İZMİR (GAZETE)

İZMİR: 1896-1909 yılları arasında yayınlanan İzmir basınının en büyük ve en uzun ömürlü gazetelerindendir. İzmir’in önemli fikir ve edebiyat adamlarından Bıçakçızade Hakkı tarafından çıkarılmıştır. İlk olarak haftalık olarak çıkmıştır. Bu gazete Bıçakçızade’nin başka yerlere tayininden dolayı zaman zaman kapanmış ve başkaları tarafından çıkarılmıştır. Bu gazete, gelenekçi ve muhafazakar tutumuyla Hizmet ve Ahenk’ten farklı bir konumdadır. Gazetenin bu özelliği , gazetenin sahibi Bıçakçızade Hakkı’nın medrese çıkışlı olmasından kaynaklanır. İzmir, Ahmet Mithat ve Tercüman-ı Hakikat Gazetesinin çizgisine yakın muhafazakar görüşleri savunan bir gazetedir. Muhafazakar bir yayın politikası takip etmiş; zirai, iktisadi ve ahlaki yazılara yer vermiştir. Bu yönüyle de Hizmet ve Ahenk’ten ayrılmıştır. Hükümete bağlılığından dolayı Jön Türklere ve inkılapçı fikirlere uzak duran Hakkı Bey, bundan dolayı ihtilalci bir kimlik taşıyan Hizmet ve sahibi Tevfik Nevzat’ın karşısında yer almıştır. Halit Ziya’nın eserleri de dahil olmak üzere Servet-i Fünun tarzı eserleri ahlak ve terbiye anlayışına aykırı bularak sık sık eleştirmekten geri durmamıştır. Bu bakımdan İzmir, haber yönü oldukça zayıf olan ve bir çeşit ahlak kitapçığına benzeyen bir gazete hüviyetine bürünmüştür. Eski edebiyat anlayışını benimseyen Bıçakçızade Hakkı, gazetede daha çok din, ahlak, eğitim, ve felsefe konularına ağırlık vermiştir. İzmir’in bir başka özelliği ise Türkçe’nin sadeleşmesi ile ilgili yazılara yer vermesidir. Gazetede “Tasfiye-i Lisan-ı Osmani” üst başılığı altında birçok yazı yayımlanmıştır. (bkz. Ömer Faruk Huyugüzel, “Osmanlı Döneminde Bir Yerel Basın Örneği Olarak İzmir Basını”, 1999.; Ömer Faruk Huyugüzel, “Cumhuriyet’e Kadar İzmir’de Dil ve Edebiyat Hareketleri”, 1999.; Ömer Faruk Huyugüzel, İzmir Fikir ve Sanat Adamları, KTB, Ankara-2000, s. 264.;  Hatice Harika Nüfusçu, Muktebes Dergisi Üzerine Bir İnceleme, İzmir 2002, s.10.;)