EDEBİYAT DENEME SINAVI 1
1.Kır atım meydan yerinde
Gezer horlayı horlayı
Bir kötü az bir kavgadan
Kaçar zorlayı zorlayı
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir koşmadan alınmıştır.
B) Varsağının ilk dörtlüğüdür.
C) Destanın son dörtlüğüdür.
D) Semainin ilk dörtlüğüdür.
E) Bir türküden alınmıştır.
2. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatı için söylenemez?
A) Batı edebiyatından özellikle Fransız edebiyatından çeviriler yapılarak edebiyatımıza kazandırılmıştır.
B) Roman, hikaye, makale gibi edebiyatımızda o güne dek görülmeyen nesir türleri kullanılmıştır.
C) Tiyatro, özel bir önem kazanmış, halkı eğitmek için kullanılmıştır.
D) Anadolu’ya karşı sevgi duyulmuş, halka ulaşmak için halk ozanlarının şiirlerine benzer şiirler yazılmıştır.
E) Dilde sadeleşme amaçlanmış, ancak yeterince gerçekleştirilememiştir.
3. Dilin sadeleşmesi konusunda onun da içinde bulunduğu Genç Kalemler dergisi büyük çaba harcıyordu. Türkçülüğü sosyolojik temellere oturtmuştu. Yaşayan dildi Türkçe. Karşılığı bulunan Arapça, Farsça kelimeleri, tamlamaları ve bu dillerin dil bilgisi kurallarını atmak gerekirdi. Başka Türk lehçelerinden kelime almamak, kökü Türkçe de olsa ölü kelimeleri Türkçeye sokmamak lazımdı. “Türkçeleşmiş Türkçedir / Eski köke tapmayız biz” dizelerinde bu görüşünü açıkça ifade etmiştir. Ona göre ölü kelimeleri dile sokmak, dilin doğal gelişmesine ve öz kurallarına aykırıdır. Türk halkının bildiği her kelime Türkçedir. Bu fikirler Falih Rıfkı Atay, Orhan Seyfi Orhon, Halit Fahri Ozansoy gibi yazarları ve şairleri aydınlatmış, Türkiye’de milli edebiyat akımının gelişmesini sağlamıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ömer Seyfettin
B) Ziya Gökalp
C) Mehmet Emin Yurdakul
D) Faruk Nafiz Çamlıbel
E) Mehmet Fuat Köprülü
4. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) Gazel 5 ile 15 beyit arasında yazılan aşk, ayrılık gibi lirik konuların işlendiği, Divan edebiyatının en çok kullanılan nazım biçimidir.
B) Devrin ileri gelenlerini övmek için yazılan kasidelere methiye, ölen kişinin ardından duyulan üzüntüyü dile getiren ve o kişinin övüldüğü kasidelere mersiye denir.
C) Divan edebiyatında en uzun şiirlerin yazıldığı nazım biçimi mesnevidir, mesnevilerde her beyit kendi arasında kafiyelidir.
D) Rubai tek dörtlükten oluşan nazım şeklidir, Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı bu tür, aruzun özel kalıplarıyla yazılır.
E) Murabba, en az üç en fazla yedi dörtlükten oluşur. Kafiye örgüsü aaaa, bbba, ccca … biçimindedir.
5. Orta sınıf insanların başından geçen olayları ev-aile-yakın çevre üçgeni içinde anlatan şiirleriyle tanındı. Şiire bağlılığını hiç dinmeyen bir coşkuyla yaşamının sonuna dek sürdürdü. Çok sayıda radyo oyunu, çevirileri bulunmaktadır. Ayrıca hazırlamış olduğu “Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü” isimli kitabı ölümünden sonra da sürdürülmekte olup kaynak bir başvuru kitabı olma özelliğini hâlâ korumaktadır. Ölümünden sonra adına konulan şiir ödülü, günümüzde en önemli şiir ödüllerinden biri sayılmaktadır. Şiir üzerine yazmış olduğu yazılar ölümünden sonra “Bile Yazdı” ismiyle kitaplaştırılmıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Behçet Kemal Çağlar
B) Fazıl Hüsnü Dağlarca
C) Behçet Necatigil
D) Haldun Taner
E) Refik Erduran
6. Garip Akımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şiir alanında etkili olmuştur.
B) Nazım biçimi, uyak, ölçü gibi kalıplara karşı çıkmışlardır.
C) Sıradan insanın yaşamı şiirin konuları arasına girmiştir.
D) Söz sanatlarından uzak, yalın bir dil kullanmışlardır.
E) Beş Hececilerin şiir görüşlerine tepki olarak doğmuştur.
7. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi şiir türünde eser vermemiştir?
A) Kemalettin Kamu
B) Sabahattin Ali
C) Peyami Safa
D) Sait Faik Abasıyanık
E) Ziya Osman Saba
8. Hiç okula gitmemiş, hiçbir öğretmenden ders almamıştır. Kendi kendisini yetiştirmiş ve tercümeler yapacak kadar Fransızca öğrenmiştir. Yazı hayatına sadece kendisi için başlamış, yazarak yaşamış ve eğlenmiştir. Bu yazı yazma bir avuntu ve bir tutkudur. Kendisi bunu şöyle anlatır: “Ben yazdığım kadar yaşarım. Bana tesir eden bir küçük olayla içimden geldiği gibi yazmaya başlarım. Heyecanım süresince yazarım. Edebi, ilmi, politik bir iddiam yoktur.” İstanbul’da çıkan bütün çocuk dergilerinde şiir, hikaye ve çocuk romanları yazmış, bu arada bazı romanları filme alınmıştır. Romanlarında duygu ve sevgi ağırlıklı temalar işleyen sanatçının, üç yüz kadar çocuk romanı vardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Hüseyin Rahmi Gürpınar
C) Kemalettin Tuğcu
D) Aziz Nesin
E) Kemal Bilbaşar
9.Aşağıdakilerden hangisi İslamiyetten Önceki Türk destanlarından biri değildir?
A) Oğuz Kağan Destan
B) Şu Destanı
C) Satuk Buğra Han Destanı
D) Göç Destanı
E) Attila Destanı
10. Ölüm indirmede gökler, ölü püskürtmede yer
O ne müthiş tipidir, savurur enkaz-ı beşer
Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, hoşa giden bir nedene bağlama
B) İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma
C) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma
D) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma
E) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme
11. On dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru Fransa’da ortaya çıkan bu akım, gerçeğe yaklaşmada kendinden önceki akıma oranla daha katı bir tutum sergilemiştir. Bu yönüyle önceki akıma bir tepki değil, onun daha ileri bir aşaması oalrak değerlendirilebilir. Bu akıma bağlı sanatçılar deney yönteminden yararlanma yoluna gitmişler, pozitif bilimlerle sanatı birleştirmeye çalışmışlardır. İnsan davranışlarını soya çekim, yani genetik özellikler ve çevresel etmenlerle açıklamışlardır.
Bu parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Romantizm
B) Klasisizm
C) Sembolizm
D) Sürrealizm
E) Natüralizm
12. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Şiirlerde tam ve zengin uyak kullanılmıştır.
B) Anlatılan şey değil, anlatış biçimi ön plandadır.
C) İnsan ve doğa gerçeğe uygun biçimde anlatılmıştır.
D) Şiirde daha çok aşk, sevgili, din gibi konular işlenmiştir.
E) Duygu ve düşünceler mazmun denilen klişeleşmiş sözlerle anlatılır.
13. Mahmur uyanır gölgede binlerce ziyalar
Çöller düşünür, gün düşünür, gölgeler ağlar
Bu dizelerde, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma
B) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme
C) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma
D) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma
E) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, hoşa giden bir nedene bağlama
14. Bir yiğit gurbete gitse
Gör başına neler gelir
Merdin sılayı andıkça
Yaş, gözüne dolar gelir
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma
B) Semai
C) Destan
D) Varsağı
E) Mani
15. Aşağıdaki sanatçı-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Nefi – Siham-ı Kaza
B) Şeyh Galip – Vesiletü’n Necat
C) Sinan Paşa – Tazarruname
D) Mercimek Ahmet – Kabusnâme
E) Nâbi – Hayrâbâd
16. Hakikatlerin eşiği anlamına gelen eser, Edip Ahmet Yükneki tarafından Şehname vezniyle yazılmıştır. Aruz ölçüsü kullanılmasına karşın eserin asıl bölümünde dörtlük tercih edilmiştir. Hakaniye Türkçesiyle yazılan eserde, bilginin faydası, cehaletin zararları, cömertlik, cimrilik, iyi ve kötü huylar anlatılarak halka yararlı olmak amacı güdülmüştür. Dini-ahlaki didaktik bir eserdir.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü’l Hakayık
B) Muhakemetü’l Lügateyn
C) Divan-ı Lügati’t Türk
D) Divan-ı Hikmet
E) Kutadgu Bilig
17. (I) Divan edebiyatında; Allah’ın birliğini ve yüceliğini anlatan şiirlere tevhit (II) Allah’a yapılan yakarışları anlatan şiirlere münacat (III) Hz. Muhammed’i övmek için yazılan şiirlere naat (IV) bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak için yazılan şiirlere mersiye (V) şairin kendisini övmek için yazdığı şiirlere methiye (VI) bir kimseyi eleştirmek için yazılan şiirlere de hicviye denir.
Bu parçada hangi numaralar arasında kalan bölümde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) I. ve II.
B) II. ve III.
C) III. ve IV.
D) IV. ve V.
E) V. ve VI.
18. Dört bölümden oluşan romanın bölümlerinin adları İhsan, Nuran, Suat ve Mümtaz’dır. Romanın ana karakteri Mümtaz’dır. Yazar, diğer üç karakteri de Mümtaz’la olan ilişkileri çerçevesinde tanıtır. Bu roman, bir olayı anlatmaya değil, karakterlerin ruh ve düşünce dünyalarını anlatmaya yöneliktir. Mümtaz ve Suat’ın Nuran’a olan aşkları olayın merkezini oluşturur. Mümtaz ve Nuran birbirini sevmekte ve evlenmeyi tasarlamaktadırlar. Ümitsizliğe düşen Suat ise kendini asarak intihar eder. Bu trajedi nedeni ile Nuran’dan ayrılan Mümtaz’ın iç dünyası yıkılmıştır. Radyoda 2.Dünya Savaşı’nın başladığı haberi verdiği sırada, Suat’ın hayalini gören Mümtaz merdiven başına yıkılır.
Bu parçada sözü edilen roman aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eylül
B) Yaban
C) Çalıkuşu
D) Acımak
E) Huzur
19. Aşağıdakilerden hangisi anı türünde yazılmış bir eser değildir?
A) Anadolu Notları
B) Mor Salkımlı Ev
C) Zoraki Diplomat
D) Saray ve Ötesi
E) Kırk Yıl
20. Çukurova yöresinde yetişen halk şairlerindendir. Türkmen boylarının yerleşik hayata geçirilmesi için yöreye gönderilen Fırka-i Islahiye adlı Osmanlı ordusuyla Türkmenler arasındaki çatışmalara katılmış, bu olayları yiğitçe bir eda ile koçaklamalarına yansıtmıştır. Ayrıca aşk ve doğadan söz eden şiirleri de başarılıdır. Şiirlerini temiz bir halk diliyle ve hece ölçüsü ile yazmıştır.
Bu parçada sözü edilen halk şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Karacaoğlan
B) Dadaloğlu
C) Köroğlu
D) Gevheri
E) Pir Sultan Abdal
21. Gauthier, Banville, Lisle gibi sanatçılarla adını duyuran akım, Fransa’da ortaya çıkmıştır. Bu akıma bağlı şairler, doğal güzelliğe ve dış görünüşe büyük önem verir. Sözcükleri seçerek kullanan sanatçılar, “Sanat sanat içindir.” ilkesini benimser. Kelimelerin sıralanışı ve ahengin yanı sıra kafiye ve redife de önem vermişlerdir. Romantizmle terk edilen eski Yunan ve Latin kültürüne bu akımla birlikte bir dönüş söz konusudur.
Bu parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Realizm
B) Klasisizm
C) Parnasizm
D) Sürrealizm
E) Egzistansiyalizm
22. Aşağıdakilerden hangisi Yedi Meşaleciler olarak bilinen sanatçıların özelliklerinden biri değildir?
A) Şiirin, Garip şairlerinin elinde tıkandığını savunmuşlardır.
B) Fransız edebiyatını örnek alacaklarını açıklamışlardır.
C) Türk şiirine herhangi bir yenilik getirememiş, kalıcı bir iz bırakamamışlardır.
D) İlkelerinii “samimilik, canlılık ve devamlılık” olarak ortaya koymuşlardır.
E) Yeni bir edebiyat, farklı bir şiir anlayışı oluşturmak için toplanmışlardır.
23. Dini, milli şiirleriyle tanınır. Bir destan şairidir. İslamcılık akımının temsilcisidir. Öğretici, öğüt verici, birliği ve bütünlüğü sağlayıcı şiirleri vardır. Türk şiirine gerçek realizm onunla girmiştir. Toplum hayatını bütün yönleriyle aksettirmiş, sokak aralarında konuşulan dili şiirine yansıtabilmiştir. Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamıştır. Nazmı nesre yaklaştırmıştır. Şiirlerinde günlük hayatı, toplum hayatını başarıyla anlatmıştır. Özellikle yoksullara, sakatlara, kimsesizlere karşı acıma duygusu bu tür şiirlerinde belirgindir. Hasta, Küfe, Meyhane, Seyfi Baba, Hasır, Mahalle Kahvesi bu türün örnekleridir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ömer Seyfettin
B) Mehmet Emin Yurdakul
C) Ali Canip Yöntem
D) Yahya Kemal Beyatlı
E) Mehmet Akif Ersoy
24. Gazetedeki köşemde her gün yazıyorum. Yazarken kendimi belli bir alanla, belli bir konuyla sınırlamamaya çalışsam da güncel konular ön plana çıkıyor doğal olarak. O konuyla ilgili görüşlerimi kanıtlama gereği duymadan, kısaca ortaya koyuyorum. Ayrıntılı bilgi vermekten kaçınıyorum. İstesem bile köşem bunun için yeterli değil zaten.
Yazarın paragrafta sözünü ettiği yazı türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Makale
B) Fıkra
C) Deneme
D) Hikaye
E) Günlük
CEVAPLAR: 1.D, 2.D, 3.B, 4.D, 5.C, 6.E, 7.C, 8.C, 9.C, 10.E, 11.E, 12.C, 13.A, 14.B, 15.B, 16.A, 17.E, 18.E, 19.A, 20.B, 21.C, 22.A, 23.E, 24.B
