EDEBİYAT TARAMA TESTİ 11
1.Cumhuriyet dönemi edebiyatı şiir ve yazarlardandır. Dilimize yeni bir ses, yeni bir deyiş getirmiştir. Hece ölçüsünü dizelerinde en güzel şekilde uygulamış, bir şiir bütünlüğü sağlanmıştır. Şiirlerinde dış öge olarak ahenk, iç öge olarak zaman kavramıyla bilinçaltı ağır basar. Şiirlerinde temel unsur musiki, his ve hayaldir. Hikaye ve romanlarında kendi dönemindeki toplum hayatını ortaya koyar, psikolojik yön ağır basar. Yaz Yağmuru, Abdullah Efendi’nin Rüyaları önemli yapıtlarındandır.
Bu parçada sözü edilen sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Muhip Dıranas
B) Ahmet Mithat Efendi
C) Ahmet Kutsi Tecer
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
E) Abdülhak Şinasi Hisar
2. Hasan vapurda eğlendi; gırıl gırıl işleyen vinçlere, üstleri yazılı cankurtaran simitlerine, kurutulacak çamaşırlar gibi iplere asılı sandallara, vardiya değiştirilirken çalınan kampanaya bakarak çok eğlendi. Beş yaşında idi; peltek, şirin konuşmalarıyla de güverte yolcularını epeyce eğlendirmişti.
Fakat vapur, şuraya buraya uğrayıp bir sürü yolcu bıraktıktan sonra sıcak memleketlere yaklaşınca kendisini bir durgunluk aldı: Kalanlar bilmediği bir dilden konuşuyorlardı ve ona İstanbul’daki gibi: “Hasan gel!Hasan git!” demiyorlardı; ismi değişir gibi olmuştu. Hassen şekline girmişti.
Bu parçanın dili, anlatımı ve yazınsal türü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Göstermeye bağlı bir metin olduğu
B) Edebi metin olma özellikleri taşıdığı
C) Betimlemelere yer verildiği
D) Anlatım düşsel ögelerden yararlandığı
E) Anlatımda öznellikten yararlanıldığı
3. I. Olağanüstü olaylara yer verilir.
II. Yer ve zaman belli değildir.
III. Olayın sonunda iyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır.
IV. Kahramanların dini ve milli özellikleri ön plandadır.
V. Olaylar hayal ürünüdür.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde masalla ilgili olarak verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?
A) I. B)II. C) III. D) IV. E)V.
4. Aşağıdakilerden hangisi kesik manidir?
A) Mısırı kuruttun mu
Ambarda duruttun mu
Nenen çarık giyerdi
Bunları unuttun mu
B) Kuleden
Ses geliyor kuleden
O kaş göz değil mi
Beni sana kul eden
C) Niçin kondun a bülbül
Kapımdaki asmaya
Ben yerimden ayrılmam
Götürseler asmaya
D) Bahçelerde gül gerek
Güllere bülbül gerek
Senin gibi güzele
Benim gibi kul gerek
E) Akşam sular aşkın olur
Arap atın taşkın olur
Ramazanda yeni gelin
Oruç tutar şaşkın olur
5. Saf yaratılışlı Şöhret Bey alafrangalığa özenir. Madam Potiş adlı düşkün bir kadınla birkaç gün geçirmek için annesinin küpelerini çalar, satar. Madam Potiş ile yemeğe giderken alafranga gözükmek ve modaya uymak için aldıkları köpek başlarına türlü belalar açar.
Bu parçada özeti verilen ve yanlış Batılılaşmayı konu edinen yapıt ve sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şık-Hüseyin Rahmi Gürpınar
B) Kiralık Konak-Yakup Kadri Karaosmanoğlu
C) Araba Sevdası-Recaizade Mahmut Ekrem
D) Felatun Bey’le Rakım Efendi-Ahmet Mithat Efendi
E) İntibah-Namık Kemal
6. …’ta (-de,-da) Tanzimatla başlayan Batılılaşmanın etkisi ve üç kuşak arasındaki çatışmayı; …’da (-de) Kurtuluş Savaşı’ndaki Anadolu köylüsünün hali ve aydın-halk çatışmasını; … ‘da yeni kurulan Cumhuriyet’in ideallerini ve kurtuluş yıllarının coşkusunu anlatır Yakup Kadri Karasomanoğlu.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda verilenlerden hangisi getirilmelidir?
A) Erenlerin Bağından-Okun Ucundan-Bir Serencam
B) Vatan Yolunda-Milli Savaş Hikayeleri-Panorama
C) Hüküm Gecesi-Yaban-Ankara
D) Kiralık Konak-Yaban-Ankara
E) Nur Baba-Hep O Şarkı-Panorama
7. I. Bir şairin diğer bir şairin şiiri ile aynı uyak ve ölçüde şiir yazmasına … denir.
II. Halk edebiyatındaki tek dörtlükten oluşan nazımı biçimi …dir.
III. Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve kahramanlık konularını anlatan şiirlere … denir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde boş bırakılan yere aşağıda verilenlerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) usta-çırak – mani – koşma
B) mahlas-koşma-koçaklama
C) nazire-dörtlük-şathiye
D) nazire-mani-koçaklama
E) usta-çırak – semai-varsağı
8. “Batılılaşma meraklısı Mustafa Meraki’nin oğlu, vaktinin çoğunu eğlence yerlerinde geçiren bir mirasyedidir. Bütün servetini alafrangalık merakı peşinde tüketir ve sefi olur.” İşte … adlı eserinde … yanlış Batılılaşmayı eleştirmekte ve okuyuculara ders vermektedir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda verilenlerden hangisi getirilmelidir?
A) Şık-Hüseyin Rahmi
B) Araba Sevdası-Recaziade Mahmut Ekrem
C) Zehra-Nabizade Nazım
D) Eylül-Sahra
E) Felatun Bey’le Rakım Efendi-Ahmet Mithat
9. …’ın ilk özelliği şairliktir. Gerçekten de o, öykü ve romancılığından çok şairliği ağır basan bir sanatçıdır. Hatta edebiyat tarihçiliği ve eleştirmenliği için de aynı şeyi söylemek mümkündür. 19.Asır Türk Tarihi onun araştırıcılık özelliğinin göstergesidir. Fakat Yaz Yağmuru, Abdullah Efendinin Rüayaları gibi öykülerinde; Huzur, Sahnenin Dışındakiler gibi romanlarında bile şiirsellik ön plandadır. O, zamanın peşine bir şair olarak düşmüştür.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıda verilenlerden hangisi getirilmelidir?
A) Cahit Sıtkı Tarancı
B) Rıfat Ilgaz
C) Ahmet Hamdi Tanpınar
D) Sabahattin Kudret Aksakal
E) Necati Cumalı
10. Sineklidağ’da oturan Ali, Zilha’yı çok sevmektedir. Fakat Zilha’nın amcası öldürülür ve suç Ali’nin üstüne kalır. Ali, hapse girer. Mahallenin en kötü adamını öldürdüğü zannedilen Ali, artık herkes tarafından sevilmektedir. Ünlü biri olmuştur; fakat Zilha’ya yaklaşamamaktadır. Ali Zilha’ya gerçekleri anlatır ve barışırlar. Ancak asıl kötü günler bundan sonra başlar.
Bu parçada özeti verilen oyun ve sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Vur Emri-Necati Cumalı
B) Keşanlı Ali Destanı-Haldun Taner
C) Sevdiği Adam-Recep Bilginer
D) Hadi Öldürsene Canikom-Aziz Nesin
E) Fadik Kız-Orhan Asena
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde satirik şiire özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Çark bozulmuş dünya ıslah olmuyor
Ehl-i fukaranın yüzü gülmüyor
B) Gele beyler cenge harbi çalınsın
Çamlıbel askeri ayrı bölünsün
C) Çok saatler geçince hicranda
Düşülür hayale, zevk alınır
D) Öter tüfek davlumbazlar vurulur
Nice koç yiğitler yere serilir
E) Karıştım o gün bugün bu zavallı çobanla
Bingöl yaylalarının mavi dumanlarına
12. – Şimdi anlat bakalım, neydi senin hastalığın?
Nezle oldun sanırım, çünkü bu kış pek salgın.
– Mehmed Ağa’nın evi akmış. Onu aktarmak için
Dama çıktım, soğuk aldım, oluyor on beş gün.
Ne işin var kiremitlerde a sersem desene!
İhtiyarlık mı nedir, şaşkınım oğlum bu sene.
Hadi aktarmıyayım… Kim getirir ekmeğimi?
Oturup kör gibi, nâmerde el açmak iyi mi?
Kim kazanmazsa bu dünyâda bir ekmek parası:
Dostunun yüz karası; düşmanının maskarası!
Yoksa yetmiş beşi geçmiş bir adam iç yapamaz;
Ona ancak yapacak: Beş vakit abdestle namaz.
Hastalandım, bakacak kimseciğim yok; Osman
Gece gündüz koşuyor iş diye, bilmem ne zaman
Eli ekmek tutacak? İşte saat belki de üç
Görüyorsun daha gelmez… Yalınızlık pek güç.
Ba’zı bir hafta geçer, uğrayan olmaz yanıma;
Kimsesizlik bu sefer tak dedi artık canıma!
– Seni bir terleteyim sımsıkı örtüp bu gece!
Açılırsın, sanırım, terlemiş olsan iyice.
İhtiyar terliyedursun gömülüp yorganına…
Atarak ben de geniş bir kebe mangal yanına,
Başladım uyku taharrîsine, lâkin ne gezer!
Sızmışım bir aralık neyse yorulmuş da meğer.
Ortalık açmış, uyandım. Dedim, artık gideyim,
Önce amma şu fakîr âdemi memnûn edeyim.
Bir de baktım ki: Tek onluk bile yokmuş kesede;
Mühürüm boynunu bükmüş duruyormuş sâde!
O zaman koptu içimden şu tahassür ebedî:
Ya hamiyyetsiz olaydım, ya param olsa idi!
Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Manzumeye özgü nitelikler ağır basmaktadır.
B) Anlatma ve gösterme ön plandadır.
C) Bir olay anlatılmıştır.
D) Sözcükler daha çok, mecaz anlamıyla kullanılmıştır.
E) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
13. Lisanda sayılır öz
Herkesin bildiği söz
Manası anlaşılan
Lügate atmadan göz
Yeni sözler gerekse
Bunda da uy herkese
Halkın söz yaratmada
Yollarını benimse
Bu dizelerden hareketle şiirin yazıldığı dönemin zihniyetiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Konuşma dilinin öne çıkarıldığı
B) Halk edebiyatının önem kazandığı
C) Gelenekten uzaklaşıldığı
D) Sanatın bir amaç haline getirildiği
E) Şairlerin toplumdan uzak durduğu
14. Alma alma yanakları al gibi
Boyu uzar gider selvi dal gib
Seherde açılan gonca gül gibi
Sandım kan damlamış karın üstüne
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Düz uyak düzeniyle yazılmıştır.
B) Söyleyiş kaygısı güdülmüştür.
C) Pastoral bir şiirden alınmıştır.
D) Benzetmeye başvurulmuştur.
E) Somut bir anlatım benimsenmiştir.
15. I.
Ardına bakmadan yollara düşen
Şimşek gibi çakan, sel gibi coşan
Huduttan hududa yol bulup koşan
Cepheden cepheyi soranlarındır
II.
Köroğlu düşer mi yine şanından
Ayırır çoğunu er meydanından
Kır at köpüğünden düşman kanından
Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır
Yukarıdaki dörtlüklerin her ikisiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Redif yoktur.
B) Zengin kafiye kullanılmıştır.
C) Ağır ve sanatlı bir dil kullanılmıştır.
D) Çapraz uyak düzeniyle yazılmıştır.
E) Epik şiire özgü nitelikler taşımaktadır.
16. I. Düşsel ögelere sıkça Destan
yer verilmesi
II. Öğretici nitelik taşıması Masal
III. Döneme ve söyleyene Halk hikayesi
göre değişebilmesi
IV. Anlamın aynı beyitte Mesnevi
tamamlanması
V. Bir olayın düzyazı Manzum hikaye
şeklinde yazılması
Numaralanmış açıklamalardan hangisi karşısındakiyle ilişkilendirilemez?
A) I. B)II. C) III. D) IV. E) V.
17. … , geleneksel Türk tiyatrosunun oyunlarındandır. Seyircilerin çevrelediği boş, meydanlık bir alanda, canlı karakterlerle oynanır. Başkarakterleri … ile …
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) Köy seyirlik oyunu-Zenne-Karadenizlidir.
B) Orta oyunu-Pişekar-Kavuklu’dur.
C) Karagöz-Pişekar-Kavuklu’dur.
D) Orta oyunu-Hacivat-Karagöz’dür.
E) Orta oyunu-Beberuhi-Zenne’dir.
18. Geleneksel Türk tiyatrosunun ortak özelliklerinden biri de …
Bu cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilirse bir bilgi yanlışı olur?
A) konu sınırlaması gözetilmemesidir.
B) aydın ve halk için ayrı çeşitlerinin olmasıdır.
C) güldürü ögesinin ağır basmasıdır.
D) oyuncularının, gerçek yaşamda karşılığının olmasıdır.
E) bir olay esasına dayandırılmasıdır.
19. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Mesneviler, geniş kitlelere kolayca anlaşılsın diye yalın bir dille ve hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Hz. Muhammed’in doğumunu, hayatını anlatan mesnevilere mevlit denir.
C) Mesnevilerde her beyit kendi içinde uyaklıdır.
D) Mesnevilerde beyit sınırlaması yoktur.
E) Divan edebiyatı nazım şekillerinden olan mesnevi, olay çevresinde gelişen metinler arasında yer alır.
20. Halk hikayeleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Aşk ve kahramanlık konuları işlenir.
B) Olaylar mensur olarak anlatılır, konuşmalar manzum olarak verilebilir.
C) Anlatıcı yeri geldiğinde saz çalıp şiir okur.
D) Genellikle halk âşıkları tarafından kahvehanelerde anlatılır.
E) Tamamen gerçeküstü özelliklere sahip kahramanlar anlatılır.
21. Aşağıdakilerden hangisi orta oyununun bölümlerinden biri değildir?
A) Fasıl
B) Bitiş
C) Ön deyiş
D) Tekerleme
E) Söyleşme
22. Aşağıdakilerden hangisi göstermeye bağlı metinlerin oluşturduğu edebi türler arasında yer alır?
A) Roman
B) Makale
C) Deneme
D) Tiyatro
E) Eleştiri
23. Öğretici metinlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Bilgi vermek ve bir şey öğretmek için yazılır.
B) Dil, göndergesel işlevde kullanılır.
C) Öznel anlatıma ağırlık verilir.
D Her okuyucuya aynı ileti verilir.
E) Yazıldığı dönemin yapı ve anlatım özellikleri yansıtılır.
24. Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinleri inceleme sırasında yapılacak işlerden biri değildir?
A) Metnin yazılış amacını belirleme
B) Dönemin hakim zihniyeti ile metin arasında ilişki kurma
C) Dönemin sosyal, siyasal ve kültürel durumunun metindeki yansımalarını bulma
D) Dönemin zihniyetiyle ilgili sosyal ve siyasi konuları ifade eden kelime, kelime grubu ve cümleleri belirleme
E) Kişi, yer, zaman, anlatıcı, olay örgüsü ve olay gibi ögeleri belirleyip metni bir bütün olarak değerlendirme
CEVAPLAR: 1.D, 2.A, 3.D, 4.B, 5.A, 6.D, 7.D, 8.E, 9.C, 10.B, 11.A, 12.D, 13.A, 14.C, 15.E, 16.E, 17.B, 18.B, 19.A, 20.E, 21.D, 22.A, 23.C, 24.E
Edebiyat Tarama Testi 11‘i indir.
