11.SINIFLAR METİN TAHLİLLERİ DERSİ 1.DÖNEM 1.YAZILI SORULARI
1) Bir metni okumak , en ince ayrıntılarına varıncaya kadar (mânâ, yapı, dil ve üslup) belli bir metoda bağlı olarak ele alıp, inceleme ve metni yazan kişinin düşünce ve duygularını kavramaya,bu işi ”nasıl” ve ‘niçin’ yaptığını anlamaya çalışma çabasına verilen isim nedir ? ( 10 Puan )
2) Bir metinde biçimi oluşturan başlıca öğeler nelerdir? Yazınız.( 5 madde ) ( 5*4 Puan )
“ Bir çay bahçesinde üç müşterinin ayrı ayrı garsondan çay istediğini düşünelim: Üçünün de garsona vereceği mesaj aynıdır: “Bir çay istiyorum” . Fakat müşterilerin her biri bu mesajı kendi üslubunda verecektir: Birisi “Bir çay!”, diğeri “Bir tavşan kanı!” bir diğeri “Bana da bir demli!” diyebilir…”
3) Yukarıdaki parçadan hareketle üslup kavramını nasıl tanımlayabiliriz? ( 10 Puan )
4) Olay çevresinde oluşan edebî metinler hangi gruplara ayrılır? ( 2*5 Puan )
5) Aşağıdaki tabloya göre sanatsal metinlerle öğretici metinleri karşılaştırınız. ( 10*2 Puan )
Sanatsal ( Edebi ) Metinler – Öğretici Metinler | ||
Sanatsal / Edebi Metinler | Ölçütler | Öğretici Metinler |
Amaç | ||
Üslup | ||
Anlatım | ||
Anlam |
“ Şiir, gürültüden müziğe geçmektir. ( Can Yücel ) Şiir ölçülü uyaklı sözdür. ( Ziya Paşa ) Şiir, kelimelerle yapılan bestedir. ( Yahya Kemal ) Şiir bir hikâye değil sessiz bir şarkıdır. (Ahmet Haşim) Şiir, Allah’ı sır ve güzellik yolundan arama işidir. (Necip Fazıl Kısakürek) Şiir sırrın dilidir. (Peyami Safa) …”
6) Yukarıda verilen şiir tanımlarından hareketle siz de kendi şiir tanımınızı / tarifinizi oluşturunuz. ( 10 Puan )
Gümüş bir dumanla kapandı her yer,
Yer ve gök bu akşam yayla dumanı;
Sürüler, çemenler, sarı çiçekler
Beyaz kar, yeşil çam yayla dumanı!
7.) Bu dizelerin,
Nazım birimi:………………………………………..
Dizilişine göre uyak şeması:………………………………….
Gözlerimde parıltısı bakır bir taşın
Kulaklarım komşuların ayak sesinde
Varsın yine bir yudum su veren olmasın
Baş ucumda biri bana “su yok” desin de
8.) Yukarıdaki dörtlüğün teması nedir?Yazınız. ( 10 Puan )
CEVAPLAR:
1.Metin tahlili
2.Metnin türü, Metnin yapısı , Noktalama, Cümle türleri , Edebî sanatlar,ahenk unsurları, Kelime alanları, Fiil çekimi, kip ve zamanların kullanımı , dil seviyesi
3.Üslup, metnin temel anlamına, hakikî anlamına biçimden doğan çağrışımsal anlamlar ilave etmek demektir. Üslup yazış tarzıdır, içeriğin biçime dönüşmesidir.Her yazarın kendi tarzını ortaya koymasıdır.
4. Anlatmaya bağlı metinler ve göstermeye bağlı metinler diye ikiye ayrılır.
5.
Sanatsal ( Edebi ) Metinler – Öğretici Metinler | ||
Sanatsal / Edebi Metinler | Ölçütler | Öğretici Metinler |
Kurgusal gerçeklik vardır | Gerçeklik | Gerçekler vardır. |
Estetik zevk vermek. | Amaç | Bilgi vermek, öğretmek. |
Anlatım süslüdür. | Üslup | Resmi bir üslup vardır. |
Anlatım özneldir. | Anlatım | Anlatım nesneldir. |
Yan ve mecaz anlamlıdır. | Anlam | Gerçek anlamlıdır. |
6.Şiir: Duygu, hayal ve düşüncelerin bir düzene bağlı olarak, çekici/etkileyici bir dil ve ahenkli mısralar içinde aktarılmasıdır.Öğrencinin şiir tanımı / tarifi /yorumu değerlendirilecektir.
7. Nazım birimini : Dörtlük
Dizilişine göre uyak şemasını:a,b,a,b / çapraz kafiye ( 2*5 Puan )
8.Yalnızlık
11.sinif metin tahlilleri dersi 1.donem 1.yazili sorulari a grubu indir.