AHMET HAŞİM

AHMET HAŞİM (1883-1933):

Edebiyatımızda akşam şairi olarak tanınmıştır. Fecr-i Ati‘nin en önemli şairidir. Topluluğun dağılmasından sonra sanat yaşamını bağımsız olarak sürdürmüştür. İlk şiiri Hayal-i Aşakım’da yeni bir şiir yönelimi olduğu dikkat çekmiştir. İlk şiirlerinde Dicle kıyısında küçükken annesiyle dolaştığı akşamları ve mehtaplı geceleri analtmıştır. 1921’de o zamana kadar yazdığı şiirlerini Göl Saatleri adlı eserinde toplamıştır. Bu arada bir süre Paris’e gitmiş; yaşamda kendisini çok yalnız hissettiğini ve ruhsal bunalımlarını dile getirdiği şiirlerinden oluşan Piyale adlı ikinci kitabını Paris dönüşünde yayımlamıştır. Şiirleri o güne kadar alışılmış şiir biçimlerinin hiçbirine benzemediği için, yayımlandığı sırada büyük tartışmalara yol açmıştır. Haşim, Piyale’nin girişinde Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar  yazısında bu tartışmalara verdiği cevapta, şiiri ve şairi şöyle tanımlamıştır: “Şiir bir hikaye değil, sessiz bir şarkıdır; şair de ne bir gerçek habercisidir, ne güzel konuşan bir insan, ne de bir kanun koyucudur.” Merdiven, O Belde ve Bir Günün Sonunda Arzu şiirleri, bu görüşleri yansıtan ve Türk edebiyatında görülmemiş şiirselliği ortaya koyan ürünlerdir. Bu kitapla birlikte sanatçıya olan eleştiriler artmış; ölçü ve Türkçe bilmemekle, toplum sorunlarına ilgisizlikle suçlanmıştır. Şiiri, bir yandan Paul Verlaine müziğine yaklaşırken, bir yandan Şeyh Galip’in parıltısını taşır. Akşam, ufuklarda bir lamba hüznüyle kısılan güneş, şafak, mehtap, gece, durgun göller, suyu yakuta döndüren sonbahar, su kenarında hayale dalan leylekler, dallarda alev gibi duran bülbüller, kuğular, yıldızlar şiirinin temel ögeleridir. Edebiyatımızda sembolizmin en önemli temsilcisi sayılmış, sanat için sanat görüşüne bağlı kalmıştır. Musiki bakımından yetersiz bulduğu hece ölçüsünü, köylü ölçüsü olarak nitelendirmiş, bu yüzden bütün şiirlerinde aruz ölçüsü kullanmıştır. Dili süslü ve sanatlıdır. Son şiirlerinde ise dilinin sadeleştiği görülür. Şiir biçimlerinden en çok, serbest müstezadı kullanmıştır. Deneme, fıkra, sohbet, makale türünde yazılar da kaleme almıştır. Düzyazılarında dili, şiirlerine göre daha sadedir.
Eserleri:
Şiir: Piyale, Göl Saatleri
Deneme, fıkra, sohbet, makale türündeki yazıları: Gurebahane-i Laklakan, Bize Göre
Gezi yazısı: Frankfurt Seyahatnamesi