. Aşağıdaki mitler hangi milletlere aittir? Yazınız.(1+1+1+1+1+1=6)

Bozkurt:                                         

Gök Kartal:                            

Athena:                                         

Zeus :                                            

Ejderha:                                

Demir:

Okumakdan mana ne

Kişi Hakkı bilmekdür

Çün okıdın bilmezsin

Ha bir kuru emekdür    (Yunus Emre)

8. Yukarıdaki şiiri yorumlayınız, şiirin kafiye ve rediflerini (varsa) göstererek şiirin hangi ölçüyle yazıldığını belirtiniz. (5+2+2­=9 )

9. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ile İslamiyet etkisindeki Türk edebiyatını (nazım birimi, ölçü, kullanılan dil, alfabe ve konu bakımından karşılaştırınız. (2+2+2+2+2= 10)

İslamiyet öncesi Türk edebiyatı                        İslamiyet etkisindeki Türk edebiyatı

 Nazım birimi:

 Ölçü:

 Kullanılan dil:

 Alfabe:

 Konu:

10. Kutadgu Bilig’in hangi nazım şekliyle yazıldığını ve bu nazım şeklinin bağlı olduğu geleneği belirttikten sonra, bu nazım şeklinin beş özelliğini yazınız.(2+2+10=14)

11. Kaşgarlı Mahmut Divanü Lügati’t Türk adlı eseri niçin yazmıştır? Açıklayınız.(5)

 Ne varlığa sevinirim

Ne yokluğa yerinirim

Aşkın ile avunurum

Bana seni gerek seni

                             Yunus Emre

12. Yukarıdaki dörtlüğün türü nedir?  Dörtlüğü açıklayınız.(3+7=10)

13. Aşağıdaki bilgilerin karşılarına doğru ise “ D” yanlış ise “Y” yazınız.(4)

                                            “Kıyıyı gözden kaybetmeye cesaret edemeyen insan, okyanusu keşfedemez.” (Andre Gide)

                                                                                                             Başarılar dilerim. Süleyman KARA

CEVAPLAR:

1. Hoca Dehhani ile (3)
2. Din tasavvufi alanda (3)
3. a) Dinî-didaktik şiirlerdir. (2) b) Yesevî tarikatının temel ilkeleriyle ilgili bilgiler,dervişlik üzerine övgüler, peygamber sevgisi, kıyamet gününün yaklaştığı hatırlatılarak dünya hayatından dünya hayatından şikayet, Allah’a ulaşma yolları işlenir. (2) c) Dili sadedir. (2) d) Şiirler, şekil bakımından geleneksel halk şiiri özelliklerini gösterir. (2) e) Eserin sahibi Ahmet Yesevî’dir. (2)

4. Bu eserlerin söylenildiği dönem ile yazıya geçirildiği dönem arasında yüzyıllar süren zaman aralıkları olması. (5)
5. Edebî değer taşımayan dini metinlerdir. (5)
6. Tasavvufun amacı aşk ve gönül yoluyla Mutlak hakikat olan Allah’a ulaşmaktır. (5)

         Bu da her türlü kötülük ve ihtirastan arınmış temiz bir kalple mümkün olur. (5)

  Mevlana tasavvufî olgunluğa ulaşabilmek için sema, musikî ve şiiri araç olarak  kullanmıştır. (6)

7. Bozkurt: Türk                                   Gök Kartal:     Türk                                Athena:  Yunan                                        Zeus :      Yunan                                 Ejderha:         Çin                                  Demir:   Türk
8. Şair okumadan amacın Allah’ı bilmek, tanımak olduğunu onu bilmeden ve tanımadan okumanın insana hiçbir fayda sağlamayacağını belirtmektedir. Mutasavvıf bir şair olan Yunus’a göre asıl dünya ahirettir. Onun için orası için faydası olmayan işler yapmak insana fayda sağlamayacaktır. (5)

Redif : mekdür(2)

Şiir hece ölçüsüyle yazılmıştır.(2)

9. İslamiyet öncesi Türk edebiyatı                     İslamiyet etkisindeki Türk edebiyatı

Nazım birimi: Dörtlük                                              Beyit ve dörtlük      (2)

Ölçü: Hece                                                              Aruz ve hece ölçüsü         (2)

Dil: Halkın kullandığı öz Türkçe                                 İslamiyetin etkisi ile Arapça ve Fasça (2)

Alfabe: Göktürk ve Uygur alfabesi                              Uygur ve Arap alfabesi (2)

Konu: İslamiyet öncesinde verilen ürünlerde Türk milletinin yaşayışını, inançlarını, üzüntülerini, sevinçlerini vb. görmekteyiz. İslamiyetin kabulüyle beraber İslami unsurlar (Allah, peygamber, melek vb.) eserlere girmiştir. (2)

10. Kutagu Bilig mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır. (2) Divan şiiri geleneğine bağlıdır. (2)

– Aynı vezinde ve her beyiti kendi arasında kafiyeli olan nazım şekline denir. (2)

– Kafiye örgüsü, aa, bb, cc, dd, ee… dir. (2)

– Mesneviler öğüt verici veya bir olayı anlatan uzun şiirlerdir. (2)

– Bu şiirlerde savaş, aşk, din ve tasavvuf konularıyla birlikte, çeşitli toplumsal konular da işlenir. (2)

– Mesnevide anlam beyit içerisinde tamamlanır. Anlam bir beyitten başka bir beyite geçmez; ancak beyitler arasında konu bütünlüğü vardır. (2)

– Aruzun kısa kalıpları ile yazılır

– Her beyit kendi arasında uyaklıdır.

– Divan edebiyatında bugünkü anlamda roman ve hikaye yoktu. Mesneviler bir bakıma bu türlerin yerini tutuyordu.

11. Türkçeyi Araplara öğretmek amacıyla.(5)
12. İlahidir. (3) Aşık sevgiliye o kadar bağlıdır ki onun dışındaki hiçbir şey önemli değildir. Yunus için sevgili Allah’tır. Varlık da yokluk da ondandır. Mülkün sahibi odur. Geçici olan hiçbir şeye bağlanılmamalıdır. (7)

10.Sınıf Türk Edebiyatı 1.Dönem 2.Yazılı (A Grubu)’yı indirmek için aşağıdaki linke tıklayınız.

10.Sınıf Türk Edebiyatı 1.Dönem 2.Yazılı A Grubu