Metin Tahlilleri Çalışma Kağıdı 1

METİN TAHLİLLERİ DERSİ HAZIRLIK SORULARI
1)Metin Nedir? Kısaca açıklayınız.
2) Metinler kaça ayrılır? Birer cümleyle açıklayınız.
3) Bir metinde içeriği oluşturan başlıca öğelerden beş tanesini yazınız.
4) Bir metinde biçimi oluşturan başlıca öğelerden beş tanesini yazınız.
5) Üslup nedir? Kısaca açıklayınız.
6. Aşağıda verilen kavramları birer cümleyle açıklayınız
Dize:
Beyit:
Dörtlük:
Bent:
7) Ahenk nedir?
8) Ahengi oluşturan unsurlar nelerdir?
9) Şiirin yorumlanmasında dikkat edilmesi gereken unsurlardan beş
tanesini yazınız.
10) İslamiyet öncesi Türk şiirinde hangi nazım türleri kullanılmıştır?
11) Anonim halk şiirinde hangi nazım biçimleri kullanılmıştır?

CEVAPLAR: 
1)Metin Nedir? Kısaca açıklayınız.
Metin, dilin katkısı ile meydana gelmiş olan anlamlı kelime ve cümle topluluğundan oluşan bir anlaşma ve anlatma aracıdır.
2) Metinler kaça ayrılır? Birer cümleyle açıklayınız.
Metinler en öğretici metinler ve sanat metinleri olarak ikiye ayrılır. Birinde bilgi vermek amacı güdülürken diğerinde estetik ve edebiyat yapma önceliklidir.
3) Bir metinde içeriği oluşturan başlıca öğelerden beş tanesini yazınız.
a. Metnin konusu
b. Temel ve yardımcı fikirler
c. Başlıca imajlar (semboller, arşitipler, stereotipler)
d. Bir edebî akıma bağlı estetik ve ideolojik tercihler
e. Dünyanın, çağın ifadesi olan yaklaşımlar
4) Bir metinde biçimi oluşturan başlıca öğelerden beş tanesini yazınız.
a. Metnin türü
b. Yazarın kullandığı kelime kadrosu (vokabuler)
c.Kelime alanları, izotopiler
d. Fiil çekimi, kip ve zamanların kullanımı
e.Dil seviyesi

5) Üslup nedir? Kısaca açıklayınız.
Üslup yazış tarzıdır, içeriğin biçime dönüşmesidir. Bu ise metnin temel
anlamına, hakikî anlamına biçimden doğan çağrışımsal anlamlar ilave
etmek demektir
6. Aşağıda verilen kavramları birer cümleyle açıklayınız
Dize: Bir şiiri oluşturan anlamlı en küçük birime dize ya da mısra
denilmektedir.
Beyit: Kendi içinde anlam bütünlüğü kuran ve sadece iki dizeden
oluşan şiir yapısına beyit denilmektedir.
Dörtlük: Dört dizenin kendi içinde anlam bütünlüğü oluşturmasına
dörtlük ya da bir başka ifade ile kıt’a denilmektedir.
Bent: Dize, beyit ve dörtlük dışında dizelerin oluşturduğu tüm
kümelere bent adı verilmektedir. Genellikle 3’lü ya da 5’li dizeler
şeklinde kullanılmaktadır.
7) Ahenk nedir?
Şiirdeki seslerin özelliklerine göre uyumlu bir şekilde
sıralanmasıyla şiir bütününe yayılan okunuş ve yapı uyumuna ahenk
denir.
8) Ahengi oluşturan unsurlar nelerdir?
Şiirin ölçüsü, uyağı, redifi, asonans, aliterasyon, gibi ses
tekrarlarıdır.
9) Şiirin yorumlanmasında dikkat edilmesi gereken unsurlardan beş
tanesini yazınız.
a. Anlam ile yorum arasındaki ilişki belirlenir.
b. Şiirin yapısı, anlatımı ve teması birbiriyle ilişkilendirilir.
c. Şiirde açıkça dile getirilmiş olanlarla, açıkça ifade edilmemiş olanlar anlam çevresinde ilişkilendirilir.
d.Şairin şiire yüklediği anlam ile metnin sezdirdiği anlam değeri arasındaki ilişki açıklanır.
e. Şiirin her okunduğunda yeni anlam değerleri kazandığı örneklerle açıklanır.
10) İslamiyet öncesi Türk şiirinde hangi nazım türleri kullanılmıştır?
Sagu, Koşuk, Destan
11) Anonim halk şiirinde hangi nazım biçimleri kullanılmıştır?
Mâni, Türkü

Hazırlayan: Yeliz Özge