EDEBİYAT TARAMA TESTİ 20
1.İlk önce resimde görülen, daha sonra öteki sanat dallarında etkisini gösteren bir akımdır. Bu akıma bağlı sanatçılar, dış dünyayı, asla bir fotoğrafçı gözüyle ele almadılar. Onlar dış dünyayı kendilerinde bıraktığı etkilerle birlikte anlattılar. Gördüklerini, kendi hayal dünyalarında yoğurarak dile getirdiler.
Bu parçada sözü edilen sanat akımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Romantizm
B) Empresyonizm
C) Naturalizm
D) Parnasizm
E) Egzistansiyalizm
2. Aşağıdaki destanlardan hangisi İslamiyetin kabulünden sonraki Türk destanlarından biri değildir?
A) Alper Tunga Destanı
B) Manas Destanı
C) Battal Gazi Destanı
D) Satuk Buğra Han Destanı
E) Danişmend Gazi Destanı
3. Tek kişilik bir tiyatro oyunudur. Kahraman, oyun boyunca kendi kendine uzun konuşmalar yapar. Oyunun kolay anlaşılması için kahraman dolaylı yollara sapmaz, duygularını açık bir biçimde yansıtır.
Bu parçada sözü edilen tiyatro oyunu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Diyalog
B) Komedi
C) Trajedi
D) Monolog
E) Melodram
4. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda nazmı nesre yaklaştırmada usta sanatçılarımızdandır?
A) Ziya Paşa
B) Ahmet Haşim
C) Mehmet Akif Ersoy
D) Yahya Kemal Beyatlı
E) Ahmet Hamdi Tanpınar
5. Halk edebiyatının en büyük ozanlarındandır. Hayatı hakkında kesin bilgiler bulunmasa da Güney Anadolu’da Türkmen oymaklarında yaşadığı bilinmektedir. Sazıyla, sözüyle aşk, sevgi, doğa temalarını sade bir Türkçeyle dile getirmiştir. Dini konulara pek değinmemiştir. Koşmalarıyla ünlü olan ozan, Halk şiirinin öteki türlerinde de güzel şiirler söylemiştir. Divan edebiyatında Nedim, Halk edebiyatında da o, güzel aşk şiirlerine imza atmıştır.
Bu parçada sözü edilen Halk ozanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aşık Veysel
B) Köroğlu
C) Karacaoğlan
D) Aşık Ömer
E) Bayburtlu Zihni
6. Tarihin dilinden düşmez bu destan
Nehirler gazidir, dağlar kahraman
Her taşı yakut olan bu vatan
Can verme sırrına erenlerindir
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Lirik
B) Pastoral
C) Epik
D) Didaktik
E) Satirik
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Ahmet Mithat Efendi, yazıyı halkı eğitmek aracı olarak görmüş; ziraat, coğrafya, iktisat gibi çok farklı konuları eserlerinde anlatmıştır.
B) Fahriye, bir kasidede şairin kasideyi yazdığı kişiyi övdüğü bölümdür.
C) Recaizade Mahmut Ekrem, Araba Sevdası romanıyla realizmi Türk edebiyatına getirmiştir.
D) Halk şairlerinin şiirlerinin bulunduğu defterlere cönk adı verilir.
E) Hecenin beş şairinden olan Faruk Nafiz, Anadolu’yu şiirlerinde güzel bir Türkçeyle dile getirmiştir.
8. Ben yazılarımda dolambaçlı yollara sapmam. Kanıtlanmamış bilgileri de kullanmam. Bu yüzden kimi okurlar köşemde yazdıklarımı soğuk buluyor. Amacım okuru eğlendirmek, oyalamak değil ki benim. Günler süren araştırmalarımı bir araya getirip okuru bilgilendirmek istiyorum ben. Elbette amacım bu olunca yazdıklarım nesnel bir nitelik taşıyor. Bilimsel yazılarda nesnellik eleştirilmesi gereken değil, takdir edilmesi gereken bir durumdur bana göre.
Düşüncelerini bu şekilde dile getiren yazar aşağıdaki türlerin hangisinde yazmaktadır?
A) Sohbet
B) Deneme
C) Biyografi
D) Makale
E) Fıkra
9. Onun, hiçbir yapmacığa sapmadan, bir sanat kaygısına düşmeden söylediği sade, külfetsiz; fakat güzel şiirlerine bütün tasavvuf edebiyatında benzer şiirler bulmak kolay değildir. Şiirlerinde tasavvufun söylenmesi güç fikir ve heyecanları, berrak bir su içindeymiş gibi, hemen görülür. Onun şiirlerinde İslami bir duyuş ve düşünüş sistemi olan tasavvuf felsefesi, Yakın Doğu medeniyetinin ilhamıdır. Fakat geri kalan her şey, dil, vezin, nazım şekli ve eşsiz bir Türkçe ile söyleyiş, hemen tamamıyla millidir. Risaletü’n Nushiye adlı mesnevisi incelenirse onun Divan şiirini de iyi bildiği anlaşılır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mevlana
B) Yunus Emre
C) Pir Sultan Abdal
D) Seyyit Nesimi
E) Hacı Bektaş Veli
10. Batılılaşma konusundaki düşüncelerini gazete aracılığıyla halka iletmiştir. Bu amaçla kaleme aldığı yazılarını önce Tercüman-ı Ahval’de daha sonra da Tasvir-i Efkar’da yayımlamıştır. Düzyazılarında yalın bir dil kullanmıştır. Dildeki sadeleşme çabasını edebiyat ve tiyatro alanlarındaki yenileştirme çalışmalarıyla desteklemiştir. Batı şiirinin tanıtmak, yeni şiir biçimlerini edebiyata sokmak amacıyla Fransız şairlerinden çeviriler yapmıştır. Atasözü derlemeleri de yapmış, bunları Durub-ı Emsal-i Osmanî adlı bir kitapta toplamıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Ziya Paşa
C) Namık Kemal
D) Ahmet Vefik Paşa
E) Ahmet Mithat Efendi
11. Yaşam olaylarını bir oluş halinde sunmak, yaşamı hareketlerle canlandırmak amacıyla yazılmış eserlerdir. Edebiyatımıza Tanzimat’la girmiş edebi türlerdendir. Tanzimat’a kadar edebiyatımızda bu türün yerini geleneksel seyirlik oyunlar tutmuştur. Edebiyatımızda ilk örneğini Şinasi vermiştir.
Bu parçada sözü edilen edebiyat türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hikaye
B) Roman
C) Tiyatro
D) Anı
E) Deneme
12. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır?
A) Bir yanda yoksulluklar, sayrılıklar, savaşlar
Acı çekmeler, ayrılıklar, tükenmişlik var
B) Onu sen büyüt de söğüt boyunca
Kendini ellere versin o gonca
C) Ne şair yaş döker ne aşık ağlar
Tarihe karıştı eski sevdalar
D) Renksin yazdan kıştan, tazeliksin bahardan
Her gün eser durursun hafızamdan
E) Yayılır karanlık süsler engine
Korkarım, bakamam ben sana yine
13. Ey kimsesizler el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere
Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cinas
B) Hüsn-i talil
C) Teşhis
D) Tevriye
E) İntak
14. Dağlara, denizlere, ovalara
Uzansaydık yağarak iplik iplik
Tohumları susamış tarlalara
Bahar, gölge ve yağmur götürseydik
Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yarım kafiye ve redif kullanılmıştır.
B) Nazım birimi dörtlüktür.
C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
D) Uyak düzeni abab biçimindedir.
E) Didaktik bir şiirden alınmıştır.
15. Aşağıdakilerin hangisinde hüsn-i talil sanatı vardır?
A) Kanı çekiliyor evlerin
Eriyip dökülüyor damlar
B) Onlar ki bu güller tutuşan bahçededirler
Bir gün neden hangi tesadüfle gelirler
C) Geldi köy kızları el bağladılar
Diz çöküp ağladılar, ağladılar
D) Yeni bir ülkede yem vermek için atlarına
Nice bin atlı kapılmıştı fetih rüzgarına
E) Bazı bir yapraktı, bazı bir rüzgar
Dolardı aydınlık olup odama
16. Divan edebiyatında, her beyit kendi içinde uyaklı olduğu için çok uzun yazılabilen ve roman türüne karşılık gelen eserlere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaside
B) Tezkire
C) Müstezat
D) Mesnevi
E) Kıta
17. Tasavvuf edebiyatımızın en güçlü şairlerinden biridir. Şiirlerinde ilahi aşkı ve insan sevgisinin dile getirmiştir. Şiirlerini çoğunlukla hece ölçüsü ve Halk edebiyatı nazım şekilleriyle dörtlükler halinde söylemiştir. Söyleyişinde süsten uzak, içtenlik dolu duygu ve düşüncelerini ortaya koyduğu doğallık ve lirizm vardır. Öğretici nitelikteki dini şiirlerini Risaletün Nushiyye aldı kitabında toplamıştır.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre
B) Süleyman Çelebi
C) Fuzuli
D) Dadaloğlu
E) Hoca Dehhani
18. “Ahmet Cemil, Mülkiye mektebinin son sınıfına geçtiği yıl, babasını kaybetmiştir. Bir yandan okulu bitirmek, bir yandan da annesi ve kız kardeşi İkbal’in geçimini sağlamak için küçük çeviriler yapmaktadır. En büyük hayali zengin olmak ve varlıklı arkadaşı Hüseyin Nazmi’nin kardeşi Lamia ile evlenmektir.” Bu roman Halit Ziya’nın en önemli eserlerindendir.
Bu parçada tanıtılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aşk-ı Memnu
B) Mai ve Siyah
C) Araba Sevdası
D) Kırık Hayatlar
E) Dudaktan Kalbe
19. Kasidenin ilk beytine matla (1), son beytine makta (2), şairin adının geçtiği beyte taç beyit (3) denir. Kaside içinde gazel söylenen bölüme tegazzül (4) şairin kendisini övdüğü bölüme methiye (5) denir.
Bu parçadaki numaralı terimlerden hangisinin açıklaması yanlıştır?
A) 1 B)2 C)3 D)4 E)5
20. Yorgunsun, uzaklardan gelmişsin
Yitirmişsin nen varsa birer birer
Bir sağlık, bir sevinç, bir umut
Onlar da neredeyse gitti gider
Yukarıdaki dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Tam uyak kullanılmıştır.
B) Bir karamsarlık dile getirilmiştir.
C) Redif kullanılmamıştır.
D) Nazım birimi dörtlüktür.
E) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
21. Aşağıdakilerden hangisi Tevfik Fikret, Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf’un ortak özelliğidir?
A) Eserlerinde realizmin etkisinin olması
B) Edebiyat-ı Cedide topluluğuna dahil olmaları
C) Edebiyatımızda roman türünün en önemli temsilcileri olmaları
D) Toplum için sanat anlayışını benimsemeleri
E) Hem nesir hem nazım alanında eser vermeleri
22. Ziya Paşa ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Çeviriler yapmıştır.
B) Hece ölçüsüyle de bazı şiirler yazmıştır.
C) İlk kez noktalama işaretlerini kullanmıştır.
D) Çocukluk hatıralarını Defter-i Amal adlı eserinde toplamıştır.
E) Edebiyatla ilgili görüşlerini Şiir ve İnşa makalesinde anlatmıştır.
23. Benim yârim gelişinden bellidir
Ak elleri deste deste güllüdür
Bu güzeli seven yiğit bellidir
Melil, mahzun gezer ileler içinde
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir semaiden alınmıştır.
B) Bir koşmadan alınmıştır.
C) Bir varsağıdan alınmıştır.
D) Tuyuğ nazım biçimiyle yazılmıştır.
E) Bir gazelden alınmıştır.
24. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın şiir anlayışının etkisinde kalan sanatçı, ilk şiirlerinde Baudelaire etkisindeki şiire yakın olduğunu göstermiş, bu eğilimini, zaman içinde gelişmelere ve değişmelere açık kalmak koşuluyla yaşamının sonuna kadar sürdürmüştür. İlk yayımlanmış şiiri, Bir Kadına, Milli Mecmua’da çıkmıştır. Onun adını asıl duyuran şiiri ise Fahriye Abla’dır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Kutsi Tecer
B) Cahit Sıtkı Tarancı
C) Ahmet Muhip Dıranas
D) Ziya Osman Saba
E) Cenap Şehabettin
CEVAPLAR: 1.B, 2.A, 3.D, 4.C, 5.C, 6.C, 7.B, 8.C, 9.B, 10.A, 11.C, 12.D, 13.A, 14.E, 15.D, 16.D, 17.A, 18.B, 19.E, 20.E, 21.B, 22.C, 23.B, 24.C
