EDEBİYAT TARAMA TESTİ 8
1. I. Ahlak, erdem, gerçek gibi değerler şiirin amacı değildir, anlatım kapalı ve soyuttur.
II. Samimilik, içtenlik, canlılık ve devamlı yenilik ilkeleri benimsenmiş ve bu doğrultuda eserler verilmiştir.
III. Bütün kurallara ve önceden belirlenmiş kalıplara karşı çıkılmış, kuralsızlık kural olarak kabul edilmiştir.
IV.Toplumsal gerçekçiliğin sözcüsü olmuş; şiire kendine özgü bir duyarlılık ve coşkun bir anlatım getirmiştir.
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi yukarıdaki numaralanmış cümlelerde belirtilen özelliklerden hiçbirini benimsememiştir?
A) Ece Ayhan
B) Ziya Osman Saba
C) Ahmet Hamdi Tanpınar
D) Attila İlhan
E) Oktay Rıfat Horozcu
2. Poyraz var;
Yelken dolar.
Gemi sanki kanatlı!
Enginlerde pembe güneş
Gülümserken bu yolculuk ne tatlı!
Çal sazını kalenderce yiğit kardeş!
Nağmelerin yorulmayan dalgalardan bahtiyar.
Gönderelim bu ahengi o sevgili yurda kadar
İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğunda yukarıdaki şiirin aşağıdaki şairlerden hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir?
A) Enis Behiç Koryürek
B) Cenap Şahabettin
C) Yahya Kemal Beyatlı
D) Mehmet Emin Yurdakul
E) Tevfik Fikret
3. İnce alaya dayanan yergi ağırlıklı şiirleri vardır. Garip ve İkinci Yeni akımlarını kendine göre yorumlamış, asıl ününü 1970’lerde peş peşe yayımladığı denemelerle kazanmıştır. “Ah Beyoğlu, Vah Beyoğlu”, “Boğaziçi Şıngır Mıngır” kitaplarında, geçmişin İstanbul kahvelerini, Beyoğlu ve Boğaziçi’nin sanat çevrelerini anlatır. “Dört Köşeli Üçgen” adlı bir de romanı bulunmaktadır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cemil Meriç
B) Yusuf Atılgan
C) Salah Birsel
D) Oğuz Atay
E) Rıfat Ilgaz
4. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklama ile ayraç içinde verilen sanatçı uyuşmamaktadır?
A) Toplumcu halk sevgisiyle dolu, kuvvetli kafiyelere bağlı, fikirlerle örülü, renkli mısralarını argoya varan bir halk diliyle işler. “Yaradana Mektuplar” ilk şiir kitabıdır. (Bedri Rahmi Eyuboğlu)
B) Deneme türünün en başarılı temsilcilerinden biridir. Edebiyatla ilgili görüşlerini kesin sonuçlara varmadan yalın bir dille yazmıştır. “Günlerin Getirdiği” önemli yapıtlarındandır. (Orhan Asena)
C) Edebiyatımızda “bayrak şairi” olarak tanınmıştır. Halk ve Divan şiiri biçimlerinin yanında modern şiir biçimlerini de kullanmıştır. (Arif Nihat Asya)
D) Halikarnas Balıkçısı diye tanınan sanatçı edebiyatımızda deniz öyküleriyle ön plana çıkmıştır. “Ege Kıyılarından”, “Ege’nin Dibi” bunlardan bazılarıdır. (Cevat Şakir Kabaağaçlı)
E) Yazınsal düzeyini beğenmediği yapıtlarında “Server Bedii” takma adını kullanmıştır. Bu isimle yayımladığı “Cingöz Recai” isimli polisiye dizi romanı büyük ilgi görmüştür. (Peyami Safa)
5. Aşağıdakilerin hangisinde verilen açıklamayla parantez içindeki terim uyuşmamaktadır?
A) Her beyit kendi arasında uyaklıdır. Beyit sayısı sınırsızdır. Günümüzdeki roman ve hikaye türünün Divan edebiyatındaki halidir. (mesnevi)
B) 5-15 bentten oluşur. Mersiye, methiye ve hicviye türündeki şiirler daha çok bu biçimle yazılmıştır. Her bentten sonra değişen vasıta beyti vardır. (terci-bent)
C) Tek dörtlükten oluşur. Kendine özgü aruz kalıpları vardır. Yaşamın anlamı, yaşam felsefesi, ölüm gibi konular işlenir. (rubai)
D) Aşk, aşk yüzünden çekilen acılar ve şarap gibi konular işlenmiştir. Konu sınırlaması yoktur. Tek dörtlükten oluşur. (Tuyuğ)
E) Dörtlük sayısı 3-5 arasında değişir. İlk dörtlükte ikinci ve dördüncü dizeler aynıdır. Bestelenmeye uygun aruz kalıbıyla yazılmıştır. (şarkı)
6. Neylersin edip bir iki gün bâr-ı cefâya
Sabreyle de sonra
Peymâne senin hâne senin yâr senindir
Ey dil tek ü tenha
Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki şiir biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Müstezat
B) Kıta
C) Şarkı
D) Tuyuğ
E) Murabba
7. Aşağıdakilerin hangisinde belirtilen açıklamayla ayraç içinde verilen dönem uyuşmamaktadır?
A) Vatan, millet, hak, adalet, özgürlük gibi kavramlar ilk defa bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır. (Tanzimat Edebiyatı)
B) Cümlenin dize sonlarında tamamlanma şartı kaldırılmış, cümleler sonraki dizelere taşmış; şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır. (Edebiyat-ı Cedide)
C) Dil ve üslup bakımından Servet-i Fünun sanatçılarıyla aynı doğrultuda kalınmış; birlik ve bütünlük olmadığından kısa sürede dağılmışlardır. (Beş Hececiler)
D) Doğaya ve gerçek yaşama dayalı somut bir şiir anlayışı benimsenmiş, şiirle müzik iç içe olmuştur. (Halk Edebiyatı)
E) Aruz ölçüsü kullanılmış, konu bütünlüğü aranmamış beyit bütünlüğü esas alınmıştır. ( Divan Edebiyatı)
8. Aziz Nesin’in İnce Memed, Yaşar Kemal’in
I
Damda Deli Var, Orhan Kemal’in Mahalle Kavgası,
II III
Haldun Taner’in Şişhaneye Yağmur Yağıyordu,
IV
Ümit Yaşar Oğuzcan’ın İnsanoğlu isimli yapıtları
V
Cumhuriyet döneminde kaleme alınmıştır.
Yukarıdaki cümlede numaralanmış yapıtlardan hangileri birbiriyle yer değiştirilirse bilgi yanlışı giderilmiş olur?
A) I. ile II.
B) I. ile IV.
C) II. ile III.
D) III. ile V.
E) IV. ile V.
9. … ilk şiirlerinde hece vezniyle ölçülü uyaklı şiirler yazmış, sonradan serbest nazmı ve toplum sorunlarını ilke edinen şiirin öncüsü olmuştur. Sovyetler Birliğin’nde kaldığı yıllarda Mayakovski’den ve gelecekçiliği (fütürizm) savunan diğer Sovyet şairlerden etkilenmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenlerden hangisi getirilmelidir?
A) Turgut Uyar
B) Sait Faik Abasıyanık
C) İlhan Berk
D) Nazım Hikmet
E) Refik Erduran
10. Sivas’ın köylerinden birinde üç çocukluk arkadaşı İflahsızın Yusuf, Köse Hasan ve Pehlivan Ali, hemşehrilerinden birinin Çukurova’da fabrikasının olduğunu bildiklerinden iş verir umuduyla yola koyulurlar. Hemşehrilerinin yanında iş bulurlar bulmasına, ama şehir hayatının acımasızlığı ve zorluğu da onları bulur.
Bu parçada özeti verilen, Orhan Kemal’e ait roman aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ekmek Kavgası
B) Bereketli Topraklar Üzerinde
C) Yorgun Savaşçı
D) Aynadaki Yalan
E) Havaya Çizilen Dünya
11. Kalktı göç eyledi Avşar elleri,
Ağır ağır giden eller bizimdir.
Arap atlar yakın eder ırağı,
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Dizelerin tümü 4+4+3 duraklıdır.
B) Epik şiir özelliği gösterir.
C) Yarım uyak kullanılmıştır.
D) Söz sanatlarına yer verilmiştir.
E) Redife yer verilmiştir.
12. Bülbül ne yatarsın bahar erişti
Ulu sular göl olduğu zamandır
Kat kat olup, gül yaprağı karıştı
Yine bülbül kul olduğu zamandır.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Koşma nazım şekliyle yazılmıştır.
B) Farklı uyak türleri kullanılmıştır.
C) Yinelemelerden yararlanılmıştır.
D) Söz sanatı kullanılmıştır.
E) Eylem cümleleri kullanılmıştır.
13. Çiçek işlemeli bir lambaydı
Karartma gecelerinde
Sen de denizleri anlıyor muydun
Yatağa girmeden
Bu dizeler içerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğunda aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir?
A) Hilmi Yavuz
B) Ahmet Kutsi Tecer
C) Aşık Veysel Şatıroğlu
D) Yahya Kemal Beyatlı
E) Mehmet Emin Yurdakul
14. Edebi eser ile bilimsel eserler arasında yapılan aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?
A) Edebi eserlerde öznellik, bilimsel eserlerde nesnellik öne çıkar.
B) Edebi eserler çok anlamlılığa açıktır, bilimsel eserler ise tek bir anlam taşır.
C) Edebi eserlerin gerçek bir dünyası, bilimsel eserlerin ise hayali ve kurmaca bir dünyası vardır.
D) Edebi eserlerin amacı güzelliğe ulaşmak, bilimsel eserlerin amacı ise gerçeklere, doğrulara ulaşmaktır.
E) Edebi eserlerde dil genellikle sanatsal işlevde, bilimsel eserlerde ise göndergesel işlevde kullanılır.
15. Bir sabah gün doğarken aç perdelerini,bak
Sevinçle balkonuna konuyorsa martılar
Kendini tadılmamış derin bir hazza bırak
Dökülsün dudağından en umutlu şarkılar
Bu dizelerin nazım birimi ve uyak düzeni aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Mısra-sarma kafiye
B) Dörtlük-çapraz kafiye
C) Beyit-düz kafiye
D) Bent-çapraz kafiye
E) Kıta-düz kafiye
16. Işıldıyor kanat seslerinden kuşların
İlk uçtukları günün altın sevinci
Karlı dağlardır sefere çıkmış
Vadideki suyun şırıltısında
Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Telmih
B) İntak
C) Cinas
D) Teşhis
E) İstifham
17. Karac’oğlan der ki yarim salınır
Bir ah çeksem yüce dağlar delinir
Yüreciğim bölük bölük bölünür
Yaş döküp de arkam sıra çağlama
Bu dizelerden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Açık istiare vardır.
B) Şair mahlasına yer vermiştir.
C) Kişileştirmeye başvurulmuştur.
D) Mübalağa söz konusudur.
E) Âşık şiirine özgü zihniyeti yansıtmaktadır.
18. Halk hikayeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Araya serpiştirilen şiirler ve türkülerle; âşık, sazı ve sözüyle sanatını gösterir.
B) Şaman, baksı, kam adı verilen kişilerce törenlerde söylenir.
C) Hikayeleri anlatan aşıklar, az çok kültürlü, okuryazar insanlardır.
D) Hem düzyazı hem şiir bölümleri vardır.
E) Genellikle sevgi, aşk ve yiğitlik konuları işlenir.
19. Erzurumlu Emrah ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Şiirlerinde, tasavvufa ve dini konulara da yer vermiştir.
B) Aşıklık geleneğine bağlı kaldığı koşmalarında ustaca bir söyleyiş vardır.
C) Şiirlerinden Anadolu’nun birçok şehrini dolaştığı anlaşılmaktadır.
D) Medrese öğrenimi görmüş, divan şiiri biçimleriyle de şiirler yazmıştır.
E) Sazımdan Sesler ve Dostlar Beni Hatırlasın şiirlerinin yer aldığı eserleridir.
20. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?
A) Ala gözlerini sevdiğim dilber
Kokuya benzettim güller içinde
B) Yandı bu gönlüm, yandı bu gönlüm
Yanmada derman buldu bu gönlüm
C) Bad-ı saba selam söyle o yare
Mübarek hatırı hoş mudur nedir
D) Kimse tutmaz olmuş düşen elinden
Gün günden beterdir insanlık ölmüş
E) Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar gümbür gümbür seslenmelidir
21. Aşağıdakilerden hangisi Yunus Emre ile Kaygusuz Abdal’ın ortak özelliklerinden olamaz?
A) 13.yüzyılda yaşamış olmaları
B) Mutasavvıf şair olmaları
C) Hece ve aruz ölçüsünü kullanmaları
D) Şiirlerini yalın bir dille söylemeleri
E) Divan sahibi olmaları
22. Nefes ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Hz. Muhammed ve Hz. Ali için övgüler söylenir.
B) Genellikle vahdet-i vücut kavramı anlatılır.
C) Bektaşi şairlerine ait şiirlerdir.
D) Nazım birimi beyittir.
E) Pir Sultan Abdal bu türde başarılı örnekler ortaya koymuştur.
23. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Döneminde kurulan şiir topluluklarından biri değildir?
A) Maviciler
B) İkinci Yeniciler
C) Garipçiler
D) Genç Kalemler
E) Yedi Meşaleciler
24. Tekke ve tasavvuf edebiyat ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Şairler, bağlı olduğu tarikatın görüşlerini şiir aracılığıyla duyurmaya çalışır.
B) Ağır ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.
C) İlahi, nefes, şathiye gibi ortak şiir biçimleri kullanılmıştır.
D) Hece ve aruz ölçüsü kullanılmıştır.
E) Şairlerin çoğu, tarikatlardan yetişmiş şeyhler ve dervişlerdir.
CEVAPLAR: 1.D, 2.A, 3.C, 4.B, 5.B, 6.A, 7.C, 8.A, 9.D, 10.B, 11.A, 12.B, 13.A, 14.C, 15.B, 16.D, 17.C, 18.B, 19.E, 20.D, 21.A, 22.D, 23.D, 24.B
edebiyat tarama testi 8‘indir.
