TÜRK DESTANLARININ ÖZETİ

TÜRK DESTANLARININ ÖZETİ

Yaratılış Destanı: Bu destanda evrenin ve insanın yaratılma­sı, iyilik ve kötülüğün kaynakları ve evrendeki düzen anlatılmaktadır. Bu destan, yaratılışla ilgili en eski Türk inançlarını, Türkler tarafından kabul edilmiş dinlerin, özellikle de Şamanizm’in izlerini taşır. Altay Türklerine aittir.

Alp Er Tunga Destanı: Bu destanda Saka (İskit) Türklerinin MÖ 7. yüzyılda yaşadığı düşünülen hükümdarı Alp Er Tunga’nın ha­yatı, kahramanlıkları ve mücadeleleri anlatılmaktadır.

Şu Destanı: Şu, MÖ 4. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen bir Sa­ka hükümdarıdır. Destanda Şu ile Büyük İskender arasındaki müca­deleler anlatılmaktadır.

Oğuz Kağan Destanı: Hun hükümdarı Mete’nin (Oğuz Kağan) yaşamını, yiğitliklerini, yaptığı savaşları, ülkesini genişletmesini ve oğulları arasında bölüştürmesini konu edinir.

Attila Destanı: Hun hükümdarı Attila’nın savaşları ve kahramanlıkları anlatılır.

Bozkurt Destanı: Destanda, Türklerin, bir katliamdan sağ kur­tulan bir bebekle, onu büyüten dişi bir kurttan türemeleri anlatılmaktadır.

Ergenekon Destanı: Destanda bir savaş sonrasında sağ kalan birkaç Türk’ün sarp dağlarla çevrili bir ovaya sığınmaları, burada çoğaldıktan sonra da dağın demir kısmını eriterek tekrar büyük bir mil­let olmaları anlatılmaktadır.

Türeyiş Destanı: Destanda iki ağacın gökten gelen bir ışığın etkisiyle hamile kalmaları, ardından beş çocuk doğurmaları, son­ra da bu çocuklardan birinin Uygurların hükümdarı olması anlatıl­maktadır.

Göç Destanı: Destanda Uygur ülkesine refah, sağlık, başarı ve bereket getiren Kutlu Dağ adındaki kayanın Çin’e götürülmesinden sonra ülkenin türlü felaketlerle karşılaşması, bunun sonucunda da Uygurların yurtlarını bı­rakarak başka bölgelere göç etmek zorunda kalmaları anlatılmaktadır.

Satuk Buğra Han Destanı: Destanda Karahanlıların Müslümanlığı kabul eden ilk hükümdarı Satuk Buğra Han’ın yaşamı ve kahramanlıkları anlatılmaktadır.

Manas Destanı: Dört yüz bin mısradan oluşan bu destanda eserin başkahramanı olan Manas’ın başından geçenler çerçevesinde Müslüman Kırgızlarla putperest Kalmuklar arasındaki mücadeleler anlatılmaktadır. Manas, parçalanan bütün Kırgız halkını birleştirip onların özgürlüğü ve eşitliği için çalışan bir hükümdar olur. Manas, İslamiyet’i yaymak için çalışan bir kahramandır. Bu destan dünyanın en uzun destanıdır.

Cengiz-nâme: Destanda Cengiz Han’ın kahramanlıkları ve yaptığı savaşlar anlatılmaktadır.

Timur Destanı: Destanda Timur Devleti’nin kurucusu olan Timur’un hayatı, savaşları ve seferleri anlatılmak­tadır.

Edige Destanı: Destanda 15. yüzyılda yaşamış Nogay beylerinden Edige’nin yaşamı ve kahramanlıkları an­latılmaktadır. Altınordu Hanı Edige, devletini ayakta tutabilmek için Timurlulara karşı verdiği mücadeleler anlatılır.

Seyyid Battal Gazi Destanı (Battalnâme): Destanda, Emevilerin 8. yüzyılda Bizans’a karşı yürüttüğü savaş­larda ünlenen, Türkler arasında “Battal Gazi”, “Seyyid Battal”, “Seyyid Battal Gazi” adlarıyla bilinen bir Arap kah­ramanının mücadeleleri Türk bir kahramana uyarlanarak anlatılmıştır.

Dânişmend Gazi Destanı (Dânişmendnâme): Destanda, Battal Gâzi’nin soyundan geldiğine inanılan Melik Dânişmend Ahmet Gâzi’nin Anadolu’da Müslüman olmayan topluluklarla yaptığı savaşlar anlatılmaktadır.

Saltuknâme (Saltuk Gazi Destanı): 13. yüzyılda Anadolu ve Rumeli’nin fethi sırasında önemli rol oynadığı rivayet edilen kahraman bir evliya olan Sarı Saltuk’un hayatını anlatır.

Köroğlu Destanı: 16.yüzyılda Ruşen Ali ve Bolu Beyi etrafında gelişen olaylar anlatılmaktadır.

Yukarıdaki yazıyı bilgisayarınıza indirmek için aşağıdaki linke tıklayınız.

TÜRK DESTANLARININ ÖZETİ