EDEBİYAT DENEME SINAVI 6
1.Seni sordum sessiz sessiz serseri sokaklara
Bu dizede ozan, ses ahengi oluşturmak için “s” sesini sıkça kullanmıştır.
Bu şekilde yapılan yazınsal sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Seci
B) Cinas
C) Aliterasyon
D) İmale
E) Ulama
2. Bugün hâlâ canlılığını koruyan nadir destanlardan biridir. 11. Ve 12.yüzyıllarda oluşmaya başlamıştır. Beş yüz bin beyit civarında olan bu destan dünyanın en büyük destanı sayılır. Dil bakımından oldukça zengin olan eser, folklor bakımından da önemlidir. Bu destan sayesinde Kırgızlar, asırlar boyunca dillerini ve ulusal kimliklerini korumayı başarmıştır.
Bu parçada özellikleri verilen destan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Oğuz Kağan
B) Göç
C) Manas
D) Alp Er Tunga
E) Ergenekon
3. Döneminde adı çok duyulmamasına rağmen daha sonra birçok şiiri dillerde dolaşmıştır. Lale Devri’nin o görkemli günleri onun şiirlerine de sinmiştir. Sanatına kendi yaşayışını ve günlük yaşamı sokmuş, halkın konuştuğu deyimleri, söyleyişleri şiirlerinde kullanarak Mahallileşme Cereyanı denen akımı başlatmıştır. O güne de çok rağbet edilmeyen şarkı nazım şekline işleklik kazandırmış, ayrıca Divan’ına hece ölçüsüyle yazdığı bir türküyü de koymuştur.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Necati
B) Şeyh Galip
C) Fuzuli
D) Baki
E) Nedim
4. Güçlü bir öykü ve deneme yazarı olmasına rağmen romancı olarak ün kazanmıştır. Oysa onun özellikle Servet-i Fünuncular üzerinde etkili olan ve bir tür çığır açan yapıtı Alphonse Daudet’den etkilenerek yazdığı Küçük Şeyler adlı öykü kitabıdır. Sanatçının Rumuz’ul Edep’te yazdıklarına bakılırsa daha Avrupa’ya gitmeden önce Batı edebiyatını ve özellikle romantikleri okuduğu anlaşılmaktadır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Abdülhak Hamit Tarhan
B) Şinasi
C) Samipaşazade Sezai
D) Tevfik Fikret
E) Ziya Paşa
5. … şair bir anlamı açıklamak için değil, bir duyumu sezdirmek için şiir yazar. Bu nedenle şiirde telkin yolunu kullanır. Ona göre verilmek istenen anlam açıkça ortaya konmamalı, bir imgenin ardında gizlenmelidir. Bazen sözcükler imgeleri karşılamakta yetersiz kalabilir. Bu durumda şair, sözcüklere değişik anlamlar yüklemelidir. Şiirde sözcükler bir musiki oluşturacak şekilde dizilmelidir. Şiir, sözden çok, musikiye yakın olmalıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Romantik
B) Realist
C) Sembolist
D) Parnasyen
E) Sürrealist
6. 1942 yılında yapılan bir yarışmada ikinciliği kazanmış olan bu eser, yazarın en başarılı romanı sayılır. Anadolu köylüsünün gerçeklerini dile getirdiği ve Türk aydını ile köylüsü arasındaki uçurumu gözler önüne serdiği için övülmüştür. Ancak bazı eleştirmenler de yazarı, köylüye tepeden bakmak ve onu hor görmekle suçlamışlardır. Bu romanda Anadolu köylüsü yoz bir sınıf olarak sunulur. Yeni ulusu yaratmak görevi de vatanı kurtaracak olan aydınlara düşmektedir. Bu roman hem Anadolu’yu ve köylüyü konu edinen ilk önemli roman olmasıyla hem de çirkin bir gerçekliği şiirsel bir üslupla dile getirmedeki başarısıyla Türk roman tarihinde saygın bir yere sahiptir.
Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?
A) Karabibik
B) Vurun Kahpeye
C) Yaban
D) Sarı Bal
E) Çalıkuşu
7.Servet-i Fünun edebiyatı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Arapça, Farsça karışımı ağır bir dil kullanmıştır.
B) Sanat sanat içindir, ilkesine bağlı kalmışlardır.
C) Batı’dan alınan sone, terzarima gibi nazım şekillerinin yanında özellikle serbest müstezadı kullanmışlardır.
D) Kulak için kafiye anlayışına bağlı kalmışlardır.
E) Şiirde romantizmin, romanda natüralizmin etkisinde kalmışlardır.
8. Halk edebiyatının masal, şiir, deyiş gibi her türüne karşı duyduğu hayranlık, şiirlerine de yansımıştır. Halk dilinden ve şiirinden aldığı ögeleri kendine özgü bir biçimde kullanarak halk diline yaklaşma çabasını sonuna dek götürmüştür. Bu nitelikleriyle şiirleri, resimleriyle büyük bir benzerlik gösterir. Akıcı, rahat bir dille kaleme aldığı gezi ve deneme yazılarında ise sürekli gündeminde olan halk kültürü, halk sanatı konularındaki görüşlerini sergilemiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cahit Külebi
B) Ahmet Kutsi Tecer
C) Arif Nihat Asya
D) Bedri Rahmi Eyüboğlu
E) Rıza Tevfik Bölükbaşı
9. Hikaye, roman, oyun, anı türünde çok sayıda kitabı bulunan yazar, Yıldız Karayel romanıyla iki ödül birden kazandı. Mizah romanı türünde yazdığı Hababam Sınıfı, oyun, film ve müzikli gösteri olarak çok büyük bir yaygınlığa ulaştı, mizah edebiyatımızın başlıca klasikleri arasında yer aldı. Onun şair olarak acılı bir ses tonu var. Rahat konuşma dili, küçük, yoksul insanın yaşamını anlatışıyla, dil ve söyleyiş özellikleri bakımından Orhan Veli’ye yakın duruyor. Şiirde yoksul insanın yaşamından kesitler, bir dil ya da fantezi ögesi olarak değil, toplumun acılı gerçekleri olarak yansıtılmıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Melih Cevdet Anday
B) Necati Cumalı
C) Rıfat Ilgaz
D) Kemal Bilbaşar
E) Turan Oflazoğlu
10. Peyami Safa, Huzur adlı romanında başkahraman Mümtaz’ın tasaları, duyuşları, düşünce ve rüyaları etrafında dönmektedir.
Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir?
A) Huzur romanı başkahramanı Mümtaz değil Ahmet Cemil’dir.
B) Peyami Safa Mümtaz’ın düşünce ve rüyalarını Huzur’da değil, Yalnızız’da ele almıştır.
C) Huzur romanı Peyami Safa’nın değil Ahmet Hamdi Tanpınar’ındır.
D) Huzur, bir roman değil bir öykü kitabıdır.
E) Huzur romanının konusu bireysel değil, Osmanlı tarihiyle ilgilidir.
11. Çal bağlamacı çal eski türküler
Dirilt nağmelerini ataların
Dertli, Emrah, Ruhsat dile gelsinler
Duyur sesini eski ustaların
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) 11’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B) Sarma uyak düzeni kullanılmıştır.
C) İkinci ve dördüncü dizelerde redif vardır.
D) Nida sanatı vardır.
E) Nazım birimi dörtlüktür.
12. Bir gazetenin düzenlediği öykü yarışmasında Şişhaneye Yağmur Yağıyordu öyküsüyle birincilik ödülü aldı. Öykülerinde bireyin toplumdaki yaşam biçimleri üzerinde durdu. Bunların aksayan yanlarını mizah unsurları kullanarak anlattı. Eski ve yeni yaşam biçimi arasında kalmış insanların, sonradan görme zenginlerin yaşamlarını ele aldı. Toplumun değişik kesimlerinden seçtiği kişilerin tutarsızlıklarını, çelişkilerini ikiyüzlülüklerini sergiledi. Öykülerinin arka planında da çoğunlukla İstanbul manzaraları oldu. Tiyatrodaki ilk eserlerinde dramatik türün başarılı örneklerini verdi. Ardından epik tiyatro denemelerine girişti. Keşanlı Ali Destanı adlı oyunu Türk tiyatrosundaki ilk epik tiyatro örneğidir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yaşar Kemal
B) Orhan Kemal
C) Kemal Tahir
D) Necati Cumalı
E) Haldun Taner
13. Dedim bu bir sihirbaz
Büyücü bir ihtiyar
Durmadan onu kış yaz
Aradım diyar diyar
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ölçü
B) Uyak
C) Ulama
D) İkileme
E) Kişileştirme
14. Dedim inci nedir, dedi dişimdir
Dedim kalem nedir, dedi kaşımdır
Dedim on beş nedir, dedi yaşımdır
Dedim daha var mı, dedi yok yok
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Benzetme-tekrir
B) Kinaye-tezat
C) Telmih-kişileştirme
D) Tecahül-i arif-tariz
E) Kişileştirme-hüsn-i talil
15.Kasideyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Kafiye düzeni aa, ba, ca … şeklindedir.
B) İlk beytine matla, son beytine makta adı verilir.
C) Peygamberin özelliklerinden söz eden, onu öven kasideler naat adını alır.
D) En güzel beytine beyt’ül kasid denir.
E) Girizgah, kasideye giriş yapılan ilk bölümdür.
16.Dalı var, göklere yeşil direktir
Gölü var, dağlara düşmüş yürektir
Yolu var, içinde yitsem gerektir
Bir Ilgaz, erim Ilgaz, yarim Ilgaz
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Benzetme yapılmıştır.
B) Zengin uyak kullanılmıştır.
C) Redif kullanılmamıştır.
D) “r” sesleriyle aliterasyon yapılmıştır.
E) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
17.Aşağıdakilerden hangisi İslamiyetin kabulünden sonraki Türk destanlarından biridir?
A) Alp Er Tunga Destanı
B) Türeyiş Destanı
C) Göç Destanı
D) Satuk Buğra Han Destanı
E) Ergenekon Destanı
18. Ülkemizin önemli günlük gazetelerinin birinde yazılar yazıyor. Yazıları güncel konular üzerine olduğu gibi, tiyatro, sinema, şiir üzerine de olabiliyor. Gazetedeki köşesinde bu konularla alakalı görüşlerini kanıtlama derdine düşmeden okurlarıyla paylaşıyor.
Bu parçada sözü edilen yazarın kaleme aldığı yazı türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Makale
B) Deneme
C) Söyleşi
D) Fıkra
E) Günlük
19. Yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber Nedim
Bir peri-suret görünmüş, bir hayal olmuş sana
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) “Sana” sözcüğü rediflidir.
B) Bir gazelin makta beytidir.
C) Tecahül-i arif sanatı yapılmıştır.
D) Sevgiliye övgü vardır.
E) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
20. Türk Halk şiirinin öncü ozanlarındandır. Türklerin İslamiyete bakışını Türkçenin tüm sadelik ve güzelliğiyle ortaya koymuştur. O, ozan olmanın dışında, sevgiyi bir felsefe haline getirmiş örnek bir insandır. Şiirlerinde din, ahlak, hikmet, ilahi aşk ve insan sevgisi konularını dile getirmiştir. Duru bir Türkçeyle söylediği şiirler yüzyıllardır dilden dile dolaşmış, günümüze kadar gelmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Şeyh Galip
B) Mevlana
C) Dadaloğlu
D) Aşık Ömer
E) Yunus Emre
21. Kahve Yemen’den gelir
Bülbül çimenden gelir
Ak topuk beyaz gerdan
Her gün hamamdan gelir
Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüsn-i talil
B) Tezat
C) Kinaye
D) Tevriye
E) Mecaz-ı mürsel
22.Aşağıdakilerden hangisi, Servet-i Fünun Edebiyatı’nın özelliklerinden biri değildir?
A) Özellikle toplumsal konular ele alınmıştır.
B) Arapça ve Farsça sözcüklerin ağırlıkta olduğu bir dil kullanılmıştır.
C) Terza-rima, sone gibi Batı edebiyatında bulunan nazım biçimleri denenmiştir.
D) Şiir ve roman ön plana çıkmış, tiyatro geri planda kalmıştır.
E) Nazım nesre yaklaştırılmıştır.
23.Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Bir Divan şairinin yazdığı beş mesneviden oluşan yapıtlara hamse denir.
B) İslamiyet öncesi Türk edebiyatında atasözleri sagu ismiyle anılmıştır.
C) Halk ozanlarının şiirlerini topladığı defterlere cönk adı verilir.
D) Kopuz, halk ozanlarının şiirlerini söylerken kullandığı bir çalgı aletidir.
E) Kasidede, şairin şiirini yazdığı kişiyi övdüğü bölüme methiye denir.
24. Yazarın ilk romanlarının olay örgüsü bir iki kişi arasındaki bireysel ilişkilere bağlı olarak gelişme göstermektedir. Ancak II. Abdülhamit dönemindeki Türk toplumunun panoramik bir tablosunu sergilediği Sinekli Bakkal’da ise olay örgüsü siyasal, düşsel, toplumsal sorunlarla örülmüş olarak gelişir. Romanın okuru en çok çeken yönü de fakir kenar mahallesi, zengin konakları ve saray çevresiyle II. Abdülhamit zamanının İstanbul’unu anlatmasıdır. Ne var ki yazarın amacı bir dönemin Türk toplumunu yansıtmak değildir yalnızca. Bu felsefi romanda çevrelerin bir işlevi de belli değerlerin temsilcisi olmaktır.
Bu parçada sözü edilen romanın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
B) Halide Edip Adıvar
C) Reşat Nuri Güntekin
D) Halit Ziya Uşaklıgil
E) Hüseyin Rahmi Gürpınar
CEVAPLAR: 1.C, 2.C, 3.E, 4.C, 5.C, 6.C, 7.E, 8.D, 9.C, 10.C,11.B, 12.E, 13.E, 14.A, 15.E, 16.C, 17.D, 18.D, 19.A, 20.E, 21.E, 22.A, 23.B, 24.B
