Çalışma Kitapçıkları

Çekim Ekleri Etkinlikleri 1

Bu etkinlikte iyelik ekleri, hâl ekleri, şahıs ekleri, kip ekleri bulunacak ve kökü isim soylu sözcükler tespit edilecektir.

ÇEKİM EKLERİ ETKİNLİKLERİ 1

1.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde iyelik eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1Belki de tıraş bıçağına sinirlenmiştim.
2Otların yeşil olması, denizin mavi olması, gökyüzünün bulutsuz olması, pekâlâ bir meseledir.
3Çikolata renginde bir yaprak, çağla bademi renkli bir keçi gördüm. Birisi arkamdan:- Hişt, dedi.
4Bir evin damını, uzakta uçan bir iki kuşu, yaprakların arasından denizi gördüm.
5Belki de kendi kafanızın içinden sizin sevdiğiniz, hatırladığınız bir ses, ses olmadan sizi çağırmıştır.
6Birdenbire, önümde bir adamla bir kadın gördüm. Kalpazankaya yolunu sordular.
7Benim de kulağıma bir hışırtı gelir amma, dedi, ne taraftan gelir?
8Yolun kenarındaki daha boyunu posunu almamış taze devedikenleriyle karabaşlar erik lezzetinde bana baktılar. Dişlerim kamaştı.
9Yolda kimsecikler yoktu. Bir evin damını, uzakta uçan bir iki kuşu, yaprakların arasından denizi gördüm.
10Onun da rengi çağla bademi, ağzı, dişleri, kulakları boynu ne güzel. Otluyor. Otları adeta çatırdata çatırdata yiyor.
11Belki de bu çıtırtılı, çatırtılı sesi hişt hişt diye duymuşumdur. Eşeğin ot koparışının sesinden apayrı bir ses: – Hişt hişt hişt, dedi.
12Felsefenin konuşulmadığı bir yerde neyi inşa edeceksiniz?
13Her bir travma, kişinin sırtında bir çuval gibidir. Bunların çözümünü başarabilirsek o yükü çuvalımızdan atmış oluyoruz.

 

2.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde durum (hâl) eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1İyi bir şeyi doğru yöntemlerle anlatmadığımız zaman bu geri teper.
2Hedonizm, zevk peşinde koşmayı yaşam amacı olarak gören kişilerin yaşam felsefesidir.
3Başarılı ama mutlu olmayan kişilerin özellikle hayatlarının son kısımlarında tek dostu bağımlılıkları oluyor.
4Çünkü yalnızlığın kötü sonuçları görülmeye başladı ve yalnızlığın kötü sonuçlarından birisi de madde bağımlılığı. Mutsuzluk, zevkçilik yani beklentinin yüksek olması ve bir diğeri de tüketim çılgınlığıdır.
5Yani tüketim çılgınlığı bağımlılığı destekliyor. Tüketim, haz duygusunu ön plana çıkarır.
6Günümüzde kapital sistemde kişinin fazla tüketim ihtiyacıyla hazlarını kontrol edememesi, bağımlılık riskini daha da yükseltmiştir.
7Madde bağımlılığının öncesinde tüketim bağımlılığı vardır.
8Eğer çocuklara kaynak ve bütçe yönetimini öğretebilirsek bu çocuk zevklerini yönetmeyi de öğrenir ve madde kullanımı konusunda dürtü denetimini daha sağlıklı yapar.
9Bu nedenle dürtü kontrolünü sağlamak için psikolojik kaynakları yönetmeyi de çocuklara öğretmeliyiz. Çocuklara diğer dersler kadar hayat da öğretilmelidir.
10Bilimsel çalışma ortaya koydu ki, haz peşinde değil, anlam peşinde koşmak anlam ifade ediyor. Mutluluğu amaç olarak seçen kişi mutluluğu kaçırıyor. Oysa mutluluğu hayatına anlam katma hedefi olarak kullanırsan mutluluk kendiliğinden gelir.
11Pozitif duygulara sahip olmak, kişinin iyi akış duygusuna sahip olması çok önemli. Hayatımızda pozitif olmak kural olmalı, negatiflik arada bir olmalı. 
12Zihinsel dönüşümün önemli olduğunu düşünüyorum.
13Duygular artık bilimsel bir kategoride değerlendiriliyor, duygular sadece sanatçıların, edebiyatçıların ve şairlerin konuştuğu bir konu değil. 


3.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde şahıs eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1Mevlana: “Para madde gibi unsurlar insanın içinde olmasın, cebinde olsun.” der.
2Başkalarına faydalı olan mutluluk modelini öğrenmeliyiz.
3Gençlerin ergenlik dönemlerinde “ben kimim, nereye yönelmeliyim, niçin?’ soruları sorarak bir kimlik karmaşası yaşadığını anlatan uzmanlar, gençlerin bu kimlik kaosu içinde ilgi duyduğu kimlikle özdeşim kurmaya çalıştığını kaydetti.
4Onların yakaladığı dili anlayamazsak gençleri kaybedeceğiz. 
5Olaylara bu şekilde yaklaşmamalısınız bence.
6Bakıyorsunuz, çevrede hep halinden şikayet eden, devamlı yakınan kişiler var, onların geçmişini araştırdığımız zaman çözülmemiş travmalar vardır. 
7Çözemediğimiz travmalar, haksızlıklar, insanlar arasındaki ilişkide şok yaşantılar, hayal kırıklıkları etkiliyor. Bunların çözümünü başarabilirsek o yükü çuvalımızdan atmış oluyoruz ve yükümüz hafifliyor, rahatlıyoruz ve hareket alanımız genişliyor.
8Öfkeli mizaçlı, gergin ve hiç rahatlamayan kişilerin zihin dünyalarında hep böyle yükler bulunur. Bu kişiler, bu yükleri nedeniyle rahat olamazlar, bir hedefe gidemezler. 
9Burada affetmeden önce bir şey gerekiyor. Kabullenmek gerekiyor, gerçeği kabullenmek. Yani affetmenin bir önceki adımı, gerçekleri kabul etmek. Bazı durumlarda affedemeyebilirsiniz ama gerçekleri kabul edebilirsiniz. Mesela sadakatsizlikler var, nasıl affedeceksiniz?
10Böyle affedilemeyecek durumlarda, kişi kabullendiği zaman, şöyle bir akıl yürütme işe yarıyor: Çaresi varsa gereğini yaparım, üzülmeye değmez. 
11Çaresi yoksa üzülsem de sonuç değişmeyeceği için yine üzülmeye değmez. Çünkü üzülsen de sonuç değişmeyeceği için kendini yiyip bitiriyorsun, böyle sırtınızda yük taşıyıp durursunuz.

 

4.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde kip eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1Kişinin haksızlığa uğradığını düşündüğü anda hissettiği ilk duygunun öfkedir.
2Mesela biri size bir haksızlık yaptı ya da patron herkesin içinde sizi kötü duruma düşürdü, böyle bir durumda hemen sinirlenip işi terk etmek veya dava açmayı düşünmek yerine öncelikle duygularınız hakkında düşünmeniz gerekir.
3Kişi hangi ilkesinin, prensibinin, kuralının zarar gördüğünü düşünürse; olayın yüzde kaçına ben sebep oldum, yüzde kaçına karşı taraf sebep oldu diye bir analiz yapar, duyguları hakkında düşünce üretirse bir adım ilerlemiş olur.
4Düşünce ürettikten sonra muhtemel çözüm yollarını da düşünür.
5A planı, B planı, C planı gibi ve bu çözüm yollarından birine karar verir ve artık geriye dönüp bakmaz. Kişi bunu yaparsa sorun çözme stili geliştirmiş olur.
6Eğer olay değiştirilemeyecek gibiyse, ortada kırgınlık, haksızlık varsa kişiye ‘Neden bunu yaptın?’ gibi sorular sormak, üstüne gitmek anlamsız ve faydasızdır.
7Kişinin kabullenici olması aklın gereğidir. Kişi, kabullenmeden sonra o kişiyi affederse affettiği kişiye iki hediye vermiş olur, kendisi de dört hediye kazanır, diye konuştu.
8Gururumuz zedelendi, ancak gururumuzu hislerimizle koruyamayız, akılla koruruz.
9Böyle durumlarda “Benim onurum kırıldı, herkes içinde mahcup oldum, bunu affedemem o halde istifa ediyorum.” demek akıllıca bir hareket değildir.
10Böyle bir durumda ‘Onurum kırıldı, neden kırıldı? Benim güçlü yönlerim nedir, zayıf yönlerim nedir?’ diye kişi kendisinin analizini yapmalıdır.
11Bu durumun neden yaşandığını, onurunu kıran kişiyle yüzleşmesi gerekir mi diye kendine sormalıdır.

 

5.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde isim kökü olan kelimelerin altını çiziniz.

1İyi iş birliği kurabilmeyi başarmak bu çağın en büyük sermayesidir, sosyal sermayedir.
2İyi iş birliği kurabilen kişiler bu çağda ilerleyebilecekler, yani tek başına kahramanca girişimcilikler olmuyor.
3Hayatta, başarısızlıklar çok önemlidir çünkü başarısızlıklar cömerttir ancak başarı cömert değildir, başarı bir şey öğretir ancak başarısızlık çok fazla şey öğretir.
4Diğer insanlarla sağlıklı iletişim kurabilmek için önce kendimizle iletişim kurmalıyız.
5İnsan bu olayları unutmamakta haklıdır ama bununla ilgili mantıksal çözümü üretip konuyu değiştirmelisiniz.


CEVAPLAR:
1.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde iyelik eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1Belki de tıraş bıçağına sinirlenmiştim.
2Otların yeşil olması, denizin mavi olması, gökyüzünün bulutsuz olması, pekâlâ bir meseledir.
3Çikolata renginde bir yaprak, çağla bademi renkli bir keçi gördüm. Birisi arkamdan:- Hişt, dedi.
4Bir evin damını, uzakta uçan bir iki kuşu, yaprakların arasından denizi gördüm.
5Belki de kendi kafanızın içinden sizin sevdiğiniz, hatırladığınız bir ses, ses olmadan sizi çağırmıştır.
6Birdenbire, önümde bir adamla bir kadın gördüm. Kalpazankaya yolunu sordular.
7Benim de kulağıma bir hışırtı gelir amma, dedi, ne taraftan gelir?
8Yolun kenarındaki daha boyunu posunu almamış taze devedikenleriyle karabaşlar erik lezzetinde bana baktılar. Dişlerim kamaştı.
9Yolda kimsecikler yoktu. Bir evin damını, uzakta uçan bir iki kuşu, yaprakların arasından denizi gördüm.
10Onun da rengi çağla bademi, ağzı, dişleri, kulakları boynu ne güzel. Otluyor. Otları adeta çatırdata çatırdata yiyor.
11Belki de bu çıtırtılı, çatırtılı sesi hişt hişt diye duymuşumdur. Eşeğin ot koparışının sesinden apayrı bir ses: – Hişt hişt hişt, dedi.
12Felsefenin konuşulmadığı bir yerde neyi inşa edeceksiniz?
13Her bir travma, kişinin sırtında bir çuval gibidir. Bunların çözümünü başarabilirsek o yükü çuvalımızdan atmış oluyoruz.


2.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde durum (hâl) eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1İyi bir şeyi doğru yöntemlerle anlatmadığımız zaman bu geri teper.
2Hedonizm, zevk peşinde koşmayı yaşam amacı olarak gören kişilerin yaşam felsefesidir.
3Başarılı ama mutlu olmayan kişilerin özellikle hayatlarının son kısımlarında tek dostu bağımlılıkları oluyor.
4Çünkü yalnızlığın kötü sonuçları görülmeye başladı ve yalnızlığın kötü sonuçlarından birisi de madde bağımlılığı. Mutsuzluk, zevkçilik yani beklentinin yüksek olması ve bir diğeri de tüketim çılgınlığıdır.
5Yani tüketim çılgınlığı bağımlılığı destekliyor. Tüketim, haz duygusunu ön plana çıkarır.
6Günümüzde kapital sistemde kişinin fazla tüketim ihtiyacıyla hazlarını kontrol edememesi, bağımlılık riskini daha da yükseltmiştir.
7Madde bağımlılığının öncesinde tüketim bağımlılığı vardır.
8Eğer çocuklara kaynak ve bütçe yönetimini öğretebilirsek bu çocuk zevklerini yönetmeyi de öğrenir ve madde kullanımı konusunda dürtü denetimini daha sağlıklı yapar.
9Bu nedenle dürtü kontrolünü sağlamak için psikolojik kaynakları yönetmeyi de çocuklara öğretmeliyiz. Çocuklara diğer dersler kadar hayat da öğretilmelidir.
10Bilimsel çalışma ortaya koydu ki, haz peşinde değil, anlam peşinde koşmak anlam ifade ediyor. Mutluluğu amaç olarak seçen kişi mutluluğu kaçırıyor. Oysa mutluluğu hayatına anlam katma hedefi olarak kullanırsan mutluluk kendiliğinden gelir.
11Pozitif duygulara sahip olmak, kişinin iyi akış duygusuna sahip olması çok önemli. Hayatımızda pozitif olmak kural olmalı, negatiflik arada bir olmalı. 
12Zihinsel dönüşümün önemli olduğunu düşünüyorum.
13Duygular artık bilimsel bir kategoride değerlendiriliyor, duygular sadece sanatçıların, edebiyatçıların ve şairlerin konuştuğu bir konu değil. 


3.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde şahıs eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1Mevlana: “Para madde gibi unsurlar insanın içinde olmasın, cebinde olsun.” der.
2Başkalarına faydalı olan mutluluk modelini öğrenmeliyiz.
3Gençlerin ergenlik dönemlerinde “ben kimim, nereye yönelmeliyim, niçin?’ soruları sorarak bir kimlik karmaşası yaşadığını anlatan uzmanlar, gençlerin bu kimlik kaosu içinde ilgi duyduğu kimlikle özdeşim kurmaya çalıştığını kaydetti.
4Onların yakaladığı dili anlayamazsak gençleri kaybedeceğiz
5Olaylara bu şekilde yaklaşmamalısınız bence.
6Bakıyorsunuz, çevrede hep halinden şikayet eden, devamlı yakınan kişiler var, onların geçmişini araştırdığımız zaman çözülmemiş travmalar vardır. 
7Çözemediğimiz travmalar, haksızlıklar, insanlar arasındaki ilişkide şok yaşantılar, hayal kırıklıkları etkiliyor. Bunların çözümünü başarabilirsek o yükü çuvalımızdan atmış oluyoruz ve yükümüz hafifliyor, rahatlıyoruz ve hareket alanımız genişliyor.
8Öfkeli mizaçlı, gergin ve hiç rahatlamayan kişilerin zihin dünyalarında hep böyle yükler bulunur. Bu kişiler, bu yükleri nedeniyle rahat olamazlar, bir hedefe gidemezler
9Burada affetmeden önce bir şey gerekiyor. Kabullenmek gerekiyor, gerçeği kabullenmek. Yani affetmenin bir önceki adımı, gerçekleri kabul etmek. Bazı durumlarda affedemeyebilirsiniz ama gerçekleri kabul edebilirsiniz. Mesela sadakatsizlikler var, nasıl affedeceksiniz?
10Böyle affedilemeyecek durumlarda, kişi kabullendiği zaman, şöyle bir akıl yürütme işe yarıyor: Çaresi varsa gereğini yaparım, üzülmeye değmez. 
11Çaresi yoksa üzülsem de sonuç değişmeyeceği için yine üzülmeye değmez. Çünkü üzülsen de sonuç değişmeyeceği için kendini yiyip bitiriyorsun, böyle sırtınızda yük taşıyıp durursunuz.

 

4.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde kip eki alan kelimelerin altını çiziniz.

1Kişinin haksızlığa uğradığını düşündüğü anda hissettiği ilk duygunun öfkedir.
2Mesela biri size bir haksızlık yaptı ya da patron herkesin içinde sizi kötü duruma düşürdü, böyle bir durumda hemen sinirlenip işi terk etmek veya dava açmayı düşünmek yerine öncelikle duygularınız hakkında düşünmeniz gerekir.
3Kişi hangi ilkesinin, prensibinin, kuralının zarar gördüğünü düşünürse; olayın yüzde kaçına ben sebep oldum, yüzde kaçına karşı taraf sebep oldu diye bir analiz yapar, duyguları hakkında düşünce üretirse bir adım ilerlemiş olur.
4Düşünce ürettikten sonra muhtemel çözüm yollarını da düşünür.
5A planı, B planı, C planı gibi ve bu çözüm yollarından birine karar verir ve artık geriye dönüp bakmaz. Kişi bunu yaparsa sorun çözme stili geliştirmiş olur.
6Eğer olay değiştirilemeyecek gibiyse, ortada kırgınlık, haksızlık varsa kişiye ‘Neden bunu yaptın?’ gibi sorular sormak, üstüne gitmek anlamsız ve faydasızdır.
7Kişinin kabullenici olması aklın gereğidir. Kişi, kabullenmeden sonra o kişiyi affederse affettiği kişiye iki hediye vermiş olur, kendisi de dört hediye kazanır, diye konuştu.
8Gururumuz zedelendi, ancak gururumuzu hislerimizle koruyamayız, akılla koruruz.
9Böyle durumlarda “Benim onurum kırıldı, herkes içinde mahcup oldum, bunu affedemem o halde istifa ediyorum.” demek akıllıca bir hareket değildir.
10Böyle bir durumda ‘Onurum kırıldı, neden kırıldı? Benim güçlü yönlerim nedir, zayıf yönlerim nedir?’ diye kişi kendisinin analizini yapmalıdır.
11Bu durumun neden yaşandığını, onurunu kıran kişiyle yüzleşmesi gerekir mi diye kendine sormalıdır.

 

5.ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde isim kökü olan kelimelerin altını çiziniz.

1İyi iş birliği kurabilmeyi başarmak bu çağın en büyük sermayesidir, sosyal sermayedir.
2İyi iş birliği kurabilen kişiler bu çağda ilerleyebilecekler, yani tek başına kahramanca girişimcilikler olmuyor.
3Hayatta, başarısızlıklar çok önemlidir çünkü başarısızlıklar cömerttir ancak başarı cömert değildir, başarı bir şey öğretir ancak başarısızlık çok fazla şey öğretir.
4Diğer insanlarla sağlıklı iletişim kurabilmek için önce kendimizle iletişim kurmalıyız.
5İnsan bu olayları unutmamakta haklıdır ama bununla ilgili mantıksal çözümü üretip konuyu değiştirmelisiniz.
çekim ekleri etkinlikleri 1

çekim ekleri etkinlikleri 1 indir.

Yazdır

Yazar hakkında

Süleyman Kara

Öğrenci ve öğretmenlere faydalı olmak için onlara kaliteli edebiyat sitesi olan edebiyat sultanını sundum.

Yorum yap