- Aşağıdaki boşlukları uygun şekilde doldurunuz. (30 puan)
- Bir yazarın duygu, düşünce ve hayallerini özgün bir şekilde anlatma biçimi ……………………….biçem adıyla da bilinir.
- Metinde konuyu oluşturan olayların birbiriyle bağıntısının neden sonuç ilişkisi içinde zincirleme verilmesine ………………………………………….adı verilir.
- Metindeki çatışmanın en kısa ifadesi ve metnin ana iletisinin dayanağı …………………olarak adlandırılır.
- Metinde olay, kişi, mekân ve zaman unsurlarıyla somutlaşan temaya ……………… denilir.
- Şairin anlatmak istediklerini çağrışım, benzetme, anımsatma yoluyla başka bir alana ait bir şeyle zihninde canlandırdığı görüntü ………………………………..olarak tanımlanır.
- Bir şiiri okurken içinizde işittiğiniz ses, şair tarafından oluşturulan hayalî konuşmacıya …………………………. denir.
Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nin yenilgisiyle bitmiş, ordu da- ğılmıştır. Başkent İstanbul ve memleketin bütün önemli merkezleri işgal altın- dadır. Devlet ile milletin bağları kopmuş, devleti yönetenler ne yapacaklarını bilmedikleri gibi millet de nasıl bir yol izleyeceğini bilmemektedir. Akşehir de bunlardan biridir.1919 yılının baharında, savaş sürecinde çeşitli cephelere dağılmış Akşehirli gençler, yavaş yavaş memleketine dönmektedir. Bir enkaza dönen Akşehir’de her ev, birinin yolunu gözlemektedir. İlk gelenlerden birisi de Salih’tir.
- Yukarıdaki metindeki kişi, zaman, mekân ve olay unsurlarını yazınız. (10 puan)
Yazın dünyamız kadar, sinema ve seslendirme dünyamız için de unutulmaz bir isimdir Nazım Hikmet. Muhsin Ertuğrul ile birlikte Türkiye’de seslendirme müessesesinin oluşması adına emekleri çok büyüktür. Yazın bilindiği gibi duygu, düşünce ve hayalleri sözlü ya da yazılı olarak anlattığımız güzel sanatların bir dalıdır.
- Yukarıdaki altı çizili kelimenin anlamını yazınız. Bu kelimeyi cümle içinde kullanınız. (10 puan)
Bir zamanlar Söğüt’te Karakeçili aşireti tarafından Ertuğrul Gazi’nin türbesinde 21 Mart Nevruz günü bir tören düzenlenirmiş… Mevlidler okunur, halka pilav dağıtılırmış. Söğüt’te ve çevresinde eylülde yapılan “Yörük Bayramı”nın temelinde Nevruz kalıntıları bulunabilir. Osmanlı Sarayı’nda da 21 Mart Nevruz Bayramı’nda macunlar, şerbetler ve çeşitli hediyeler dağıtıldığı, bu hediyelere Nevruziyye ismi verildiği ifade ediliyor. Türk edebiyatında Nev- ruz sebebiyle “Nevruziyye’ler yazıldığı bilenen bir gerçek.
- Yukarıdaki paragrafta kullanılan anlatım biçimini yazınız. Bu anlatım biçiminin özelliklerini kısaca yazınız. (10 puan)
Dünyada her felaketin içinden en az zararla sıyrılmanın yolu hayata uymak, muhite uymak, hiç sivrilmemektir. Hayatı olduğu gibi kabul etmeli ve ona ne bir şey ilave etmeli ne ele ondan bir şey eksiltmeli… Bazı şeyler vardır, canımızı sıkar; “Bu neden böyle! Böyle şeyleri dünyadan kaldırmalı!” deriz. Bazı şeylerde mevcut değildir. İçimizden bunların olmasını ister, hatta bu uğurda çalışırız. İkisi de saçma ve faydasızdır. İnsan dediğin mahluk hiçbir şeyi değiştiremez. Bunun için, gönlünün rahat olmasını istersen gördüğün fenalıkların bile bir hikmeti olduğunu düşün ve yeryüzünde olmayan iyilikleri oraya getirmek sevdasına kapılma.
- Yazarın görüşlerini eleştiren kısa bir paragraf yazınız. (10 puan)
Aşağıdaki metni okuyunuz. 6. ve 7. soruları metinden hareketle cevaplandırınız.
Toprağın rüyası vatan olmak; kalbin rüyası akla kalkan, ruha sultan olmaktır. Kumaşın rüyası bayrak olmak; tülün rüyası duvak olmaktır. Suyun rüyası kevser olmak; şebnemin rüyası gül yaprağında ter olmaktır.
Çiçeğin rüyası sevgilinin başına taç olmak, dostun rüyası yaralara merhem, dertlere ilâç olmaktır. Karıncanın rüyası, ‘Gidemesem de yolunda ölürüm ya!’ dediği hedefe varmak; arının rüyası bal uygarlığı kurmaktır. Paranın rüyası bayram harçlığı olabilmek; ekmeğin rüyası yoksul sofrasında soluk soluğa bölüşülebilmektir. Kalemin rüyası aşka ve şiire tutulmak; kâğıdın rüyası onunla aynı serüvene katılmaktır. Serçenin rüyası hüma kuşu olmak, taşın rüyası hacerülesvede komşu olmaktır. Bilgisayarın rüyası rüya görebilmek; rüyasında bir hemcinsine karanfil verebilmektir. Okuyucunun rüyası, yazılmışları yaşanmışlarla tartabilmek; yazarın rüyası ‘İçimden geçenleri yazmış.’ dedirtebilmektir.
Görüyorsunuz ya, herkesin bir rüyası var. Efendim? ‘Ağacın rüyası’ mı dediniz?
Ağacın rüyasını söylemeye ne hacet! Bahar gelince dal uçlarına baksanıza!
- Yukarıdaki metninden çıkarımlarınız nelerdir? Paragraf bütünlüğünde yazınız. Yazım ve imlânız da değerlendirilecektir. (20 puan)
- Sizin rüyanız nedir? Metnin devamını tamamladığınızı düşünerek rüyanızla ilgili bir paragraf yazınız. Yazım ve imlânız da değerlendirilecektir. (10 puan)
10.sinif metin tahlilleri dersi 2.donem 1.yazili sorulari a grubu İNDİR
