DİVAN EDEBİYATI TEST 22
1.Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A) Dili Arapça, Farsça, Türkçe karışımı olan Osmanlıcadır.
B) Kaside, gazel, mesnevi, rubai gibi belli nazım biçimleriyle yazılmıştır.
C) Sanatlara bolca yer verilmiş, sanat yapmak amaç olmuştur.
D) Hayatın içinden seçilen konular somut olarak işlenmiştir.
E) Nazım ön planda tutulmuş, nesre pek az yer verilmiştir.
2. Katip Çelebi’nin Batı’da tanınan en ünlü eseridir. Arapça bir bibliyografya sözlüğü olan kitapta 14500 kitap ve risalenin adı ve yazarı verilmiştir. Bilim tasnifine göre ve alfabetik olarak düzenlenmiş olan kitap, yirmi yılda tamamlanmıştır. Önemli bir kaynak eserdir. Divan nesri ürünlerindendir.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Takvimü’t Tevarih
B) Cihannüma
C) Mizanü’l Hak
D) Tuhfetü’l Kibar
E) Keşfüz Zünun
3. Baki’yle Fuzuli’yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) İkisi de 16.yüzyıl Divan şairidir.
B) Gazel türünde başarılı şiirler yazmışlardır.
C) Çağdaş olmakla birlikte bir arada bulunmamışlardır.
D) İkisinin de mesnevisi vardır.
E) Divan şiirini zirveye çıkaran şairlerdendir.
4. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatı ürünlerinden biri değildir?
A) Şehrengiz
B) Tezkire
C) Mesnevi
D) Münşeat
E) Cönk
5. Aşağıdakilerden hangisi mesnevi nazım biçimiyle yazılmamıştır?
A) Hüsn ü Aşk
B) Şikayetname
C) Harname
D) Leyla ve Mecnun
E) Beng ü Bade
6. Çağatay sahasının önemli bir şairidir. Hamsesinde klasik İran edebiyatı mesnevi konularını (Ferhad ve Şirin, Leyla ve Mecnun vb.) denenmemiş şekillerde işleyen şair, ilk şuara tezkiresi olan Mecalis’ün Nefais’te 15.yüzyıl Çağatay ve Fars şairleri hakkında önemli bilgiler vermiştir. Muhakemetü’l Lügateyn adlı eserinde ise Türkçe ile Farsça’yı karşılaştırmıştır.Türkçenin Farsça’ya göre anlam inceliklerini ifade etmeye daha elverişli olduğunu belirtmiştir.
Bu parçada tanıtılan Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Zati
B) Ali Şir Nevai
C) Lamii Çelebi
D) Yenişehirli Avni
E) Nâbî
7. Aşağıdakilerden hangisi “mesnevi” biçiminde yazılmış bir eserdir?
A) Siyasetname
B) Divan-ı Hikmet
C) Garipname
D) Mecalis-i Seba
E) Seyahatname
8. . . . , Osmanlı Devleti’nde çeşitli memurlukta bulundu. 3.Ahmet zamanında Lale Devri’nde elçilik göreviyle Paris’e giderken Fransa ile Osmanlı arasındaki dostluğu kuvvetlendirmenin yanı sıra Fransız medeniyetini öğrenmek ve bizde uygulanabilecekleri yazması da istendi. Fransa’da gördüklerini eserine yazdı. . . . , Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinden sonra Avrupa’yı tanıtan eserlerdendir. Paris’i canlı bir dille anlatır.
Bu paragrafta boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir?
A) Katip Çelebi, Mizanü’l Hak
B) Yirmisekiz Çelebi Mehmet, Sefaretname
C) Âşık Paşazade, Âşık Paşazade Tarihi
D) Seydi Ali Reis, Miratü’l Memalik
E) Ahmet Cevdet Paşa, Mecelle
9. Aşağıdaki dizilerden hangisi, tümüyle Divan edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) Şarkı-ağıt-tuyuğ-müstezat-ninni
B) Gazel-şarkı-murabba-mani-rubai
C) Rubai-kaside-tuyuğ-koşma-gazel
D) Tuyuğ-kaside-destan-rubai-masal
E) Mesnevi-gazel-naat-kaside-mersiye
10. Bir dörtlükten meydana gelen bir nazım şeklidir. Rubaiye benzer. Kafiyeleniş şekli de onun gibi aaxa şeklindedir. Sadece Türkler özgü bir nazım şeklidir. Halk edebiyatındaki maninin klasik şiirdeki karşılığı olduğu söylenebilir. Manide olduğu gibi genellikle cinaslı kafiye kullanılır. Konu sınırlaması yoktur.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A) Kaside
B) Tuyuğ
C) Kıta
D) Şarkı
E) Murabba
11.
Her dil ki esir-i gam-ı hicrân olmaz
Şayeste-i zevk-i vasl-ı cânân olmaz
Her dert ki var var dermânı velî
Bîdertlerin derdine dermân olmaz
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rubai
B) Mani
C) Kıta
D) Şarkı
E) Semai
12. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir mesneviden alınmış olabilir?
A) Fikrederim ki yazayım zerrece aşk sırrını
Bahr midâd ağaç kalem, tas-ı felek devât olur
B) Erenler meydanında yuvarlanır top idim
Padişah çevganında kaldım ise ne oldu
C) Bir cevr ki ben çekerem uzun gecelerde
Eyyûb canım gisûları Nuh değil mi
D) Gül hasretinle yollara dutsun kulağını
Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar
E) Bin başlı ejder-i münakkaş
Mumdan gemi altı bahr-i ataş
13. Divan nesriyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Divan edebiyatında nesir, şiir kadar gelişmemiştir.
B) Arapça, Farsça sözcüklerin ağırlıklı olduğu, ağdalı bir dil kullanılmıştır.
C) Divan şiiriyle meşgul olan bütün şairler nesir dalında da eser ortaya koymuşlardır.
D) Eserlerin hitap ettiği kesim göz önünde bulundurularak ona göre bir dil kullanılmıştır.
E) Divan nesri, sade, orta ve süslü bir nesir diye üçe ayrılır.
14. Kasideyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla belirli kurallar içinde yazılan uzun şiirlerdir.
B) En az otuz üç, en çok doksan dokuz beyitten meydana gelir.
C) Konularına göre farklı adlarla anılır.
D) Her beyitte dizeler birbiriyle kafiyelidir.
E) Kaside içinde şairin, kendi kendisini övdüğü bölüme fahriye denir.
15.
Benî candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı
Felekler yandı âhımdan murâdım şemi yanmaz mı
Bu beyitte Divan edebiyatının ortak konularından hangisi işlenmiştir?
A) Yalnızlık duygusu
B) Sevgilinin cefası
C) Aşk acısından duyulan mutluluk
D) Zamandan şikayet
E) Sevgilinin cilveleri
CEVAPLAR: 1.D, 2.E, 3.D, 4.E, 5.B, 6.B, 7.C, 8.B, 9.E, 10.B, 11.A, 12.E, 13.C, 14.D, 15.
