9.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 2.DÖNEM 1.YAZILI SORULARI A GRUBU

9.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 2.DÖNEM 1.YAZILI SORULARI A GRUBU

1. Masallarda olayların abartılarak ve olağanüstü ögeler kullanılarak anlatılmasının nedenleri neler olabilir? Yazınız.
2.Tasa Kuşu adlı metindeki tekerlemeden yola çıkarak tekerlemelerin masallara katkısını belirtiniz.
3.  Türk edebiyatında fabl alanında verilen ve fabl özelliği taşıyan eserlerden üçünü ve yazarını yazınız.
4. Masal ve fabl türlerini karşılaştırarak tablodaki boşlukları doldurunuz.

5. Yaprak Dökümü adlı romanda ne anlatılmaktadır? Bu romanda kullanılan anlatım tekniklerini yazınız.

6.Çıkmaz sokağın ağzında bir çeşme, bir de hayvanları sulamak için yalak vardı. Elime geçen çerle çöple özene özene bir oyuncak kayık yaptım. Kayığım yalaktaki suyun üzerinde yüzünce dünyalar benim oldu. Onu elimle dürttüm, olmadı. Yanağımı suya değdirerek başımı kayık seviyesine eğdim; tatlı sert tütün paketinin kağıdından yapılma yelkene üfledim. Gemim suların üzerinde kaydı. Hemen yalağın öte tarafına koştum. Kayık bana doğru geliyor, yani ilerliyordu. Siftah olarak ileriye gitmek ve gerilerden ayrılmak sevincini tadıyordum. Kayığı seyre öyle dalmışım ki kayık gelip burnumun üstünde baştan kara etti. Onu hemen döndürdüm. Durmamacasına üfledim. Başım fırıl fırıl dönüyor, kulaklarım yüzlerce zille çınlıyordu. Gemim bütün yelkenlerini doldurmuş açık denizlerde koskocaman bir kelebek gibi kayıyordu. O sırada güneş battı. Ortalık karardı. Sokaklardan el ayak çekildi. Farkında olan kim? Kendimi lodos rüzgarlarının ta kendisi sanıyordum. Yanaklarımı körpe ciğerlerimin bütün gücüyle şişirip sağanak sağanak esiyordum. Yıldızlar çıktı. Pruva direği, söz söylemeye tenezzül etmeyerek dalgın bir edayla işaret eden bir el gibi sağa sola eğiliyordu. Direk ucu yıldızdan yıldıza gidip geldikçe içimde yeni yeni uyanan bir musikiye tempo tutuyordu. Koca gemim, sendeleyen yıldızlar arasında kapkara bir uçurum kadar mağrur ilerliyordu. Ne var ki artık soluğum tükeniyordu. İşte bunun için, ‘Rüzgar kesiliyor! Camadanları artık çözünüz!’ diye bağırdım.

Birdenbire, derin bir mağaranın bağrından çıkıvermiş gibi kalın bir ses, “Hangi rüzgar kesiliyor?” diye sordu. Amcamın sesini tanıdım. Donakaldım. Başım, göğsüm sırsıklamdı. Amcam yanaştı: “Mahmut sen misin?” dedi. (…) “Burada bu saatte ne yapıyorsun?” dedi. Ona elimdeki kayığı verdim. Görmek için batı göğünün alacakaranlığına karşı tuttu onu. “Bu gemi değil, salapurya!” demesiyle de bizim kalyonu yere çarpıp ayağının altında çatır çutur ezmesi bir oldu. Kemiklerim kırıldı sandım. Ama amcam “Yarın sana bir kayık yapayım da gör!” deyince dünyalar yeniden benim oldu.
Aşağıdaki soruları bu parçada hareketle cevaplayınız.
a.Aganta Burina Burinata adlı romandan alınan metnin yapı unsurlarını belirleyiniz.
b. Aganta Burina Burinata adlı romandan alınan metnin temasını belirleyiniz.
c. Bu metindeki bakış açısı hakkında bilgi veriniz.

7.   Yaprak Dökümü ve Küçük Ağa romanları konusuna göre ne tür romanlardır? Yazınız.
8,9 ve 10.sorular aşağıdaki parçaya göre cevaplanacaktır.
İkazımdan mustarip olduğunu yüzünden anladım. Önündeki bardakla oynamaya başladı. Ben yine elmamı soyuyordum. Boş ve mütereddit bir sükût dakikası geçti. Sonra tuhaf ve garip bir sesle dedi:

— Bu elma sana bir şey ihsas etmiyor mu, sevgilim? Sana kıymettar bir hatırayı yad ettirmiyor mu?

Tekrar yüzüne baktım, kızarmıştı. Mavi ve yorgun gözleriyle gayri müdrik gözlerimde, gamlı ve ricakâr, sanki bir cevap arıyordu. Elma… Bu bana ne ihsas edebilirdi? Hatıratımı yoklamak için geriye, çocukluğuma doğru hayalen dönerek şimdi muzlim ve ehemmiyetsiz bir mazi olan yirmi altı seneyi bir anda yaşadım. Düşündüm. Hiçbir şey yoktu… Hatta ömrümde bir elma ağacı bile görmemiştim. Süzun, hâlâ yüzüme bakıyordu. 

8. Yukarıdaki parçada bulunan zamirlerin ne tür zamirler olduğunu belirtiniz.
9. Yukarıdaki parçada bulunan “ve”bağlacının görevini veya görevlerini yazınız.
10. Bu parçada bulunan edatlardan üçünü yazarak cümlelere kattığı anlamları yazınız.

Not: Her soru 10 puandır.

CEVAPLAR:

1.Bunun nedeni dikkat çekmek, okurun veya dinleyenin ilgisini canlı tutmaktır.

2. * Tekerlemeler sık sık yapılan tekrarlarla kazandırdıkları ezber alışkanlıklarıyla çocukların psikomotor becerilerinin gelişmesine katkıda bulunurlar.
*Kullanılan dilin, boğumlaması, telaffuzu ile bir bütün halinde öğretilmesine katkıda bulunur.
* Dilin, gülmece ve eleştirel boyutunu tanıtır.
* Dili, matematiksel problemlere dönüştürerek, egzersizler yaptırarak güçlendirir.
* Tekerlemeler dilin kullanımını fiziksel olarak destekler.

3.Mevlana:Mesnevi
Gülşehri: Mantıkut Tayr
Şeyhi: Harname

4.

5. Modernleşme sürecindeki Türk toplumunda sosyal değişimle yitirilen değerlerin Ali Rıza Bey ailesinde sebep olduğu dağılma ve yıkım anlatılmaktadır.
Romanda diyalog, iç konuşma, anlatma, gösterme, özetleme anlatım tekniklerine başvurulmuştur.

6. a.Olay örgüsü:
Küçük bir çocuğun çerçöple kayık yapması ve yalakta yüzdürmesi
Kayığın yüzmesiyle çocuğun çok mutlu olması
Amcasının çocuğun kayığını kırması, çocuğun buna çok üzülmesi
Amcasının çocuğa yeni bir kayık yapma sözü verince çocuğun mutlu olması

Kişiler: Metinde adı Mahmut olan çocuk ve amcası yer alıyor.

Yer: Çıkmaz bir sokağın başındaki yalak

Zaman: Olaylar çocuğun bir oyuncak kayık yapıp yüzdürmesi ile başlayıp akşam vakti sona eriyor.