1. Hindistan’da ortaya çıkan bu akım 17. yy. da Türk edebiyatında görülmüştür. Şiirde anlam derinliği önemsediği için hayal gücünden yaralanılmıştır. İnsan ruhunun çektiği acılar dolayısıyla da tasavvuf bu tarz şiirlerin ana konusunu oluşturur. Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklü, bağlaçlarla örülü ağır bir dil kullanılmıştır. Sanatlı ve süslü ifadeler hayal gücüyle birleşince soyut, güç anlaşılır bir dil ortaya çıkmıştır. Anlatımlar sanatlı, süslü, soyut ve semboliktir.
Naili, Neşati ve Şeyh Galip bu akımın en önemli temsilcileridir.
Bu paragrafta sözü edilen akım aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tasavvuf Akımı
B) Türk-i Basit Akımı
C) Sebk-i Hindi Akımı
D) Mahallileşme Akımı
E) Hikemi Şiir Akımı
2.
Serv ile kametüne kimse dimez hem-serdür
Müntehâ kametün andan dahi bâlâ-terdür
Yukarıda Nabi’ye ait olan beyit gazelin hangi bölümünden alınmıştır?
A) Taç beyit
B) Şah beyit
C) Makta
D) Hüsn-i makta
E) Matla
3. ✔️ Tevhid: Allah’ın tek olduğunu, birliğini ve yüceliğini anlatan şiirlerdir.
✔️Münâcât: İçeriği Allah’a yakarışlar ve yalvarışlar şeklinde olan şiirler.
✔️Hicviye: Bir kişiyi eleştirmek için yazılan, yergilerin yer aldığı şiirlerdir. Bu konuda en iyi şiirleri Nefi yazmıştır.
✔️Mersiye: Şairin abartı katarak kendisini övmesidir.
✔️Fahriye: Ölen bir kişinin ardından duyulan üzüntünün dile getirildiği şiirlerdir.
Yukarıda verilen türlerden hangi ikisi yer değiştirirse bilgi yanlışlığı giderilir?
A.Tevhid-Münacaat
B.Hicviye-Mersiye
C.Fahriye-Hicviye
D.Mersiye-Fahriye
E.Münacaat – Mersiye
4. ➡️Her beyit kendi arasında kafiyelidir.
➡️Uyak düzeni aa bb cc… şeklindedir.
➡️Aruzun kısa kalıplarıyla yazılır.
➡️Konusal birlik vardır.
➡️Roman ve hikâyenin divan edebiyatındaki karşılığıdır.
Yukarıda verilen maddeler divan edebiyatındaki hangi nazım biçimine aittir?
A ) Kaside
B) Gazel
C) Mesnevi
D) Kıt’a
E) Tuyuğ
5. Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Türk edebiyatına Fars edebiyatından geçmiştir.
B) Baki, Nedim ve Nefi’nin mesnevi türünde eseri yoktur.
C) Hamse sahibi ilk şair Ali Şir Nevai’dir.
D) Türk edebiyatında ilk mesnevi Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lugat’it Türk adlı eseridir.
E) En çok mesnevisi olan şair Lamii Çelebi’dir.
6.
Dalmışam şol bahre kim pâyânı yok
Batmışam şol gence kim hüsrânı yok
Bulmuşam şol bedri kim noksânı yok
Girmişem ol şehre kim vîrânı yok
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen nazım biçiminin özelliklerinden biri değildir?
A) İran edebiyatına özgüdür.
B) Maninin divan edebiyatındaki karşılığıdır.
C) Uyak örgüsü aaxa şeklindedir.
D) Nesimî, Ali Şir Nevai bu türün önemli isimleridir.
E) Genellikle cinaslı uyak kullanılır.
7.
Esrârını dil zamân zamân söyler imiş
Hengâme-i gamda dâstân söyler imiş
Aşk ehli olup da mihnet-i hicrâna
Ben sabr iderin diyen yalan söyler imiş
Yukarıdaki şiir aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisine örnektir?
A) Tuyuğ
B) Şarkı
C) Kıt’a
D) Murabba
E) Rubai
8.Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatında beyitlerle kurulan nazım biçimleri doğru verilmiştir?
A) Gazel- Kaside – Mesnevi – Şarkı – Müstezat
B) Müstezat – Kıt’a – Terciibent – Gazel – Mesnevi
C) Gazel – Kaside – Mesnevi – Kıt’a – Müstezat
D) Rubai – Tuyuğ – Murabba – Şarkı – Kaside
E) Mesnevi – Kaside – Müstezat – Terkibibent
9.
Ey şûh-ı kerem-pişe dîl-i zâr senindir
Yok minnetin asla
Ey kân-ı güher anda ne kim var senindir
Pinhân u Hüveydâ
Yukarıda verilen nazım biçimi ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Her beyitte uzun mısraların sonuna eklenen ve ziyâde mısra da denilen kısa mısralar yer alır.
B) Gazelden türemiştir.
C) Genellikle divanların gazelleri ve kasideleri arasında yer alır..
D) Kasidede olduğu gibi aşk, şarap, güzellik ve aşkın ıstırabı gibi konular işlenir.
E) Kısa dizeler okunsa da okunmasa da beytin anlamı bir bütünlük oluşturur.
10. Dünya nimetlerine, şan ve şöhrete önem vermemeyi, hayata karşı kayıtsızlığı, anlatan, yaşamaktan zevk alma felsefesini işleyen gazellerdir. Bakî’nin gazelleri bu tür gazellerin örneğidir.
Yukarıda açıklaması verilen gazel türü hangisidir?
Aşikane gazel
Rindane gazel
Şuhane gazel
Hikemi gazel
Sofiyane gazel
11.
Serv ile kametüne kimse dimez hem-serdür
Müntehâ kametün andan dahi bâlâ-terdür
Gül derin gülmez açılmaz bana ol gonce-dehen
Galibâ hep yüzine gül didügüme terdür
Söyle şol kan olacağı bize sunsun Bâkî
Nev-bahâr irdi gedâlar içecek demlerdür
Yukarıda bir gazele ait üç beyit karışık bir şekilde verilmiştir. Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?
A) I-II-III
B) I-III-II
C) II-III-I
D) III-II-I
E) II-I-III
12. Bu bölümde kasîdenin sunulduğu kişi övülür. Kasîdenin asıl yazılış amacının ifade edildiği bölüm, şiirin merkezidir. Genellikle önemli bir kişinin ya da değerli bir varlığın övüldüğü bu kısımda şair sanatının bütün inceliklerini kullanarak memduhunu över. Burada asıl amaç övgü olmakla birlikte şairin bölümdeki başarısı, övgüde ne kadar ileri gittiğine değil, sanat gücünü ne oranda gösterdiğine bağlıdır. Bu bölümün dili genellikle nesibden daha ağırdır.
Yukarıda açıklaması verilen bilgiler kasidenin hangi bölümüne aittir?
A) Medhiyye
B) Tegazzül
C) Fahriye
D) Girizgah
E) Teşbib
13.Aşağıda mesnevinin bölümleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) DİBACE :Mesnevinin ön sözüdür.
B) TEVHİD :Allah’ın birliği ve bütünlüğü anlatılır.
C) NAAT:Hz. Muhammed övülür.
D) SEBEB-İ TELİF:Mesnevinin yazılış amacı belirtilir.
E) AĞAZ-I DESTAN :Mesnevinin bittiğini belirten bölümdür.
14. ▪️Halk edebiyatındaki türkünün karşılığıdır.
▪️Kuruluşu ve kafiye düzeni yönüyle murabbaya benzer. (aaaa, bbba, ccca)
▪️Bestelenmek için yazıldığından fazla uzun değildir.
▪️Dörtlüklerden oluşur ve dörtlük sayısı üç ile beş arasında değişir.
▪️Konusu genellikle aşk, sevgili, ayrılık, içki ve eğlencedir.
▪️Geniş halk kitlelerine hitap ettiğinden dili genelde sadedir.
▪️En önemli isimleri Nedim ve Enderunlu Vasıf’tır. Yakın dönem şairlerinden olan Yahya Kemâl’in de bu nazım şekliyle yazılmış pek çok şiiri vardır.
Bu özellikler divan edebiyatındaki hangi nazım biçimine aittir?
A) Tuyuğ
B) Rubai
C) Murabba
D) Şarkı
E) Kıt’a
1.C 2.C 3.D 4.C 5.D 6.A 7.E 8.C 9.D 10.B
11.A 12.A 13.E 14.D
