EDEBİYAT DENEME SINAVI 5
1.Çeşitli dergilerde yer alan şiirleriyle adını duyurmuştur. Ölçülü, uyaklı ilk dönem şiirlerinde daha çok, kişisel yaşantısı üzerinde durur. Aşk, ayrılık, ölüm temalarını işlediği bu dönem şiirlerinde Garip akımının izleri görülür. Daha sonra yoğun imgelerin ve simgeci bir söyleyişin etkili olduğu şiirleriyle İkinci Yeni’nin başlıca şairlerinden biri olmuştur. Sanatını Halk şiirinin deyişleri ve Divan şiirinin biçimlerinden yararlanarak geliştirmiş; büyük kent yaşamını bütün karmaşıklığı, parçalılığı ve sarsıntılarıyla içeren bir şiir oluşturmuştur. Lirik şiirin geleneksel sınırlarını zorlamış; şiirle düzyazı arasındaki ayrımı ortadan kaldırmıştır. Şiirlerini Arz-ı Hal, Türkiyem, Dünyanın En Güzel Arabistanı gibi kitaplarında toplamıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edip Cansever
B) Ece Ayhan
C) Turgut Uyar
D) Cemal Süreya
E) Sezai Karakoç
2. Gözlerimiz kurşun, elimiz bıçak
Severken öldürdük güzellikleri
Bu dizelerdeki söz sanatının benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Şiir toprak kokusudur
Şiir damla damla sudur
B) Çiçekler onda kalsın
Sulasın günaşırı
C) Söyleyin gidiyorum
Dönemem belki geri
D) Yedeğimde hep bir şiir olmalı
Dileğimce değiştirebildiğim
E) Bir şey var aramızda
Senin bakışlarından belli
3. Kar yağıyor inceden
Gül açılır goncadan
Ben yâri kıskanırım
Yerdeki karıncadan
Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan
B) Mani
C) Destan
D) Koşma
E) Varsağı
4. Düşünür ağaçlar aylarca gelecek baharı
Bu dizede, aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) İnsanlara özgü bir niteliği cansız varlıklara aktarma
B) Bir sözü benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanma
C) Birden çok anlamı bulunan bir sözcüğü uzak anlamıyla kullanma
D) Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme
E) Bir olguyu, gerçek nedeninin dışında, hoşa giden bir nedene bağlama
5. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özellikleri arasında yer almaz?
A) Anlatım süslü ve sanatlıdır.
B) Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
C) Genellikle yaşamın içinden seçilen somut konular işlenir.
D) Duygu ve düşünceler, kalıplaşmış mazmunlarla anlatılır.
E) Şiirde bütün güzelliğine değil, parça güzelliğine önem verilir.
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tam uyak kullanılmamıştır?
A) Yerlerde gezen hatıralar var korulukta
Mehtaba çalan sapsarı benziyle ufukta
B) İçlenme tabiattaki yekpare kederden
Onlar dönecektir yine gittikleri yerden
C) Yapraklar, atılmış nice mektuplara eştir
Binlerce dalın verdiği tek meyve güneştir
D)Bu ıslıkla uzayan, dönen, kıvrılan yollar
Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar
E) Bir gün, için içimde neyim varsa alacak
Varlığım bir su olup kabından boşalacak
Uydurma söz yapmayız
Yapma yola sapmayız
Türkçeleşmiş, Türkçedir
Eski köke tapmayız
7. Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ölçü
B) Redif
C) Tam uyak
D) 4+4’lü kalıp
E) Sade dil
8. Şiire I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele yıllarında başlayan, Mütareke yıllarında şöhret kazanan bu şairler, Anadolu’yu şiire soktular. Memleket sevgisi, yurt güzellikleri, kahramanlık ve yiğitlik, işledikleri başlıca konulardır. Milli Edebiyat akımından etkilenmişler, aruzu bırakarak şiirlerinde heceyi kullanmaya başlamışlardır. Bunda da oldukça başarılı olmuşlardır. Şiirde sade ve özentisiz olmayı tercih etmişlerdir.
Bu parçada sözü edilen şairlerin bağlı olduğu topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
A) Beş Hececiler
B) Yedi Meşaleciler
C) Garipçiler
D) İkinci Yeniciler
E) Yeni Lisancılar
9. Koyun verdi kuzu verdi süt verdi
Yemek verdi ekmek verdi et verdi
Kazma ile dövmeyince kıt verdi
Benim sadık yarim kara topraktır
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 11’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B) Redif vardır.
C) Yarım uyak kullanılmıştır.
D) Bir şiirin son dörtlüğüdür.
E) Koşma tipi uyak düzeni vardır.
10. Daha çok romancı ve hikayeci olarak bilinir. Ünlü Sultanahmet mitingi ile halkı coşturmuş ve bizzat milli mücadelenin içinde yer almıştır. Milli Mücadele yıllarında gösterdiği yararlıktan ötürü onbaşı unvanı almıştır. Romanlarındaki belli başlı konular Kurtuluş Savaşı, çocukluk hatıraları ve aşktır. Kahramanlarını daha çok kadınlar arasından seçen sanatçı, karakter bulmakta başarılıdır. Gözlem, tasvir ve tahlillerde başarılıdır. Sosyal çevreye önem verir. Dili kullanmada başarılı değildir. Dağınık, düzensiz bir üslubu vardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar
B) Reşat Nuri Güntekin
C) Refik Halit Karay
D) Halide Edip Adıvar
E) Ömer Seyfettin
11. Tanzimat dönemi edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Fransız klasisizminin ve romantizminin etkileri görülmeye başlanmıştır.
B) Eski ve yeni, Doğulu ve Batılı düşünceler çekişme halindedir.
C) Dilde sadeleşme tam anlamıyla gerçekleşmiş, Arapça ve Farsça sözcükler terk edilmiştir.
D) Gazeteler ve dergilerde, fikir ve politika yazıları yayımlanmaya başlanmıştır.
E) Şiir ve düzyazılarda vatan, millet, hürriyet, eşitlik, kanun gibi kavramlar işlenmiştir.
12. (I) Divan edebiyatında mektuplar ve düzyazı örneklerine münşeat denir. (II) Hz. Muhammed’in hayatını ve savaşlarını anlatan eserlere siyer denir. (III) Çeşitli sınıftan meşhur insanların biyografilerine tezkire denmiştir. (IV) Büyük düğün törenlerini anlatan eserler mevlit olarak adlandırılır. (V) Günümüzdeki gezi yazılarına benzeyen nesir örneklerine seyahatname adı verilir.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I. B) II. C)III. D)IV. E)V.
13. Kutadgu Bilig ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1070 yılında Karahanlılar devrinde yazılmıştır.
B) Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılmıştır.
C) Edebiyatımızda aruz vezniyle yazılmış ilk eserdir.
D) Beyitler halinde ve mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır.
E) Eserde dört kahraman belli düşünceleri temsil eder.
14. 1830’lu yıllarda ortaya çıkan bu akımın temel kuramı “Sanat sanat içindir.” diye özetlenebilir. Aslında katı toplumculuğa ve gerçekçiliğe bir karşı çıkıştır. Daha çok şiirde kendini göstermiştir. Sanatsal biçim ve sanatsal içerik kaygısı ön plandadır. Şiirde yarardan çok, güzellik aranır. Eski Yunan ve Latin mitolojisine hayranlık duyulması yönüyle Klasisizme benzer. Şiiri, ışık, gölge, renk ve çizgilerle sağlamaya çalıştılar. Temsilcileri Gautier, Banville, Coppee, Heredia’dır. Bizde ise Tevfik Fikret ve Yahya Kemal’de bu akımın etkileri görülür.
Bu parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kübizm
B) Natüralizm
C) Parnasizm
D) Empresyonizm
E) Sürrealizm
15. Türkçülük akımını bir sisteme bağlayan ve bunu eserlerinde işleyen bir sanatçıdır. Türk milliyetçiliğinin sınırlarını belirlemiş, Milli Edebiyatın da fikir yönüyle temellerini oluşturmuştur. Edebiyatı, fikirlerini yaymak için bir araç olarak kullanmıştır. Sanat yapma kaygısı yoktur. Şiir ve nesir alanında eserleri vardır. Eserlerini sade bir dille yazmıştır. Türkçe karşılıkları olan Arapça ve Farsça kelimelerin de artık Türkçe sayılmasından yanadır. Ona göre milli vezin hece veznidir. Şiirlerini Kızıl Elma, Altın Işık, Yeni Hayat adlı yapıtlarda toplamıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mehmet Akif Ersoy
B) Ziya Gökalp
C) Mehmet Emin Yurdakul
D) Ali Canip Yöntem
E) Ömer Seyfettin
16. Roman ile öykü karşılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisinin söylenmesi yanlış olur?
A) Genelde romanlar uzun, hikayelerse kısa anlatı türleridir.
B) Romanlarda kişi sayısı fazla, hikayelerde ise daha azdır.
C) Romanlar geniş bir zaman kesitinde geçerken hikayelerde bu kesit dardır.
D)Romanlardaki karakterler genellikle çok yönlü, hikayelerdeki karakterler tek yönlüdür.
E) Romanda hem gerçek hem hayali olaylar anlatılırken öyküde yalnız gerçekler anlatılır.
17. Hececilerin son kuşağı denebilecek şairler arasındadır. Çağdaş Batı şiirinin özellikle Baudelaire ve Verlaine’in etkisi görülür. Hece ölçüsü sınırlarında kalarak ama durak ve vurgu yerlerini değiştirerek gelenekselde çağdaşlığı yakalayan, çağrışım gücü yüksek, yurdu, insanı ve doğası ile barışık, alışılmadık deyiş örgüsüyle unutulmaz şiirler yazmıştır. Şiirlerinde aşk, tabiat, ölüm, hatıralara, sığ olmayan bir anlatımla ve düşündürücü boyutlar içinde verilmiştir. Fahriye Abla şiiri meşhurdur.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Muhip Dıranas
B) Ahmet Kutsi Tecer
C) Kemalettin Kamu
D) Cahit Sıtkı Tarancı
E) Necip Fazıl Kısakürek
18.Divan edebiyatının son büyük şairidir. İyi bir öğrenim görmüş, Farsçayı tüm incelikleriyle öğrenmiştir. Tasavvufa ve okumaya çok büyük önem vermiştir. Mevlana’ya derin bir sevgi beslemiştir. Hüsn ü Aşk adlı mesnevisi ünlüdür.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nabi
B) Şeyh Galip
C) Seyyit Nesimi
D) Fuzuli
E) Kadı Burhaneddin
19. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi Şinasi’ye ait değildir?
A) Batı edebiyatından yaptığı şiir çevirilerini Tercüme-i Manzume adlı kitapta toplamıştır.
B) Şiirlerinde konu bütünlüğü yerine beyit güzelliğine önem vermiştir.
C) Edebiyatımızda ilk kez Batı şiirinden tercümeler yapmıştır.
D) Edebiyatımızda noktalama işaretlerini ilk kez o kullanmıştır.
E) Agah Efendi ile birlikte edebiyatımızdaki ilk özel gazeteyi o çıkarmıştır.
20. Eski-yeni tartışmalarının merkezinde yer alan sanatçının, edebiyatımızın yenileşme ve gelişmesinde katkıları olmuştur. Fikirleriyle ve girdiği tartışmalarla Edebiyat-ı Cedide’nin kuruluşuna zemin hazırlamıştır. Sanatta güzellik ilkesine bağlı kalmış, sanat için sanat anlayışını benimsemiştir. Doğaya dönük, insanı doğa içinde ele alan şiirler yazmış; aşk ve ölüm temalarını işlemiştir. Tek romanı Araba Sevdası, Türk edebiyatında gerçekçi romanın ilk örneklerinden biri sayılır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nabizade Nazım
B) Muallim Naci
C) Samipaşazade Sezai
D) Abdülhak Hamit Tarhan
E) Recaizade Mahmut Ekrem
21. Ahmet Haşim, baba tarafından Bağdatlı Alusizadelere, anne tarafından Kahyazadelere mensuptur. Babasının Arabistan vilayetlerindeki görevleri nedeniyle düzenli bir eğitim göremedi. Aynı nedenle çocukluk yaşlarında çevresinden dil olarak yalnızca Arapça öğrendi. Çok sevdiği annesinin ölümü üzerine babasıyla İstanbul’a gitti. Bir yıl Numune-i Terakki mektebine gitti. Ardından Galatasaray Sultanisi’ne yatılı olarak girdi.
Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Makale
B) Deneme
C) Fıkra
D) Biyografi
E) Anı
22. Sadece 17.yüzyılın değil, tüm Halk şairlerinin en tanınmış simalarındandır. Şiirde doğup büyüdüğü Çukurova’nın, Torosların izleri görülür. Âşık edebiyatına yepyeni bir söyleyiş ve coşkun bir lirizm getirmiştir. Şiirlerinde görüp beğendiği güzeller tüm somutluğuyla ortaya koyar. Şiirlerinde Divan edebiyatı etkisi hemen hemen hiç yoktur. Özellikle güzelleme tarzı koşmalarıyla ve varsağılarıyla tanınan bu büyük ozanın birçok şiiri türküye dönüştürülmüş ve dilden dile aktarılarak günümüze kadar gelmiştir.
Bu parçada tanıtılan halk ozanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu
B) Dadaloğlu
C) Karacaoğlan
D) Aşık Ömer
E) Aşık Veysel
23. Yeyip içip eğlen, dolan
Nene gerek arı, kovan
Hiç var mı ki ben görmedim
Çalışıp da karnı doyan
Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Didaktik
B) Satirik
C) Epik
D) Lirik
E) Pastoral
24. Ortada dededen kalma bir sandık
Etrafta başka hiç kimse yok sandık
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi kullanılmıştır?
A) Redif
B) Yarım uyak
C) Tam uyak
D) Tunç uyak
E) Cinaslı uyak
CEVAPLAR: 1.C, 2.A, 3.B, 4.A, 5.C, 6.D, 7.D, 8.A, 9.D, 10.D, 11.C, 12.D, 13.B, 14.C, 15.B, 16.E, 17.A, 18.B, 19.B, 20.E, 21.D, 22.C, 23.B, 24.E
