1.A) XX. asırda yaşamış; küçük yaşta gözlerini kaybettiği için kendini sazına vermiştir. Şiirlerinde aşk, yurt, toprak sevgisi dikkat çeker. Şiirlerinde sade bir dil kullanmıştır. Halk şiirinin son büyük ustası olarak anılır. Şiirlerinin bir kısmı “Dostlar Beni Hatırlasın” adlı kitapta toplanmıştır.
Bu parçada sözü edilen şairimiz kimdir? (5 puan)
B) İlk şiirleri Muhit ve Servetifünun dergilerinde yayımlanan şair, “Otuz Beş Yaş” şiiriyle yaygın bir üne kavuştu. Rahat, akıcı bir söyleyişle ölüm korkusunu ve acısını anlatmış, sevginin güzelliğini dile getirmiştir. Ömrümde Sükût, Düşten Güzel, Otuz Beş Yaş, Ziya’ya Mektuplar adlı yapıtları vardır.
Bu parçada sözü edilen şairimiz kimdir? (5 puan)
2.
Veysel der tükenmez bu benim derdim
Katlandım cefaya şükrettim durdum
Yaşasın milletim, bayrağım, yurdum
Dilerim Allah’tan sonuna kadar
a) Yukarıdaki şiirin ahenk unsurlarını (ölçü, nazım birimi, kafiye şeması, kafiye ve redifler) belirleyiniz. ( ölçü: 2p. / nazım birimi:2p. / kafiye şeması: 2p. / kafiyeler: 2 p. / redifler: 2 p.)
b) Âşık Veysel’e ait yukarıdaki şiirin nazım şeklini ve nazım türünü dikkate alarak şairin hangi şiir geleneğinin temsilcisi olduğunu yazınız. ( 10 puan)
3.
Artık demir almak günü gelmişse zamandan
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.
Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;
Sallanmaz o kalkışta ne mendil, ne de bir kol.
Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,
Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli,
Biçare gönüller!
Ne giden son gemidir bu!
Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu.
a) Yukarıdaki şiirin temasını belirleyiniz. ( 10 puan)
b) Yukarıdaki dizelerde hangi edebi akımın etkisi söz konusudur? (10 puan)
gözlerin gözlerime değince
felâketim olurdu ağlardım
beni sevmiyordun bilirdim
bir sevdiğin vardı duyardım
çöp gibi bir oğlan ipince
hayırsızın biriydi fikrimce
ne vakit karşımda görsem
öldüreceğimden korkardım
felâketim olurdu ağlardım
ne vakit maçka’dan geçsem
limanda hep gemiler olurdu
ağaçlar kuş gibi gülerdi
bir rüzgâr aklımı alırdı
sessizce bir cıgara yakardın
parmaklarımın ucunu yakardın
kirpiklerini eğerdin bakardın
üşürdüm içim ürperirdi
felâketim olurdu ağlardım
4.Atila İlhan’a ait yukarıdaki dizelerde teşhis ( kişileştirme) ve teşbih (benzetme) sanatlarına birer örnek gösteriniz. (5+5=10 puan)
«Deeeert
çok,
hemdert
yok»
Yürek-
-lerin
kulak-
-ları
sağır…
Hava kurşun gibi ağır…
Ben diyorum ki ona:
— Kül olayım
Kerem
gibi
yana
yana.
Ben yanmasam
sen yanmasan
biz yanmasak,
nasıl
çıkar
karan-
-lıklar
aydın-
-lığa..
5.Nazım Hikmet’in “Kerem Gibi” şiirinden alınan yukarıdaki dizelerde “ Ben yanmasam, sen yanmasan, biz yanmasak nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa?” sözleriyle anlatılmak istenen nedir? Bir cümleyle açıklayınız. (10 puan)
6. Bütün yazarların kendine sorduğu ( ) bilinen( )kalıplaşmış bir sorudur bu: “Niçin yazıyoruz ( )” Bu soruya verilmiş benim bildiğim en güzel yanıt ( ) bir öykücümüzün o çok iyi bildiğimiz cümlesidir: ( )Yazmasam deli olacaktım! ( )
Ben de yazmaktan neden haz aldığımı düşündüm elbette ve cevabını Baudelaire’de buldum. Diyor ki ( ) “Şair istediği anda kendisi ve bir başkası olabilmek için müthiş bir ayrıcalığa sahip olan kişidir( )” Benim için de yazmak ( ) kendim ve başkaları olabilme ayrıcalığıdır ( )
Yukarıdaki metnin noktalamasını tamamlayınız. ( 10 puan)
7. Yarışmada Cahit Sıtkı’nın “Otuz Beş Yaş” şiiri birinci, Atilla İlhan’ın “Cebbaroğlu Mehemmet’i” ikinci, Fazıl Hüsnü’nün “Çakır’ın Destanı” adlı kitabından bir parça da üçüncü oldu.
Yukarıdaki parçada virgül ve tırnak işaretinin hangi işlevde kullanıldığını yazınız. (5+5=10 puan)
Virgül :
Tırnak işareti:
8.Aşağıdaki cümlelerde “bozulmak” kelimesinin kazandığı anlamları yazınız. ( 2×5=10 puan)
A.Yeni aldığımız araba ilk günden bozuldu. ( )
B.Dolaba konulmayan yemekler bozuldu. ( )
C.Tuşlara karışık basınca telefon bozuldu. ( )
D.Herkesin içinde yapılan espriye bozuldu. ( )
E. Neden bozuluyorsun? Şaka yaptım. ( )
CEVAPLAR:
1. A. KAZANIM: Şair ile şiir arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
Âşık Veysel
B. KAZANIM: Şair ile şiir arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
Cahit Sıtkı Tarancı
2. a.KAZANIM: Şiirde ahengi sağlayan unsurları belirler.
Ölçü: 11’li hece ölçüsü
Nazım birimi: dörtlük
Kafiye şeması: aaab
Kafiye: -r yarım kafiye
Redif: -dim/-dum/-dum
b) KAZANIM: Şiirin nazım biçimini ve nazım türünü tespit eder.
Halk şiiri geleneği
3. a. KAZANIM: Şiirin temasını belirler.
Ölüm / ayrılık
b) KAZANIM: şiirde edebiyat, sanat ve fikir akımlarının yansımalarını değerlendirir.
Sembolizm
4. KAZANIM: Şirdeki mazmun, imge ve edebi sanatları belirleyerek bunların anlama katkısını değerlendirir.
Teşhis: “Ağaçlar kuş gibi gülerdi.” , “Bir rüzgar aklımı alırdı.”
Teşbih: “Çöp gibi bir oğlan” , “kuş gibi”
5. KAZANIM: Şiiri yorumlar.
Olumsuz durumların üstesinden gelebilmek için her insanın üzerine düşeni yapması, bencil olmaması, taşın altına elini koyması gerekir.
6.KAZANIM: Metinden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Bütün yazarların kendine sorduğu ( , ) bilinen( ,)kalıplaşmış bir sorudur bu: “Niçin yazıyoruz ( ? )” Bu soruya verilmiş benim bildiğim en güzel yanıt ( ,) bir öykücümüzün o çok iyi bildiğimiz cümlesidir: ( “ )Yazmasam deli olacaktım! (“ )
Ben de yazmaktan neden haz aldığımı düşündüm elbette ve cevabını Baudelaire’de buldum. Diyor ki (: ) “Şair istediği anda kendisi ve bir başkası olabilmek için müthiş bir ayrıcalığa sahip olan kişidir( . )” Benim için de yazmak ( ,) kendim ve başkaları olabilme ayrıcalığıdır ( .)
7. KAZANIM: Metinden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Virgül : Eş görevli sözcük ve söz öbeklerini birbirinden ayırma
Tırnak işareti: cümlede vurgulanmak istenen sözler ve eser isimleri tırnak içine alınır.
8. KAZANIM: Metinden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
a) Kütahya’dan aldığım araba ilk günden bozuldu. ( arızalanmak )
b) Dolaba zamanında konmayan yemek bozulmuş. ( yenilemeyecek duruma gelmek, tazeliğini kaybetmek, ekşimek, çürümek)
c) Çamaşır makinesinin tuşları bozuldu. ( çalışamayacak duruma gelmek )
d) Bozulacağını bilseydim sana bu espriyi yapmazdım. ( alınmak )
e) Neden bozuluyorsun? Şaka yaptım. ( sinirlenmek )
