UYAK BULMA ÇALIŞMA KİTAPÇIĞI 1
Aşağıdaki beyitlerde ve dörtlüklerde bulunan kafiyeleri bularak kafiye çeşitlerini belirtiniz, rediflerini bulunuz, beyit ve dörtlüklerin kafiye şemasını çıkarınız.
1.Sümmani’yem ya Rab gönlüm hoş eyle
Ya sabır ver ya bağrımı taş eyle
Ya bir çift kanat ver ya bir kuş eyle
Tez varayım yar bağında talan var
2.Ne zaman geleceksin, yıllar yorduğunda mı?
Seni bekleyen kalbim bir gün durduğunda mı?
3.Gel bakma kimseye hor
Halkı yorma kendin yor
Yıkmak için çok düşün
Yıkmak kolay yapmak zor
4.Sana meftun olalı sevdalandım belaya
Mecnun bile bu kadar tutulmadı Leyla’ya
5.Sabrum alup felek bana yüz bin belâ virür
Az olsa bir meta ona el çok bahâ virür
6.Garibim namıma Kerem diyorlar
Aslı’mı el almış harem diyorlar
Hastayım derdime verem diyorlar
Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış’ım ben
7.Gel, kurudu köklerim, bir damla su ver zalim
Gel, dindir bu acıyı, kalmadı benim halim
8.Bir gün dedim ki “İstemem artık ne yer ne yâr!”
Çıktım sürekli gurbete, gezdim diyâr diyâr
9.Şah verdi, filiz sürdü sinemde yara dalı
Şu cihanda gülmedim yaradan yaradalı
10.Ben aldandım karanfilin alına
Selam, tomurcuklu defne dalına
11.Gözyaşım coşkun nehir selidir
İçimi coşturan bahar yelidir
12.Değirmen değirmen beni de öğüt
Ben meyvesiz ağaç, yürüyen söğüt
13.Aramızı kesti dumanlı dağlar
Artıyor efkarım yine bu çağlar
14.Bu ıslıkla uzayan, dönen, kıvrılan yollar
Uykuya varmış gibi görünen yollar
15. Susuz değirmenlerin ne ile döner çarkı
Kerem etmeyen beyin fakirden nedir farkı?
16.Doğru söylerim halk razı değil
Eğri söylerim Hak razı değil
17.Bülbül eyler güle naz
Ağlayan çok gülen az
18.İncecikten bir kar yağar
Tozar Elif Elif diye
Deli gönül abdal olmuş
Gezer Elif Elif diye
19.İçimizde sonsuz çalkanan deniz
Gülümseyen yüzü kaderin bize
Yıldızların altın bahçesindeyiz
Ebediyetinle geldik diz dize
20.Her yalana kanmışım
Her söze inanmışım
Ben artık sevgiden de
Bıkmışım usanmışım
UYAK BULMA ÇALIŞMA KİTAPÇIĞI 1 CEVAPLAR
Aşağıdaki beyitlerde ve dörtlüklerde bulunan kafiyeleri bularak kafiye çeşitlerini belirtiniz, rediflerini bulunuz, beyit ve dörtlüklerin kafiye şemasını çıkarınız.
1.Sümmani’yem ya Rab gönlüm hoş eyle
Ya sabır ver ya bağrımı taş eyle
Ya bir çift kanat ver ya bir kuş eyle
Tez varayım yar bağında talan var
eyle’ler rediftir. hoş, taş ve kuş kelimelerindeki ş sesleri yarım kafiyedir. Kafiye şeması aaab’dir. Düz uyak vardır.
2.Ne zaman geleceksin, yıllar yorduğunda mı?
Seni bekleyen kalbim bir gün durduğunda mı?
“r” sesleri yarım kafiye, duğunda mı ekleri rediftir. Kafiye şeması aa’dır.
3.Gel bakma kimseye hor
Halkı yorma kendin yor
Yıkmak için çok düşün
Yıkmak kolay yapmak zor
“or” sesleri tam uyaktır. Kafiye şeması aaba’dır.
4.Sana meftun olalı sevdalandım belaya
Mecnun bile bu kadar tutulmadı Leyla’ya
“lâ” sesleri ile zengin kafiye yapılmıştır. “y”ler kaynaştırma harfi, “a”lar da yönelme hal ekidir. “ya”lar rediftir.
5.Sabrum alup felek bana yüz bin belâ virür
Az olsa bir meta ona el çok bahâ virür
“belâ” ve “bahâ” kelimelerinde ki “â” sesleri tam uyaktır. Çünkü uzun a (â) sesleri iki ses değerinde kabul edilir. “Virür” kelimeleri de rediftir.
6.Garibim namıma Kerem diyorlar
Aslı’mı el almış harem diyorlar
Hastayım derdime verem diyorlar
Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış’ım ben
Kerem, harem, verem kelimelerindeki rem’ler zengin kafiyedir. “diyorlar” ise rediftir.
7.Gel, kurudu köklerim, bir damla su ver zalim
Gel, dindir bu acıyı, kalmadı benim halim
Zalim, ve halim kelimelerindeki “alim”ler zengin kafiyedir.
8.Bir gün dedim ki “İstemem artık ne yer ne yâr!”
Çıktım sürekli gurbete, gezdim diyâr diyâr
“yâr” kelime ve sesleri tunç uyaktır. Çünkü bir kelime diğer kelimenin içinde geçmektedir.
9.Şah verdi, filiz sürdü sinemde yara dalı
Şu cihanda gülmedim yaradan yaradalı
Yara dalı ve yaradalı kelimeleri cinaslı uyak oluşturmuştur. Yazılışları aynı fakat anlamları farklıdır.
10.Ben aldandım karanfilin alına
Selam, tomurcuklu defne dalına
alına ve dalına kelimelerindeki “al”lar tam kafiye, “ına”lar da rediftir.
11.Gözyaşım coşkun nehir selidir
İçimi coşturan bahar yelidir
“selidir” ve “yelidir” kelimelerindeki “el”ler tam kafiye, “idir”ler ise rediftir.
12.Değirmen değirmen beni de öğüt
Ben meyvesiz ağaç, yürüyen söğüt
“Öğüt” kelimesi “söğüt” kelimesinin içinde yer aldığı için “öğüt”ler tunç uyaktır.
13.Aramızı kesti dumanlı dağlar
Artıyor efkarım yine bu çağlar
“dağlar” ve “çağlar” kelimelerindeki “ağ”lar tam kafiye, “-lar” ekleri ise rediftir.
14.Bu ıslıkla uzayan, dönen, kıvrılan yollar
Uykuya varmış gibi görünen yollar
“kıvrılan” ve “görünen” kelimelerindeki “-an,-en” eki ve “yollar” kelimeleri rediftir.
15. Susuz değirmenlerin ne ile döner çarkı
Kerem etmeyen beyin fakirden nedir farkı?
“çarkı” ve “farkı” kelimelerindeki “ark” sesleri zengin kafiye, “ı”lar ise rediftir.
16.Doğru söylerim halk razı değil
Eğri söylerim Hak razı değil
“halk” ve “Hak” kelimelerindeki “k” sesleri yarım uyak, razı değil kelimeleri rediftir.
17.Bülbül eyler güle naz
Ağlayan çok gülen az
“güle naz” ve “gülen az” ifadeleri yazılışları anlamları farklı olduğu için cinaslı kafiyedir.
18.İncecikten bir kar yağar
Tozar Elif Elif diye
Deli gönül abdal olmuş
Gezer Elif Elif diye
“tozar” ve “gezer” kelimelerindeki “z” sesleri yarım kafiye, Elif Elif diye ifadeleri rediftir.
19.İçimizde sonsuz çalkanan deniz
Gülümseyen yüzü kaderin bize
Yıldızların altın bahçesindeyiz
Ebediyetinle geldik diz dize
“deniz” ve “bahçesindeyiz” kelimelerindeki “iz”ler tam kafiye, “bize” ve “dize” kelimelerindeki “iz” ler tam kafiye ve “e”ler rediftir.
20.Her yalana kanmışım
Her söze inanmışım
Ben artık sevgiden de
Bıkmışım usanmışım
“kanmışım”, inanmışım” ve “usanmışım” kelimelerindeki “an”lar tam kafiye, “mışım”lar da rediftir.
uyak bulma calisma kitapcigi 1 indir.
