10.SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI 2.DÖNEM 2.YAZILI B GRUBU
1. Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran, bu türün ilk temsilcisi sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Boileau
B) La Fontaine
C) Montaigne
D) Voltaire
E) J.J.Rousseau
2. Türk edebiyatında bu türün ilk örnekleri, Cumhuriyet’ten sonra verilmeye başlanmıştır. Ahmet Haşim’in Bize Göre ve Gurabahane-i Laklakan adlı eserlerindeki kimi parçalar, edebiyatımızda bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Türün en başarılı temsilcisi ise Nurullah Ataç olarak bilinir. Sabahattin Eyuboğlu, Suut Kemal Yetkin de bu türün ustaları arasında yer alır.
Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öykü
B) Anı
C) Roman
D) Deneme
E) Gezi
3. 15.yy ortalarında reklamcılıkta yepyeni süreci başlatan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?
A) Coğrafi keşifler
B) Matbaanın bulunuşu
C) Radyonun bulunuşu
D) Televizyonun icadı
E) Fransız İhtilali
4. Aşağıdakilerden hangisi reklam metinlerinin oluşturulmasındaki temel ilkelerden değildir?
A) Anlaşılır olması
B) Sözcük seçimi
C) Akıcılık
D) Özetleme
E) Sanatlı dil
5. Resmi kurum ve kuruluşlar ile vakıf-dernek gibi sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlatılan, toplumsal faydayı esas alan, bilgilendirici görsel ve işitsel filmlere verilen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kamu Spotu
B) Zorunlu Yayın
C) Ürün reklamı
D) Bilboard reklamı
E) Banner reklam
6. I. Uydurma haberler
II. Haberi derleyen, yayan kuruluş
III.Gazetenin ilk sayfasındaki iri puntolu başlık
IV.Çarpıcı, dikkat çeken haber
Verilen açıklamalarla aşağıdaki gazete terimleri eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır?
A) Sansasyonel
B) Ajans
C) Asparagas
D) Manşet
E) Sürmanşet
7. Aşağıdakilerden hangisi haber yazılarının bir özelliği olamaz?
A) Dil; yalın, akıcı ve açık olmalıdır.
B) Olay, güncel ve dikkat çekici olmalıdır.
C) Verilen haber güvenilir olmalı ve değiştirilmeden okura yansıtılmalıdır.
D) Haber için kullanılan başlık içeriğe uygun olmalıdır.
E) Haberi ilgi çekici hâle getirmek için olaylar abartılarak verilmelidir.
8. Antalya sokaklarında polisle hırsızlar arasında uzun bir kovalamaca başladı. Çaldıkları bir arabayla aşırı hız yapan kimliği belirsiz kişiler, polisin dur ihbarına uymadı. Polisin uzun takibi sonucunda hırsızlar, aracı bir lojistik firmasının hangarına bırakıp karanlığın yardımıyla izlerini kaybettirdiler.
Bu haber yazısında 5N 1K kuralına göre aşağıdaki hangi sorunun cevabı bulunmamaktadır?
A) Ne
B) Ne zaman
C) Nerede
D) Kim
E) Nasıl
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bu mühim konu hakkında patron mutlaka sizinle konuşmak isteyebilir.
B) Orman yangınlarının öne geçmek için hepimize görev düşüyor.
C) Çıkarcılıktan uzak duran biri, kısa sürede insanların sevgisini kazanır.
D) Okurlar, geçen sene en çok, macera romanlarına ilgi göstermiş.
E) Güzel konuşmak ve yazmak için çok sayıda kitap okumak gerekir.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Ninemin yaptığı domatesli un çorbasının tadı hâlâ damağımda.
B) Bu konuda günlerce çalışmasına karşılık ilerleme kaydedemedi.
C) Ahmet’i on yıldır tanırım, kimseye bir zararı dokunmaz.
D) Yapman gereken işleri gözünde büyütmekten vazgeçmelisin.
E) Bunların benden gizlemenin sebebini bir türlü anlayamadım.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yoktur?
A) Yarın suçluların ifadesi alınacak ve mahkemeye sevk edilecek.
B) Ona kesinlikle kızmıyor, çok seviyoruz.
C) Fatih’in sıkıntı çektiğini biliyor, sezdirmeden yardım ediyor.
D) Anne ve babalar çocuklarıyla sürekli ilgilenmeli, öğretmenlerine durumunu sormalıdır.
E) Dün bu konuyla ilgili pek çok soru çözdüm.
12. I. Yedi yaşımda bile yoktum. Arabaya binmekten, evden uzaklaşıp değişik yerler görmekten inanılmaz ölçüde hoşnut olurdum.Bir gün motora bindirdi babam beni, eski model bir motora. Yine uzaklaştık evden, değişik yerler gezdik. Ama bir yer vardı, bir köprü, bir tren köprüsü. Bu köprünün altından geçerken sımsıkı sarıldım babama, bu anı hiç unutmayacağım dedim içimden, öyle de oldu, ne zaman bir köprünün altından geçsem bu anı hatırlarım.
II. Bu sabah gözlerimi ağrılar içinde açtım. Sokak lambaları sönmemişti daha, kalın bir sis vardı çevrede ve benim gözlerim kızarıp şişmişti. İki kaşımın arasında çıkan sivilce büyümüş, çıban gibi olmuş bir gecede.
Yukarıda verilen iki metnin karşılaştırılmasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. metinde geçmiş yaşam, II. metinde ise içinde yaşanan zaman anlatılmaktadır.
B) Her iki metinde de geçmiş zaman kipi kullanılmıştır.
C) II. metinde, I.metne göre ayrıntılara daha fazla yer verilmiştir.
D) I. metin kurguya, II.metin gerçeğe dayalıdır.
E) Her iki metin de birinci tekil kişi ağzından anlatılmıştır.
13. O esnada Ramazan gelmiş, mektep imtihan tatili olmuş idi. Edebiyat meraklısı arkadaşlarımdan birisi var idi. Bununla sık sık İstanbul’da buluşur idik. Bir gün yine buluşunca, bana büyük bir telaşla: “Halit Ziya’yı gördüm. İstanbul’a gelmiş.” dedi. O zaman Köprü ‘nün Şirket-i Hayriye iskelelerinde bir Ermeni kitapçı var idi. Ara sıra oraya uğrar, kitap mecmua alırdık. Arkadaşım bir gün Halit Ziya’yı bu kitapçıda görmüş, kim olduğunu kitapçıdan öğrenince, meftuniyetini arz etmek için üstada yaklaşarak, benden bahsetmek istemiş, fakat heyecandan titreyerek bir şey söyleyememiş. Şimdi onu nerede bulmalı idi. Belki yine uğrar diye bir iki gün kitapçıda bekledim.
Yukarıdaki metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Biyografi
B) Deneme
C) Anı
D) Roman
E) Günlük
14. Aşağıdaki eser-yazar eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Zeytindağı-Falik Rıfkı Atay
B) Suyu Arayan Adam-Behçet Necatigil
C) Kırk Yıl-Halit Ziya Uşaklıgil
D) Portreler-Yusuf Ziya Ortaç
E) Boğaziçi Yalıları-Abdülhak Şinasi Hisar
15. Hatıraları güzel kılan unsur, – – – -. Mesela Samet Ağaoğlu, “İlk Köşe” adlı eserinde Nurullah Ataç’ı anlatırken “Beni hiçbir zaman sevmedi hatta bu sevgisizliğini yüzüme karşı söyledi. Neden sevmiyordu? Üzerinde hiç durmadım.” demesi bu nokta için iyi bir örnektir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) içtenliğidir
B) kalıcılığıdır
C) sadeliğidir
D) akıcılığıdır
E) yoğunluğudur
16. Kerkük’e 1914 yılı Temmuzu’nun başında, Birinci Cihan Harbi’nden hemen bir iki gün evvel gitmiştik. Bu yüzden bu şehirle o muharebenin hatıraları bende birleşirler. Geçmiş günlerimiz gerçekten sararmış takvim yapraklarına benzer mi? Burasını bilmiyorum. Fakat Kerkük hatıralarımı çok defa bir yığın tek sütunlu resmî tebliğlerin arasından çekip çıkarırım. Memleket felaketini, “Muhtelif cephelerde
sükûnet var.” cümlesi altında örtmeye çalışan tek sütun üzerine dizilmiş bu ajans haberleri bazen bir yığın karakol çarpışmalarının sonunda bir şehrin düştüğünü haber verirdi. Basra’nın, Bağdat’ın, Erzurum’un düşüşünü böyle öğrenmiştik.
Bu metinle ilgili aşağıdaki tespitlerden hangisi doğrudur?
A) Dolaylı anlatıma başvurulmuştır.
B) Sanatlı bir anlatım tercih edilmiştir.
C) Olaylar üçüncü kişi ağzıyla anlatılmıştır.
D) Anlatılanlar, günü gününe kaleme alınmıştır.
E) Tarihsel olayları doğrulayan bir gerçeklik vardır.
17. –Yiğidi öldür, hakkını yeme.
-Şinasi Türk şiirini söz oyunlarından kurtararak şiire konuşma dilini getirmiştir.
-Ziya Paşa sade bir dili savunmuş, beğenmiş; ancak Arapça, Farsça tamlamalarla yüklü bir dil kullanmıştır.
-Ahmet Mithat Efendi öykü ve romanlarında meddah tekniğinden yararlanmıştır.
-Halk için roman çığırını edebiyatımızda o başlatmıştır.
Yukarıda örnek olarak verilen cümlelerle aşağıdakileri eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır?
A) Sıralı cümle
B) Birleşik cümle
C) Bağlı cümle
D) Şartlı birleşik cümle
E) Basit cümle
18. Aşağıdaki cümlelerden hangisi birleşik cümle değildir?
A) İlk şiir kitabı olan Sahra’da pastoral nitelikli şiirleri yer alır.
B) Tarhan, heceyle yazdığı birkaç şiiri dışınca aruz ölçüsünü kullanmıştır.
C) Belde adlı şiir kitabında şehir hayatını, Paris’teki sanat ve eğlence yaşamını anlatmıştır.
D) Muallim Naci çocukluk anılarını anlatırken sade bir dil kullanmıştır.
E) Köylü Kızların Şarkısı köyden söz eden ilk şiirdir.
19. Aşağıdakilerden hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Sergüzeşt’te Kafkasya’dan kaçırılıp İstanbul’a getirilen Dilber’in macerası anlatılır.
B) Muallim Naci ile Recaizade Mahmut Ekrem arasındaki eski-yeni tartışması Servet-i Fünun Edebiyatının doğmasında en önemli etkendir.
C) Edebi yazı ve etkinliklerini Tevfik Fikret’in başkanlığı altında gerçekleştirdiler.
D) Çağdaş Fransız edebiyatına benzer eserler vermeyi amaçlamışlardır.
E) Servet-i Fünuncular, Batı tarzında eserler vermede Tanzimat edebiyatından daha başarılı olmuşlardır.
20. Kadın ─ (Sesini yükseltir) Duysun, duysun!… Duysun deyi söylüyorum zati. Mecbur muyuz ağırlığınızı kaldırmaya? Herkes kız everir, bir boğaz üstün den eksilsin deyi, biz de kız everdik sözüm ona, beş nüfusumuz dokuz olsun deyi.
Kız ─ Allah’ın gönderdiği bu anacığım, ne yapsın? Makine kaptı kolunu ve de bacağını. Ne kolu kol artık ne de bacağı bacak. Aldığı o üç kuruş tazminatı da ekmeğimizi de katık yaptık bugüne dek. Şimdi el elde, el başta. Bir iş tutamaz ki tutsun.
Bu parça ile ilgili,
I. Göstermeye bağlı bir eserden alınmıştır.
II. Konuşmalarda ağız özelliklerinin izleri görülür.
III. Yanlış anlamalara dayalı bir diyalog söz konusudur.
IV. Olağanüstü kişi, olay ve durumlardan bahsedilmiştir.
çıkarımlarından hangisi söylenemez?
A) Yalnız I.
B) I ve II.
C) I ve III.
D) II ve III.
E) III ve IV
21. Ömer Efendi, kahvede arkadaşına askerlikte nasıl kıdem aldığını anlatmaktadır:
─ Gumandan seni imtihan edecez, dedi. Hartayı masanın üstüne yaydı.
─ Bu ne ki, dedi.
─ Hartadır beğem.
─ Ya şu gördüğün uzun, kızıl çızgılar ne ki, dedi.
─ Huduttur beğem, dedim.
─ Ya şurası nire, dedi.
─ Paris’tir, dedim.
─ İstanbul’dan Paris’e ne kadar vakitte geden, dedi.
─ Eşeğinen dört saatte varırık, dedim.
Bu parçanın türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halk hikâyesi
B) Orta oyunu
C) Meddah
D) Hikâye
E) Fıkra
22. Hacivat ─ Yazıklar olsun ki o senin peder ü mâderine seni okutup yazdırmamışlar.
Karagöz ─ O pederli mâder ne demek oluyor?
Hacivat ─ Yani senin pederin yok mu?
Karagöz ─ (Ağlamaklı)Ah Hacivat benim peder vefat etti.
Hacivat ─ Ya… Mademki vefat etti, Zeyrek’in alt başında otur, avdette görüşürsünüz.
Karagöz ─ Sen benden Unkapanı’nda bir tokat yer misin? (Tokat)
Hacivat ─ Karagöz’üm affedersin sizin pedere ne oldu?
Karagöz ─ Öldü, öldü… Senin anlayacağın bizim peder sizlere ömür.
Hacivat ─ Çirmen mi idi yoksa çimendifer mi?
Karagöz ─ Ne o?
Hacivat ─ Aldığınız kömür.
Karagöz ─ Şimdi bir tokat atarsam anlarsın. (Tokat)
Hacivat ─ Doğru söyle, sizin pedere ne oldu?
Karagöz ─ Ne kalın kafalı adamsın be! Bizim peder uzandı, uzandı.
Hacivat ─ Demek sizin peder lastikli idi?
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Geleneksel Türk tiyatro geleneğimizden izler taşımaktadır.
B) Yanlış anlamalara dayalı güldürü ögelerine yer verilmiştir.
C) Karagöz oyununun fasıl (asıl olay) bölümünden alınmıştır.
D) Hacivat, eğitim görmemiş, açık sözlü, hazırcevap bir tiptir.
E) Karagöz, orta oyunundaki Kavuklu’ya benzer özellikler taşır.
23. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bir kelime grubundan oluşmaktadır?
A) Çünkü şekillerin sislendiğini, bulandığını, buğulandığını fark ettim önce.
B) Tellalın sesini duyunca bütün o hayat sahnesinin içine girdiğimi anladım.
C) Tellal kocaman davulunu olanca gücüyle döverken davudi bir sesle haykırıyordu.
D)Ter yanağından akmıştı ve gömleği sırtına çoktan yapışmıştı.
E) Ferah Lokantası’nın, Şems Oteli’nin camları zangırdadı.
24. Aşağıdaki cümlelerden hangisi özne ve yüklemden oluşmaktadır?
A) Tanımaz mıydım kendi şehrimin havasını ben?
B) Duyulduğundan emin olmak için biraz bekledi.
C) Düşmemek için bir ağaca yaslandım.
D) Kırışıklıklar içindeki esmer yüzü açıktı.
E) Bakışları beni delerek geçti.
25. Raskolnikov adında bir genç, işlediği cinayetlerden önce her şeyi hesapladığını sanmış fakat yanılmıştır. Raskolnikov, insanlık dışı düzene karşı gösterdiği bu başkaldırının da insanlık dışı olduğunu sonradan anlar. Bu olaydan sonra derin acılar içinde toplumdan kopmuşluk duygusunu yaşar, en yakınlarından bile uzaklaşır. İnsanın yalnızca toplum içinde yaşamakla kalmadığını, aynı zamanda
toplumu kendi içinde, kendi yüreğinde taşıdığını anlar. Sonya’nın öğüdüne uyarak polise teslim olur. Dostoyevski, Raskolnikov’un bu öyküsünü bir düşüşün değil bir yükselişin öyküsü sayar.
Bu parçada tanıtılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Budala
B) Delikanlı
C) Kumarbaz
D) İnsancıklar
E) Suç ve Ceza
CEVAPLAR: 1.C, 2.D, 3.B, 4.E, 5.A, 6.E, 7.E, 8.B, 9.A, 10.B, 11.E, 12.D, 13.C, 14.B, 15.A, 16.D, 17.D, 18.C, 19.C, 20.E, 21.C, 22.D, 23.A, 24.D, 25.E
10.SinifTürkDiliveEdebiyati2.donem2.yaziliBgrubu‘nu indir.
