2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI …………. LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ 2. DÖN. 2. YAZILI SORULARIDIR.-A-
1.Aşağıdaki soruyu doğru (D)-Yanlış (Y) şeklinde işaretleyiniz. (10p)
( ) Klasik Türk Edebiyatında bütün şairler tarafından ortak olarak kullanılan kalıplaşmış sanatlı sözlere manzum denir.
( ) Leyla ile Mecnun hikayesinde Mecnun’un beşeri aşktan ilahi aşka yükselişi anlatılır.
( ) Fuzûlî 15. yüzyıl, lirik, divan şairidir.
( ) Cönkler, halk şairlerinin şiirlerini topladığı eserlerdir.
( )“Savaşta aslanlarımız düşmanlarla kahramanca çarpışıyorlardı.” cümlesinde altı çizili kelimede açık istiâre vardır.
2.Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.(9p)
– Mantıku’t-Tayr’ı………………..………………yazmıştır.
– Kasidede şairin kendini övdüğü bölüme………………..……… denir.
– Türklerin Divan Edebiyatına kazandırdığı nazım biçimi …………………………………….……dır.
– Bektâşî tarikatına bağlı olan şairlerin söylediği şiirlere …………………….denir.
– Söz arasında herkesçe bilinen bir olayı hatırlatma sanatına……………………denir.
– Yiğitlik, savaş, kahramanlık konusunu işleyen koşma türüne ………..……………denir.
– Bir tek kişinin seyirci önünde bir olayı hikayeyi hareket ve taklitlerle canlandırmasına……………..……………..denir
– Kavuklu, Gölge Oyunundaki…………………………….karşılığıdır.
– Dede korkut destandan…………….…..geçişin ilk örneğidir
I
Çiğdemin menevşen kokar
Güzeller göğsüne takar
İçinde sunalar oynar
Derindir göllerin senin
II
Yürü bre yalan dünya
Sana konan göçer bir gün
İnsan bir ekin misal
Seni eken biçer bir gün
III
Kalktı göç eyledi Avşar illeri
Ağır ağır giden iller bizimdir
Arap atlar yakın eyler ırağı
Yüce dağdan aşan dağlar bizimdir.
3.Âşık Tarzı halk şiirinden alınan yukarıdaki dörtlüklerin nazım biçimleri nedir?(9p)
1…………… 2…………………… 3………………..
4.Modern Türk tiyatrosu kaça ayrılır,yazınız?(10p) …………….., …………….., ………………….
5. Hacı Bektaş Velî’nin tasavvufî konuları işleyen eseridir. Aslı Arapçadır. Biri nazım biri nesir olmak üzere iki çevirisi yapılmıştır. Eserde insan, onu oluşturan öğeler, Tanrı’ya erişme yolları üstünde durulur.
Yukarıda bahsedilen eserin adı nedir?(12p)
…………………..
Dest busi arzusuyla ger ölürsem dostlar
Kuze eylen toprağım sunun anınla yare su
Yücesinde namlı namlı karın var
Seni yaylayacak zamanım dağlar
Başımdan aşmaya yoktur takatim
Kalmadı dizimde dermanım dağlar.
6. Yukarıda verilen iki şiiri dil, ölçü ve nazım birimi bakımından karşılaştırınız.(10 p.)
1.ŞİİR DİL:………………… (1P) ÖLÇÜ:………………. (2P) NAZIM BİRİMİ:……………….(2P)
2.ŞİİR DİL:………………………..(1P) ÖLÇÜ:……………(2P) NAZIM BİRİMİ:…………………..(2P)
Ravza-i kûyuna her dem durmayıp eyler güzâr
Âşık olmuş galibâ ol serv-i hoş-reftâre su
Ravza: Bahçe, bol ağaçlı, yeşillik yer; cennet.
Kûy: Köy
Ravza-ı kûy: Cennet gibi bahçe.
Dem: Soluk; içki; vakit; zaman.
Güzâr: Gezme, dolaşma.
Reftâr: Gitme, yürüme.
Hoş-reftâr: Hoş, nazlı gidişli
7.Su kasidesinden alınan beyitteki söz sanatlarından iki tanesini bulunuz.(10p)
8.Halk şairi ve kalem şairi kime denir?(10p)
9.Geçiş dönemi eserleri nelerdir,isimlerini yazınız?(10p)
10.Mani ve rubai nazım şeklini birbirinden ayıran iki özellik yazınız?(10p)
2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI …………. LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ 2. DÖN. 2. YAZILI CEVAPLARIDIR.-A-
S.1.Aşağıdaki soruyu doğru (D)-Yanlış (Y) şeklinde işaretleyiniz. (10p)
(Y) Klasik Türk Edebiyatında bütün şairler tarafından ortak olarak kullanılan kalıplaşmış sanatlı sözlere manzum denir.
(D) Leyla ile Mecnun hikayesinde Mecnun’un beşeri aşktan ilahi aşka yükselişi anlatılır.
(D) Fuzûlî 15. yüzyıl, lirik, divan şairidir.
(D) Cönkler, halk şairlerinin şiirlerini topladığı eserlerdir.
(D)“Savaşta aslanlarımız düşmanlarla kahramanca çarpışıyorlardı.” cümlesinde altı çizili kelimede açık istiâre vardır.
S.2.Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.(9p)
– Mantıku’t-Tayr’ı…GÜLŞEHRİ………………yazmıştır.
– Kasidede şairin kendini övdüğü bölüme…FAHRİYE……… denir.
– Türklerin Divan Edebiyatına kazandırdığı nazım biçimi ……ŞARKI YA DA TUYUĞ……dır.
– Bektâşî tarikatına bağlı olan şairlerin söylediği şiirlere NEFES………….denir.
– Söz arasında herkesçe bilinen bir olayı hatırlatma sanatına…TELMİH………denir.
– Yiğitlik, savaş, kahramanlık konusunu işleyen koşma türüne KOÇAKLAMA……………denir.
– Bir tek kişinin seyirci önünde bir olayı hikayeyi hareket ve taklitlerle canlandırmasına…MEDDAH……………..denir
– Kavuklu, Gölge Oyunundaki…KARAGÖZ…………….karşılığıdır.
– Dede korkut destandan…HALK HİKAYECİLİĞİNE…..geçişin ilk örneğidir
I
Çiğdemin menevşen kokar
Güzeller göğsüne takar
İçinde sunalar oynar
Derindir göllerin senin
II
Yürü bre yalan dünya
Sana konan göçer bir gün
İnsan bir ekin misal
Seni eken biçer bir gün
III
Kalktı göç eyledi Avşar illeri
Ağır ağır giden iller bizimdir
Arap atlar yakın eyler ırağı
Yüce dağdan aşan dağlar bizimdir.
S.3.Âşık Tarzı halk şiirinden alınan yukarıdaki dörtlüklerin nazım biçimleri nedir?(9p)
1.SEMAİ 2.VARSAĞI 3.KOŞMA
S.4.Modern Türk tiyatrosu kaça ayrılır,yazınız?(10p) TRAJEDİ,KOMEDİ,DRAM
S.5.Hacı Bektaş Velî’nin tasavvufî konuları işleyen eseridir. Aslı Arapçadır. Biri nazım biri nesir olmak üzere iki çevirisi yapılmıştır. Eserde insan, onu oluşturan öğeler, Tanrı’ya erişme yolları üstünde durulur.
Yukarıda bahsedilen eserin adı nedir?(12p)
MAKALAT
Ârızun yâdıyla nem-nâk olsa müjgânum n’ola
Zayi olmaz gül temennâsıyla virmek hâra su
Yücesinde namlı namlı karın var
Seni yaylayacak zamanım dağlar
Başımdan aşmaya yoktur takatim
Kalmadı dizimde dermanım dağlar.
S.6. Yukarıda verilen iki şiiri dil, ölçü ve nazım birimi bakımından karşılaştırınız.(10 p.)
1.ŞİİR DİL:AĞIR,SÜSLÜ (1P) ÖLÇÜ:ARUZ (2P) NAZIM BİRİMİ:BEYİT(2P)
2.ŞİİR DİL:SADE,ANLAŞILIR(1P) ÖLÇÜ:HECE(2P) NAZIM BİRİMİ:DÖRTLÜK(2P)
Ravza-i kûyuna her dem durmayıp eyler güzâr
Âşık olmuş galibâ ol serv-i hoş-reftâre su
Ravza: Bahçe, bol ağaçlı, yeşillik yer; cennet.
Kûy: Köy KİŞİLEŞTİRME:SUYUN AŞIK OLMASI
Ravza-ı kûy: Cennet gibi bahçe. AÇIK İSTİARE:SERVİ İLE SEVGİLİ KASTEDİLMİŞTİR.
Dem: Soluk; içki; vakit; zaman.
Güzâr: Gezme, dolaşma.
Reftâr: Gitme, yürüme.
Hoş-reftâr: Hoş, nazlı gidişli
S.7.Su kasidesinden alınan beyitteki söz sanatlarından iki tanesini bulunuz.(10p)
S.8.Halk şairi ve kalem şairi kime denir?(10p)
HALK ŞAİRİ:ŞİİRLERİNİ DOĞAL OLARAK,SAZ EŞLİĞİNDE SÖZLÜ OLARAK SÖYLEYEN ŞAİRLERİR.KALEM ŞAİRİ:ŞİİRLERİNİ KAĞIT ÜZERİNE YAZAN BELLİ BİR EĞİTİMDEN GEÇMİŞ SANATÇILARDIR.
S.9.Geçiş dönemi eserleri nelerdir,isimlerini yazınız?(10p)
KUTADGU BİLİG,DİVAN Ü LÜGATİ’T TÜRK,ATABETÜ’L HAKAYIK,DİVAN I HİKMET.
S.10.Mani ve rubai nazım şeklini birbirinden ayıran iki özellik yazınız?(10p)
MANİ HECEYLE,RUBAİ ARUZLA YAZILIR.MANİ ANONİM HALK ŞİİRİ NAZIM BİÇİMİ,RUBAİ DİVAN EDEBİYATI NAZIM BİÇİMİDİR.
