Divan Edebiyatı Test 14-Çıkmış Sorular

DİVAN EDEBİYATI TEST 14-ÇIKMIŞ SORULAR

Bende Mecnûn’dan füzun âşıklık isti’dadı var
Âşık-ı sâdık benim Mecnûn’un ancak adı var

Kıl tefâhur kim senin hem var benim tek âşıkın
Leyli’nin Mecnûn’u Şîrîn’in eger Ferhâd’ı var

1. Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle yazılmış olabilir? (2010)
A) Muhammes
B) Şarkı
C) Rubai
D) Gazel
E) Mesnevî

Paylaşırsa dost paylaşırmış
İnsanın derdini, sevincini
Dost ümidiyle ortalığa düşmeye gör
Hangi kapıyı çalsam kimseler yok
Hangi omza dokunsam yabancı çıkar
2. Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden yukarıdaki şiire anlamca en yakındır? (2010)
A) Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge
    Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı
B) Hep seninçündür benim dünyâ cefâsın çektiğim
    Yoksa ömrüm varı sensiz neyleyim dünyâyı ben
C) Gülmek ol gonceye münâsibdir
     Ağlamak bu dil-i hazîne gerek
D) Bülbüller öter güller açar şâd gönül yok
     Hiç böyleliğin görmemişiz fasl-ı bahârın
E) Bâğ-ı dehrin hem hazânın hem bahârın görmüşüz
    Biz neşâtın da gamın da rûzgârın görmüşüz

3.Aşağıdaki sanatçılardan hangisi, birlikte verilen nazım biçiminde yazılmış yapıtlarıyla ünlenmemiştir? (2011)
A)Fuzuli – Gazel
B)Nedim – Şarkı
C)Baki – Mesnevi
D)Ziya Paşa – Terkibibent
E)Nefi – Kaside

I. Sebk-i Hindî
II. Mahallîleşme Akımı
III. Süslü Nesir
4. Aşağıda verilen divan sanatçılarından hangisi yukarıdakilerden biriyle ilişkilendirilemez?(2011)
A)Nergisî B)Neşati C)Nedim D)Necati E)Enderunlu Vasıf

I. Heşt Behişt
II. Sefaretname-i Fransa
III. Mecalisü’n Nefais
IV. Tezkiretü’ş Şuara
V. Makalat
5. Yukarıda verilenlerden hangileri aynı yazınsal türe ait yapıtlardır? (2011)
A)I.,II.,III. B)I.,III.,IV.
C)II.,III.,V. D)II.,IV.,V.
E)III.,IV.,V.

I. Gülşehrî
II. Nefi
III. Şeyh Galip
IV. Fuzuli
6. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi yukarıda verilen sanatçılardan birine ait değildir? (2011)
A)Siham-ı Kaza
B)Mantıku’t Tayr
C)Hayriyye
D)Hüsn-ü Aşk
E)Şikayetname

7. Nesir sözcüğü, “yaymak, saçmak, dağıtmak” demektir. Bugün “düzyazı” terimiyle karşılanmaya çalışılmaktadır, nesir yazarlarına eskiden “nâsir” denirdi.
Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı nâsirlerinden değildir? (2012)
A)Lâtifî
B)Sinan Paşa
C)Gülşehrî
D)Nergisî
E)Naima

8.Bir kişiyi, bir durumu veya olayı yermeye, toplumun aksayan yönlerini göstermeye yönelik şiirler yazan Nef’i, aşağıdaki şiir türlerinin hangisiyle ilişkilendirilebilir? (2012)
A)Didaktik
B)Satirik
C)Pastoral
D)Epik
E)Lirik

9.Divan edebiyatı sanatçıları ve yaşadığı yüzyıllarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2012)
A)Sultan Veled ─ 13. yüzyıl
B)Âşık Paşa ─ 14. yüzyıl
C)Şeyhî─ 15. yüzyıl
D)Fuzuli ─ 16. yüzyıl
E)Nedim ─ 17. Yüzyıl

10. Aşağıdaki dizelerden hangisinin ötekilerden farklı bir gelenek içinde yazıldığı düşünülebilir? (2012)
A)Bir uykuyu cananla beraber uyuyanlar
Ömrün bütün ikbalini vuslatta duyanlar
B)Ellerin var beyaz güller gibi küçücük
Mutlak kalbin tomurcuklardan pembe
C)Şimdi çocukluğun çatısı kalktı ya üstümüzden
Yağmurun da eski tadı yok bu yüzden
D)O gün gelsin neşemiz tazelensin de gör
Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör
E)Sen benim üstüne titrediğim güzel ve yeni
Saatim kadar saadetimin göz bebeği zamansın

11. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? (2013)
A) Türk edebiyatındaki ilk şairler tezkiresi, Ali Şir Nevayi’nin XV. yüzyılın sonlarına doğru Çağatay Türkçesiyle yazdığı Mecalisü’n Nefais’tir.
B) Garibname adlı büyük mesnevisiyle tanınan Âşık Paşa, devrinin önemli düşünürlerinden biridir.
C) Divan sahibi olan Ahmedî’nin en iyi bilinen eserlerinden biri de İskendername’dir.
D) Şeyhî’nin başlıca edebî eserleri; Hüsrev ü Şirin, Divan ve Harname’dir.
E) Gülşehrî’nin Çengname adlı eseri, hem dil hem de üslup yönünden devrinin önemli eserlerinden biridir.

12. I. Beng ü Bade
II. Leylâ vü Mecnun
III. Şikâyetname
IV. Rind ü Zahid
V. Şah u Geda
VI. Hadikatü’s-süeda
Yukarıda verilen eserlerden hangileri türü bakımından diğerlerinden farklıdır? (2013)
A)I. ve II. B)I. ve VI. C)III. ve VI. D)IV. ve V. E)V. ve VI.

13.Aşağıdakilerden hangisi, divan şiiriyle halk şiirinin birbirine yaklaştığının göstergelerinden biri değildir? (2013)
A)Nedim ve Şeyh Galip’in hece vezni ile şiir yazması
B)Gevherî’nin aruz vezniyle şiirler kaleme alması
C)Bazı halk şairlerinin divan tertip etmesi
D)Halk ve divan şairlerinin mahlas kullanması
E)Benzer mazmunların kullanılması

14. I. Beş mesneviden oluşan eserlerin genel adı
II. Divan edebiyatında ünlü kişilerin biyografilerini ve sanatçı kişiliklerini anlatıp çalışmalarını örneklendiren eserler
III. Halk edebiyatındaki mâniye benzeyen, aruzun “fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbıyla yazılan nazım biçimi
IV. Uzun okunması gereken bir heceyi vezin gereği kısa okuma
V. Kasidelerde methiye bölümlerine geçişi sağlayan beyit
Divan edebiyatı ile ilgili aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımı yukarıda verilmemiştir? (2013)
A) Hamse
B)Girizgâh
C)Tuyuğ
D)Tezkire
E)İmale

15. Aşağıda ayraç içinde verilen terimlerden hangisi, birlikte verildiği açıklamaya uygun değildir? (2013)
A)Uyaklı beyit (Musarra)
B)Gazel ve kasidelerde ilk beyit (Matla)
C)Bir gazelin en güzel beyti (Şah beyit)
D)Özlü ve güzel anlamlı beyit (Taç beyit)
E)Gazellerde şairin adının geçtiği beyit (Mahlas beyti)

16. Her sanatçı önceleri başkalarını taklit eder. Fakat sonra gerek dünya görüşü gerekse sanat gücüyle kendine özgü bir üsluba kavuşur ve taklitten kurtulur.
Bu parçada dile getirilenler divan şairi açısından değerlendirildiğinde aşağıdaki kavramlardan hangisi, divan şairinin “taklit” dönemi için kullanılabilecek bir kavramdır? (2013)
A)Nazire B)Tercüme C)Caize D)Şerh E)Haşiye

17. Divan şiirinde en çok kullanılan nazım şekli gazeldir. Bu nazım şekli daha çok “aşk” kavramıyla özdeşleşmiş olsa da “hikmet, tasavvuf, rintlik, neşe” gibi pek çok temayı dile getirmede de kullanılmıştır.
Buna göre, aşağıdaki beyitlerin hangisinde âşıkane duygu ve düşüncelerin dile getirildiği söylenemez? (2014)
A)Ol gün kanı ki gün gibi sûzân idim sana
   Olsan revân sâye-i bîcân idim sana
B)Ey Necâtî yürü sabreyle elinden ne gelir
   Hûblar cevr ü cefâyı kime öğretmediler
C) Gözü meyhâne-i nâz ü kaşı mihrâb-ı niyâz
    Yaraşır her ne kadar etse niyâz ehline nâz
D)Gül istedim diken oldu yârim ne çâre kılam
   Meger libâs-ı hayâtımı pâre pâre kılam
E)El verse safâ fırsatı fevt eyleme bir dem
   Dünyâ ona değmez ki cefâsın çeke âdem

18. Meded meded bu cihânın yıkıldı bir yanı
      Ecel Celâlileri aldı Mustafâ Hân’ı

     Tolundı mihr-i cemâli bozıldı erkânı
     Vebâle koydular âl ile Âl-i Osmânı

Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade Mustafa’nın öldürülmesini anlatan ve yukarıda ilk iki beyti verilen mersiye, divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen özelliklerden hangisiyle örtüşmemektedir? (2014)
A)Sosyal konulardan uzak durması
B)Belli mazmunlara yer vermesi
C)Aruz veznini kullanması
D)Sanatlı bir dille yazılması
E)Belirli nazım şekillerini kullanması

19. —- Lale Devri’nin İstanbul’unu yansıtan şiirlerinde dış dünyadan aldıklarını; duyduğu, gözlemlediği gibi aktarmaya çalışır. Gazel ve kasidelerinin yanında —- nazım biçimini tercih etmesi; yaşama sevincini içinde duyan, hor görülen geçici dünya zevklerini tatmayı amaçlayan bir yaradılışın doğal sonucudur.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2014)
A)Baki – murabba
B)Fuzuli – mesnevi
C)Şeyh Galip – şarkı
D)Nedim – şarkı
E)Nefî – mesnevi

20.Tezkire ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (2014)
A)Dönemin şairlerinin biyografisine yer verilir.
B)Şairlerin şiirlerinden örneklere rastlamak mümkündür.
C)Yer yer şiirle ilgili eleştiriler veya değerlendirmeler yapılır.
D)Birbirinin tekrarı mahiyetinde bilgiler bulunabilmektedir.
E)Şairlerin kendi şiirleriyle ilgili değerlendirmeleri geniş olarak yer alır.