MEDYA YALNIZCA TELEVİZYON VE GAZETEDEN İBARET DEĞİLDİR
İnternet büyük kolaylık, bir bakmışsınız tek tuşla ihtiyaç duyduğunuz tüm bilgiler karşınızda. Ancak bu durum her zaman böyle olmayabiliyor. Örneğin “Oyuncak Tarihi” konulu ödeviniz için internetten araştırma yapıyorsunuz. Arama motoruna Oyuncak Tarihi yazdınız ve ara dediniz. Anında buldu! Tam 3 milyon 610 bin sonuç çıktı karşınıza. Hepsine bakmanız ne kadar zamanınızı alır? Önce hangisine bakmalı, nereden başlamalısınız?
Sırasıyla sayfalara bakmaya başladığınızı düşünün:
Bunca bilgi yığınını nasıl inceleyeceksiniz?
Bunların içerisinden ilgili olanları nasıl ayırt edeceksiniz?
İlgili olduğunu düşündüğünüz bilgilerin doğru ve güvenilir olduğundan nasıl emin olacaksınız?
Medya okuryazarı değilseniz bu soruları cevaplamanız oldukça güçtür! Burada bazı küçük ipuçları var:
Aradığınız konuyu tırnak içerisinde Oyuncak Tarihi” şeklinde yazdınız ve sonuç sayısının bir anda 3 milyondan 600’e kadar düştüğünü göreceksiniz.
Web sitelerinin isimlerinden sonra gelen soyadları diyebileceğimiz (com, net, edu) uzantılarına dikkat ettiğinizde ve arama seçeneklerini sınırlandırdığınızda konunuzla ilgili bilgiye ulaşmanız daha kolay hâle gelecektir. Bunun gibi medya karşısında dikkatli olmamızı gerektiren birçok sebep vardır. Şunları da bir düşünelim:
Reklamlar size bir ürünün en düşük fiyatından söz edebilir fakat başka yerlerde aynı ürünü daha ucuza bulabilirsiniz.
Bir broşür, tanıttığı ilacın sizi hızla zayıflatacağını iddia edebilir ama bahsetmediği ciddi sağlık sorunlarına da neden olabilir. Bir dizi, size tarihî bir karakter hakkında bilgiler verebilir ama bu bilgiler tarihî gerçeklerle örtüşmeyebilir. Bu nedenle izleyicinin ilgisini çekecek, onları eğlendirecek programlara yer verirler. Çizgi film izlerken neden babanızın ilgisini çekebilecek bir gömlek reklamı ya da annenizin merakını uyandıracak bir parfüm reklamı çıkmıyor. Bunların yerine neden sizlerin ilgisini çekebilecek yiyecek veya oyuncak reklamları çıkıyor? Bunu hiç düşündünüz mü?
Medyanın üçüncü ve son amacı ise bilgilendirmektir. Medya kuruluşları; yaşadığımız bölgede, ülkemizde ya da dünyada neler olduğu ile ilgili güncel bilgileri bizlere ulaştırır. Bizler gündemi medya sayesinde takip edebiliriz. Kar yağışı nedeniyle okulların tatil olduğunu, ders kitaplarının ücretsiz dağıtılacağını, anne ve babamızın maaşlarının arttığını vb. hepsini medya sayesinde öğreniriz. Medyanın bilgilendirme amacı için şu iki soru üzerinde dikkatle düşünelim: Medya olmasaydı bunca bilgiye nasıl ulaşabilirdik? Ulaştığımız bu bilgilerin doğru olduğundan nasıl emin olabiliriz? Şunu unutmayalım: “Medya mesajları çoğunlukla ticari bir kaygıyla oluşturulmuştur ve temel amacı para kazanmaktır!”
Haz.: Mustafa Ruhi ŞİRİN Adnan ALTUN Ebubekir ÇAKMAK
1. Yazar arama motorundaki arama sonuçlarının sayısını düşürmek ve aranılan bilgiye daha kolay ulaşmak için neler öneriyor?
2. Yazar reklamların güvenilirliğini sorgularken hangi örnekleri veriyor?
3. Yazara göre medyanın amaçları nelerdir?
4. Sizce çizgi film izlerken neden babanızın ilgisini çekecek bir reklam çıkmıyor?
5. Medya mesajları genellikle hangi kaygıyla oluşturulur?
6. Yazar medya sayesinde öğrendiklerimizin arasında neleri sıralıyor?
7. Okuduğunuz metinle ilgili aşağıdaki ifadeler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” kutucuğunu işaretleyiniz.
Metinde daha çok öznel ifadeler dile getirilmiştir. ( )
Metinde duygu belirten ifadelere yer verilmemiştir. ( )
Metinde anlatımı güçlendirmek için soru cümlelerine yer verilmiştir. ( )
Metinde sözcükler genellikle mecaz anlamlarıyla kullanılmıştır. ( )
Metinde düşünceyi geliştirme yollarından örneklendirme tercih edilmiştir. ( )
Metinde düşünceler daha çok amaç-sonuç ilişkisiyle verilmiştir. ( )
Metinde örneklendirme belirten ifadeler vardır. ( )
8. Aşağıda TÜİK verilerine göre hazırlanan 2017 yılına ait bir istatistik tablosu verilmiştir. Verilen tabloyu medya araçlarının çeşitliliği ve abone sayısı bakımından inceleyerek tablodaki verileri yorumlayınız.
YIL Sabit telefon abone sayısı Cep telefonu abone sayısı İnternet abone sayısı
…
2012 13.859.672 67.680.547 27.649.055
2013 13.551.705 69.661.108 32.617.930
2014 12.528.865 71.888.416 41.272.940
2015 11.493.057 73.639.261 48.617.291
2016 11.077.559 75.061.699 62.280.191
2017 10.967.444 76.616.147 66.436.443
9. Aradan bir müddet geçtikten sonra kendi kendine oyun oynarken kendine kızar ve sinirden camı kırar, bu esnada eli kesilir, hastaneye kaldırılır. Doktor ona bir iyilik yaparak hastaneden çıkarır. Özgürlüğüne kavuşmuştur, bir daha satranç oynamamaya kararlıdır. Gemi yolculuğu sırasında dayanamaz ve Czentovic ile oynadığı ilk turda onu yener. Diğer turda Czentovic galip olur. İkinci oyunda Dr. B. sinirlenir, heyecanlanır. Eski durumu tekrar nüksetmeye başlayınca kendine olacakları fark eder ve oyunu bırakır.
Yukarıdaki paragrafta bulunan fiilleri aşağıya yazarak bu fiillerin yapılarını belirtiniz.
10. Selçuk’a gelince, çantamı, önünü kebapçılarla üzümcülerin doldurduğu, istasyon kahvesine emanet ederek, hemen yola düzüldüm. Güneş iyice yakmaya başlamadan bu kırk beş dakikalık yolu almak, ölü şehrin harabelerinde akşama kadar dolaşmak istiyordum. Fakat daha Erkekler Gymnasium’unun kapısındayken içime bir gariplik çöktü. Her İzmir’e gelişimde muhakkak bir kere uğradığım bu harabeler, sanki seneden seneye daha harap oluyor, binlerce yıl önce aralarında bazı insanların insanlar gibi yaşadığı mermerler bile, kendilerini asırlarca örtüp koruyan anlayışlı toprağın altından çıkarıldıklarına küsmüşçesine, kararıp kirleniyordu.
Yukarıdaki paragrafta birleşik zamanlı fiilleri bularak aşağıya yazınız ve bu fiillerin hangi kiple çekimlendiğini belirtiniz.
CEVAPLAR:
1. Aranılan konuyu tırnak içerisinde yazmak, arama seçeneklerini sınırlandırmak, site uzantılarına dikkat etmek.
2. İlaçların yan etkilerine yer verilmediği, programların hitap ettiği kitleye göre reklam gösterildiği örneklerini veriyor.
3. Para kazanmak, bilgilendirmek.
4. Çünkü çizgi filmlerin hitap ettiği kitle çocuklardır. Genelde büyükler çizgi film izlemez ve reklamlar da çocukların ilgisini çekecek konulardan oluşur.
5. Ticari bir kaygıyla oluşturulur.
6. Kar yağışı nedeniyle okulların tatil olduğunu, ders kitaplarının ücretsiz dağıtılacağını, anne ve babamızın maaşlarının arttığını sıralıyor.
7.Metinde daha çok öznel ifadeler dile getirilmiştir. D
Metinde duygu belirten ifadelere yer verilmemiştir. Y
Metinde anlatımı güçlendirmek için soru cümlelerine yer verilmiştir. D
Metinde sözcükler genellikle mecaz anlamlarıyla kullanılmıştır. Y
Metinde düşünceyi geliştirme yollarından örneklendirme tercih edilmiştir. D
Metinde düşünceler daha çok amaç-sonuç ilişkisiyle verilmiştir. D
Metinde örneklendirme belirten ifadeler vardır. D
8. 2012’den itibaren cep telefonu abone sayısı düzenli olarak artmaktadır. Cep telefonu abonesi sayısı arttıkça sabit telefon aboneliğinin azaldığı görülmektedir. Bu durum insanların cep telefonu kullanımı artıkça sabit telefon ihtiyacının azaldığını göstermektedir. İnternet abone sayısının da giderek arttığı görülmektedir.
9. Aradan bir müddet geçtikten sonra kendi kendine oyun oynarken kendine kızar ve sinirden camı kırar, bu esnada eli kesilir, hastaneye kaldırılır. Doktor ona bir iyilik yaparak hastaneden çıkarır. Özgürlüğüne kavuşmuştur, bir daha satranç oynamamaya kararlıdır. Gemi yolculuğu sırasında dayanamaz ve Czentovic ile oynadığı ilk turda onu yener. Diğer turda Czentovic galip olur. İkinci oyunda Dr. B. sinirlenir, heyecanlanır. Eski durumu tekrar nüksetmeye başlayınca kendine olacakları fark eder ve oyunu bırakır.
Kızar: basit fiil
Kesilir: türremiş fiil
çıkarır: türemiş fiil
Kavuşmuştur: basit fiil
dayanamaz: birleşik fiil
yener: basit fiil
galip olur: birleşik fiil
sinirlenir: türemiş fiil
heyecanlanır: türemiş fiil
fark eder: birleşik fiil
Bırakır: basit fiil
10. istiyordum: Şimdiki zamanın hikayesi
kirleniyordu: Şimdiki zamanın hikayesi
7.sinif-turkce-2.donem-2.yazili-sorulari-e-grubu indir.
