Reşat Nuri Güntekin’in en güzel eserlerinden birisi de aşk ve romantizm ögeleri ile yoğrulmuş eseri Akşam Güneşi’dir.
Kitabımızın başkahramanı Nazmi, daha küçük yaşta annesini ve babasını kaybederek yetim kalmış bir çocuktur. Nazmi anne ve babasını kaybettikten sonra amcasının yanında kalmak zorunda kalmıştır. Anne ve babasız büyümenin etkisi ile yaramaz bir çocuk olan Nazmi, aynı zamanda çok zeki bir çocuktur.
Amcası Nazmi’nin iyi bir eğitim alması için elinden geleni yapmıştır. Ancak Nazmi gelecekte nasıl bir meslek seçeceği konusunda kararsızdır. Nihayet subay olmaya karar veren Nazmi, harbiyeye kaydolmuştur.
Gençlik döneminde zevk ve eğlenceye düşkün olan Nazmi’nin hayatındaki dönüm noktası Fransa’ya eğitim için gitmesi ile başlar. Nazmi Avrupa’nın zevk, sefa ve eğlence hayatına adapte olmuştur.
Nazmi Türkiye’ye döndükten sonra da amcasının desteği ile uzun bir zaman zevk ve eğlence ortamlarının tadını çıkarmıştır. Avrupa’daki eğlence hayatına alışan Nazmi burada da fırtınalı bir hayat yaşamıştır.
Nazmi eğitim hayatını bitirip subay olduktan sonra bir çatışmada yaralanır ve bakıma muhtaç hale gelir. Görev yapamayacak derecede yaralanan Nazmi askerlikten emekli edilir.
Nazmi deli dolu bir hayattan sonra bakıma muhtaç bir hale gelince içine düştüğü bu durumdan dolayı çok üzülür. Babasının çiftliğine giderek orada kalmaya karar verir. Burada kendisine çocukluktan beri aşık olan Şükran ile evlenir. Şükran onu çok sevdiği için her türlü bakımını özenle yapar.
Nazmi’nin amcasının kızı Jülide Nazmi’nin yanına gelerek amcasının ölüm haberini getirir. Nazmi büyüyüp yetişmesinde büyük katkısı olan amcasının ölümüne çok üzülür. Zaten sağlığı iyi olmayan Nazmi bu haberle daha da kötüleşir.
Jülide bir müddet Nazmi ile birlikte kalır. Amcasının kızı Jülide Avrupa görmüş bir kızdır, bu yüzden Nazmi ile çok iyi anlaşırlar. Nazmi amcasının kızı Jülide ile evlenmeyi bile düşünmektedir; ancak Jülide Nazmi’nin beklentisini boşa çıkarır ve bir İstanbul beyefendisi ile evlenir.
Bu duruma çok üzülen Nazmi’nin sağlığı daha fazla yükü kaldıramaz ve Nazmi bu acıyla vefat eder.
Reşat Nuri Güntekin’in Avrupai yaşam özentisi, aşk, ayrılık ve trajedi barındıran eseri Akşam Güneşi okumaktan keyif alabileceğimiz bir eserdir.
