Önceleri şiirlerini hece ölçüsüyle yazmış, daha sonra serbest nazmı ve toplumun problemlerini dile getiren şiirler yazmıştır.
Kendi döneminde ve sonraki dönemde birçok şairi derinden etkilemiştir.
Şiirleri toplumsal içeriklidir.
Şiirlerinin içeriği hece ölçüsünün dar kalıplarına yetmediği için yeni biçim arayışlarına yönelmiştir. Hecenin kalıplarını kırarak Türkçenin ses özelliklerine büyük uyum sağlayan serbest nazma geçmiştir. Bunda Rus şair Mayakovski’nin ve Fütürizm’i savunan diğer Rus şairlerin etkisi olmuştur.
İlk kitabı Satır’dır. Bu kitap sanat dünyasında şaşkınlıkla karşılanmış, övgüler almıştır.
1936 yılına kadar yayımladığı kitaplarında, Cumhuriyet dönemi şiirinin değer yargılarını temelinden sarsmıştır.
Şeyh Bedrettin Destanı adlı şiiriyle ulusal bir çizgiye ulaşmıştır.
Nazım Hikmet, divan ve halk şiiri söyleyişlerini çağdaş bir anlayış içinde eritmiştir.
Memleketimden İnsan Manzaraları adlı şiirinde düzyazı, şiir ve senaryo tekniklerini iç içe kullanmıştır.
Nazım Hikmet, romanlar ve oyunlar da yazmıştır. Toplumcu gerçekçi oyun yazarlığının teorik problemlerine çözümler getirmek amacındaki oyunlarından film, bale, opera uyarlamaları yapılmıştır.
Eserleri:
Şiir:
- Güneşi İçenlerin Türküsü
- 835 Satır
- Benerci Kendini Niçin Öldürdü ( Benerci Kendini Niçin Öldürdü, Gece Gelen Telgraf, Portreler, Taranta-Babu’ya Mektuplar, Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı, Şeyh Bedreddin Destanı’na Zeyl)
- Kuvayi Milliye
- Yatar Bursa Kalesinde, Memleketimden İnsan Manzaraları, Yeni Şiirler, İlk Şiirler, Son Şiirler, La Fontaine’den Masallar
Oyun:
- Kafatası (Ocak Başında; Kafatası; Bir Ölü Evi; Unutulan Adam; Bu Bir Rüyadır)
- Ferhad ile Şirin ( Yolcu; Ferhad ile Şirin; Sabahat; Enayi)
- Yusuf ile Menofis (Allah Rahatlık Versin; Evler Yıkılınca, Yusuf ile Menofis; İnsanlık Ölmedi Ya; İvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu?)
- Demokles’in Kılıcı (İstasyon; İnek; Demokles’in Kılıcı; Tartüf-59)
- Kadınların İsyanı (Kadınların İsyanı; Yalancı Tanık; Kör Padişah; Her Şeye Rağmen)
Roman:
Kan Konuşmaz, Yeşil Elmalar, Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim
Öykü:
Hikayeler, Çeviri Öyküler
Masal:
Masallar
Yazılar:
Sanat, Edebiyat, Kültür, Dil; Yazılar; Konuşmalar
Mektuplar:
Nazım ile Piraye, Cezaevinden Mehmet Fuat’a Mektuplar
