8.Sınıf Türkçe Dersi 2.Dönem 1.Yazılı Soruları D Grubu

         BURADA DUR

         Ama bizim insanımız bir hikâye ile yetinir mi? Burdur’umuza bir efsane daha yakıştırıvermişler.                                       Horasan’dan Anadolu’ya geçen bir Türk oymağının başında, iki gözü de görmeyen bir oymak başı vardır. Bu yaşlı oymak başı Burdur’un kurulu olduğu yere gelince oğluna seslenir:
      “Burnuma güzel kokular geliyor. Demek ki burası sulak bir yer; bağcılık ve bahçecilik yapılır. Burada dur, şehrini burada kur!”
       Oymak, başkanlarının sözüne uyarak oraya yerleşir ve şehirlerini kurarlar. Adını da yaşlı oymak başının emrinden alarak “Burada dur” diye koyarlar. Zamanla bu ad, bugünkü şeklini alır.
1.Yukarıdaki metinde altı çizili kelimeler hangi anlamda kullanılmıştır? Karşısına X işareti koyunuz.  (10 puan)
durmak
Hareketsiz durumda olmak         
İşlemez olmak, çalışmamak          
Bir yerde bir süre oyalanmak, eğlenmek, eğleşmek, tevakkuf etmek          
Dinmek, kesilmek          
Birisinin malı olarak bulunmak veya o malla ilişkisi olmak

Kurmak
Bir şeyi oluşturan parçaları birleştirerek bütün durumuna getirmek, monte etmek           
Gereken şartları hazırlayıp kendi kendine olmaya bırakmak          
Bir konuyla çok ilgilenmek, üstüne düşmek         
Yapmak, inşa etmek          
Bir araya getirmek, toplamak

2. Aşağıdaki paragraflarda hangi anlatım biçimleri kullanıldığını altındaki boşluğa yazınız. (10 puan)

Burdur’da Klasik Çağ’a ait, bilinen en eski yerleşim yeri Düğer köyündedir. Yunan Arkaik Dönemi’ne rastlayan ve Frig kültürü özelliklerini gösteren antik kent, Yarışlı Gölü’nün doğu kıyısındaki yarımadada yer alır. Kent MÖ VI. yüzyılın sonlarında kurulmuştur. ……………………………………………………….

Dağın eteklerindeki küçük köy, kiremit çatılı, boyalı ve bakımlı evleriyle misafirlerini karşılar. Köydeki her evin önündeki çitlerle çevrili küçük bahçelerde gül fidanları vardır. Köyün hemen dışında bulunan dere, şırıltısıyla köylülerin ninnisi gibidir.

……………………………………………

Artık yaşadığı yer hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istiyordu. Bunun için ne yapabileceğini düşündü. Kütüphaneye gitmek geldi aklına. Annesinden kütüphaneye gitmek için izin aldı. Tek başına gitmek istemediği için arkadaşından kendisiyle gelmesini istedi. Arkadaşı bu isteği geri çevirmedi. ………………………………………………………

Şehirleri sadece bugünleri ile değerlendirenleri hiç anlamıyorum. Onlar, şehirlerin günümüzdeki hâllerinden ibaret olduğunu ve bugüne bağlı kalarak büyüdüğünü düşünüyorlar. Bu yanlış fikrin aksine şehirler, tarihlerine bağlı kalarak büyürler. Tarihi görmezden gelinen şehirler, dokularını kaybederler. Geleceğe ulaşmaları zordur. Şehirlerin geleceği için sadece bugünü değil tarihi de değerlendirmeliyiz.  ………………………………….

3. Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiillerin altını çizerek bu fiillerin nesnesine göre ne tür fiiller olduğunu altına yazınız. (10 puan)
Anadolu’daki pek çok il ve ilçemizin adında, Türkçemizin güzel söyleyişlerinin izlerini bulabilirsiniz.
Rüyasında nur yüzlü, ak sakallı bir Türkmen kocası ortaya çıkar.
Yarından tezi yok, atını ovalara sür.
Her uğranılan, her geçilen yer Selçuklunun topraklarına  katılır.
Burdur’umuza bir efsane daha yakıştırıvermişler.

4. Aşağıdaki cümlelerden isim cümlesi olanın sonuna isim cümlesi, fiil cümlesi olanın sonuna fiil cümlesi yazınız. (10 puan)
Türk illerinde Göktürk oku ötmeyen, Göktürk kolu yetmeyen bir yer yoktu.
Bunun üzerine Göktürkler çadırlarını ve sürülerini bir yere topladılar.
Tan ağarınca sanki baskına uğramışlar gibi işe yaramayan mallarını bırakıp kaçtılar.
Göktürklerin vardıkları ülkede akarsular, büngüldekler, türlü bitkiler, meyve ağaçları ve av vardı.
O kutsal yılın, kutsal ayının, kutsal gününün, kutsal saatinde Göktürkler Ergenekon’dan çıktılar.

5. Geçen zaman ve gelişen teknolojinin geleneklerimizi nasıl etkilediği ile ilgili bir paragraflık bir yazı yazınız. (15 puan)
6. “imece, toy, merasim, gelenek, toprak, dua, panayır”
Yukarıdaki anahtar kelimelerden yola çıkarak bir paragraf oluşturunuz. (15 puan)
7. Bilimsel çalışmalarda yukarıdaki gibi “edu” ve “gov” uzantılı siteler kullanılır. Bu durumun sebebi ne olabilir? (10 puan)
8. “Ebru sanatı, bir dağ gibi yıkılmadan geleceğe koşuyor.” cümlesindeki söz sanatları nelerdir? (10 puan)
9.“Millî kültürümüzü, çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkaracağız.” (Mustafa Kemal ATATÜRK) cümlesindeki fiilleri çatı özelliklerine göre inceleyiniz. (10 puan)
Öznesine Göre: 
Nesnesine Göre: Geçişli fiil.

CEVAPLAR:
1. durmak
Hareketsiz durumda olmak (X)
İşlemez olmak, çalışmamak
Bir yerde bir süre oyalanmak, eğlenmek, eğleşmek, tevakkuf etmek          
Dinmek, kesilmek          
Birisinin malı olarak bulunmak veya o malla ilişkisi olmak

Kurmak
Bir şeyi oluşturan parçaları birleştirerek bütün durumuna getirmek, monte etmek          
Gereken şartları hazırlayıp kendi kendine olmaya bırakmak          
Bir konuyla çok ilgilenmek, üstüne düşmek                     
Yapmak, inşa etmek           (X)
Bir araya getirmek, toplamak

2. Burdur’da Klasik Çağ’a ait, bilinen en eski yerleşim yeri Düğer köyündedir. Yunan Arkaik Dönemi’ne rastlayan ve Frig kültürü özelliklerini gösteren antik kent, Yarışlı Gölü’nün doğu kıyısındaki yarımadada yer alır. Kent MÖ VI. yüzyılın sonlarında kurulmuştur. ……………AÇIKLAMA………………………………………….

Dağın eteklerindeki küçük köy, kiremit çatılı, boyalı ve bakımlı evleriyle misafirlerini karşılar. Köydeki her evin önündeki çitlerle çevrili küçük bahçelerde gül fidanları vardır. Köyün hemen dışında bulunan dere, şırıltısıyla köylülerin ninnisi gibidir.

……BETİMLEME…………….

Artık yaşadığı yer hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istiyordu. Bunun için ne yapabileceğini düşündü. Kütüphaneye gitmek geldi aklına. Annesinden kütüphaneye gitmek için izin aldı. Tek başına gitmek istemediği için arkadaşından kendisiyle gelmesini istedi. Arkadaşı bu isteği geri çevirmedi. …………ÖYKÜLEME……………

Şehirleri sadece bugünleri ile değerlendirenleri hiç anlamıyorum. Onlar, şehirlerin günümüzdeki hâllerinden ibaret olduğunu ve bugüne bağlı kalarak büyüdüğünü düşünüyorlar. Bu yanlış fikrin aksine şehirler, tarihlerine bağlı kalarak büyürler. Tarihi görmezden gelinen şehirler, dokularını kaybederler. Geleceğe ulaşmaları zordur. Şehirlerin geleceği için sadece bugünü değil tarihi de değerlendirmeliyiz.  ……….TARTIŞMA………..

3. Anadolu’daki pek çok il ve ilçemizin adında, Türkçemizin güzel söyleyişlerinin izlerini bulabilirsiniz.(geçişli fiil)
Rüyasında nur yüzlü, ak sakallı bir Türkmen kocası ortaya çıkar. (geçişsiz fiil)
Yarından tezi yok, atını ovalara sür. (geçişli fiil)
Her uğranılan, her geçilen yer Selçuklunun topraklarına katılır. (geçişsiz fiil)
Burdur’umuza bir efsane daha yakıştırıvermişler. (geçişli fiil)

4. Türk illerinde Göktürk oku ötmeyen, Göktürk kolu yetmeyen bir yer yoktu. (isim cümlesi)
Bunun üzerine Göktürkler çadırlarını ve sürülerini bir yere topladılar. (fiil cümlesi)
Tan ağarınca sanki baskına uğramışlar gibi işe yaramayan mallarını bırakıp kaçtılar. (fiil cümlesi)
Göktürklerin vardıkları ülkede akarsular, büngüldekler, türlü bitkiler, meyve ağaçları ve av vardı. (isim cümlesi)
O kutsal yılın, kutsal ayının, kutsal gününün, kutsal saatinde Göktürkler Ergenekon’dan çıktılar.(fiil cümlesi)

5. Teknoloji geliştikçe hayat çok kolaylaştı. İnsanlar artık eskisi kadar zahmet çekmiyorlar. Bu kolaylıklar geleneklerimizi de etkilemiş bulunuyor. Zahmetsizce kolaylıkla yapılan işler, yardımlaşma geleneğinin azalmasına neden olmuştur. Çünkü artık bir kişi, hiçbir yardım almadan makinelerle kendi işini kendi görebilmektedir. Eskiden imece gibi birlik ve beraberli ile yapılan işler, günümüzde artık çok az kişiyle daha kısa sürede bitebiliyor. Bu da geleneklerimizin yaşatılmasına engel olabiliyor.

6. Türkler tarih boyunca çalışmaya verdikleri önem kadar eğlenceye de önem vermişlerdir. Eski çağlardan günümüze kadar gelen geleneklerimiz, bu iki unsura verilen değerlerin izlerini taşırlar. Mesela eski Türk devletlerinde, imece usulü yapılan işlerden sonra toplantı yapılır, bu toplantılardan sonra da eğlence amaçlı toylar düzenlenirdi. Düzenlenen panayırlarla halkın sosyalleşmesi ve alışverişe imkan tanınırdı. Çocuklara isim koymak için özel merasimler düzenlenirdi. Her hasat sonrası toplanılır, topraktan gelen bereket için tanrıya dua topluca dua edilirdi. Bugün hala bazı Türk devletlerinde bu gelenekleri birebir görebilme imkanına sahibiz.

7. “edu”, eğitim kurumları sitelerine özel bir uzantıdır. “gov” devlet kurumlarına ait sitelerin uzantısıdır. Bu kurumlar güvenilir olduğu için bilimsel çalışmalarda bu sitelerden alınan bilgiler kullanılır.

8. Ebruya insana ait koşma özelliği verilerek kişileştirilmiş ve dağa benzetilerek benzetme sanatı yapılmıştır.

9. Öznesine Göre: Etken Fiil
Nesnesine Göre: Geçişli fiil.

8.sinif-turkce-2.donem-1.yazili-sorulari-d-grubu indir.