Vadideki Zambak Romanının İncelenmesi
Olayın baş kahramanlarından biri olan Felix, aristokrat bir ailenin çocuğudur. Bu çocuk, sevgiden ve ilgiden yoksun baskıcı bir ortamda yetişmiş, silik tipli, içine kapalı bir gençtir. yüksek öğrenimini Paris’te tamamladıktan sonra ailesinin yanına Tours’a döner.
Bir gün katıldığı bir baloda güzelliğinden adeta büyülendiği bir kadınla tanışır. Bu tanışmadan sonra ilişkileri devam eder ve sürekli olarak görüşmeye başlarlar.
Bu kadının adı Henriette’dir. Henriette evli bir kadındır. Kocası huysuz kaba biçimsiz ve inatçı bir adamdır. Henriette, bu adamdan dolayı mutsuz bir yaşam sürmektedir.
Ancak her şeye rağmen yine de kocasına bağlı bir kadındır. Felix, kontes Henriette’in güzelliğinden o kadar çok etkilenir ki ona vadinin adı olan zambakla özdeşleştirerek ‘Vadideki Zambak’ adını verir.
Felix, Henriette’den çok hoşlanmaktadır ancak kontesin ağır başladığı, ciddiyeti ve sağlam kişiliği Felix’in ona karşı olan duygularını açmasına pek fırsat vermez. Bu durumda Felix duygularını bastırarak onunla görünüşte sadece arkadaşlık etmekle yetinmeye çalışır.
Bayan Henriette aslında yaşça kendisinden küçük olan Felix sevmektedir. Belki de bu sevgi adeta ‘çocuğunu sever gibi’ bir sevgidir.
Felix’e güvenerek ona tüm sırlarını açar. Bir gün Felix’in sarayda görev almak için Paris’e gitmesi gerekir. Bu zorunlu ayrılık hem Felix’i hem de Henriette’i çok derinden üzer.
Henriette yolda okuması için Felix’e bir mektup verir. O mektupta ona olan aşkını itiraf etmektedir Ancak bu durumu açıkça ifade edemediği için ona olan sevgisini bir anne sevgisi olarak göstermeye çalışır.
Felix’e görevinde başarılı olması için bir takım tavsiyelerde bulunur. Bu ayrılık yaklaşık 2 yıl sürer 2 yıllık bir ayrılıktan sonra tekrar karşılaşırlar.
Henriette’in kocası ağır bir hastalığa yakalanmıştır. Henriette ve Felix sık sık görüşmeye başlarlar ve aralarındaki ilişki daha da derinleşir. Fakat bir süre sonra Felix’in Paris’e gitmesi gerekmektedir.
Paris’te Bayan Dudley adında bir kadınla tanışan Felix, bu bayanın gösterişine ve güzelliğine tutulur ve ona aşık olduğunu zanneder. Bu olayı öğrenen Kontes Henriette o kadar çok üzülür ki üzüntüsünden yataklara düşer Felix’in aşkına gönlünce karşılık veremediğini düşünür. Hiç olmazsa onun kızına eş olmasını ister.
Henriette’in hastalandığını öğrenen Felix Tours’a gelir ancak iş işten geçmiştir. Ölmek üzere olduğuna anlayan Henriette Felix’e olan duygularını itiraf eder. Kızıyla evlenmesini vasiyet eder ancak kızı annesinin ölümüne sebep olmuş olan bir insanla evlenmek istemez. Daha sonra Felix Paris’e döner. Orada kendini sanata, edebiyata, bilime, politikaya vererek yaşadığı bu üzücü olayı unutmaya çalışır.
DEĞERLENDİRME: Honore de Balzac’ın ‘Vadideki Zambak’ isimli bu eserinde gönül ilişkisinin her dönemde eserlerin ana temalarından biri olduğunu görmekteyiz. Kahramanların gönül ilişkisi yaşamalarına rağmen toplumsal ve manevi dinamiklere sadık kalmaya çalıştıklarını, kendi istekleri ile manevi değerler arasında bir bocalama geçirdikleri görebiliyoruz.
