ÖĞRETİCİ METİNLER TEST 2
1.Aşağıdakilerden hangisi, öğretici metinleri inceleme yöntemlerinden biri değildir?
A) Metni okuyan okurların eğitim seviyesini belirleme
B) Sanatçının bakış açısını belirleme
C) Metinde kullanılan anlatım türünü belirleme
D) Dilin hangi işlevde kullanıldığını belirleme
E) Sanatçının gelenekle ilişkisini belirleme
2.Öğretici metinlerin anlam özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
A) Sözcükler ve söz grupları çoğunlukla gerçek anlamıyla kullanılır.
B) Çoğunlukla açıklama tekniğinden yararlanılır.
C) Anlam, okurlara göre değişiklik göstermez.
D) Anlatılmak istenen öz ve açık bir şekilde söylenir.
E) Uzun ve karma cümleler kullanılır.
3. Öğretici metinlerde temayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Metnin teması, devrin sosyal şartlarından etkilenir.
B) Tema, yazarın, metni nasıl ve niçin anlattığını gösterir.
C) Temasız eserler, diğerlerine göre daha ilgi çekicidir.
D) Temanın belirginleşmesini, yer, zaman, olay ve kişiler sağlar.
E) Türk edebiyatının dönemlerinde genel olarak benzer temalar işlenmiştir.
4. Bir yazarın herhangi bir metninden hareketle yazar-gelenek ilişkisiyle ilgili aşağıdakilerden hangisinin söylenmesi mümkün olmaz?
A) Daha önce yazılan metinlerden etkilendiği
B) Hangi yazarlardan izler taşıdığı
C) Ortak bir gelenekten beslendiği
D) Yazarın hangi gelenekten yararlandığı
E) Yazarın, diğer yazarlarla ortak konuları işlediği
5. Aşağıdakilerden hangisinde öğretici metinlerle ilgili yanlış bilgi verilmiştir?
A) Metnin yazarı, anılarını edebî bir metne dönüştürürken seçme ve ayıklama yapabilir.
B) Anılardan, devrin sosyal ve siyasal hayatıyla ilgili ipuçları edinebilir.
C) Yazarın anlattıkları, gerçeklerle birebir uyuşuyorsa o yazı öğretici metin olamaz.
D) Yazar, eserini oluştururken sosyal, siyasal, psikolojik etkilerden tamamen kurtulamaz.
E) Yazar, anılarına kendi duygu ve düşüncelerini de yansıtabilir.
6. Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinlerde kullanılan anlatım türlerinden biri değildir?
A) Karşılaştırmacı anlatım
B) Tartışmacı anlatım
C) Açıklayıcı anlatım
D) Fantastik anlatım
E) Öyküleyici anlatım
7. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Öğretici metinler geleneksel çizgiden yararlanılarak oluşturulur.
B) Öğretici metinlerin şekillenmesinde sanatçının bakış açısı etkilidir.
C) Açıklama, tanımlama, örneklendirme gibi anlatım türlerinden yararlanılır.
D) Öğretici metinlerden olan bilimsel ve tarihî metinlerde nesnelliğe bağlı kalınır.
E) Öğretici metinlere yazar kendisinden herhangi bir şey katmaz.
8.
Öğretici metinler,
I. metnin yazılış amacı,
II. metnin ana düşüncesi,
III. metin ve zihniyet,
IV. metni okuyan okur kitlesi,
V. öğretici metnin yazılış süreci
dikkate alınarak incelenir.
Öğretici metinleri inceleme yöntemleri ile ilgili olarak yukarıdaki numaralandırılmış sözlerin hangilerinde bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I. ve V.
B) II. ve IV.
C) II. ve V.
D) III. ve IV.
E) IV. ve V.
9. Aşağıdakilerden hangisi, öğretici metinlerin özelliklerinden biri değildir?
A) Genel olarak bilgi vermek amacıyla yazılmaları
B) Belgelerden yararlanılarak yazılmaları
C) Yalın bir dille kaleme alınmaları
D) Sadece insan yaşamı ile ilgili olmaları
E) Dönemin kültür ve sanat yaşamıyla ilgili olmaları
10. Öğretici metinlerin birçok şeyle ilişkisi vardır. Bunlardan biri … ilişkisidir. Bir metin kaleme alan hemen her yazar, bir şekilde geçmişten günümüze gelen birikimden yararlanır. Bunun olmaması düşünülemez. Yazar, yazılarını kaleme alırken hiçbir şeyin etkisinde kalmamış olsa bile yazın yaşamına başlamadan önce o güne kadar devam edegelen edebiyat çizgisini izlemiş, okuduklarından bu çizgi hakkında bilgi edinmiştir. Yazmaya başladığı zaman da kendini bu çizgi bir yere oturtmuştur.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) metin ve zihniyet
B) yazar ve gelenek
C) yazar- bakış açısı
D) ana düşünce – yazar – okuyucu
E) metin-dönem
11. Benim yazı yazmaya başladığım dönemde Batılılaşma konusu hararetli bir şekilde tartışılıyordu. Kimilerine göre Batılılaşmaya cephe almalıydık, kimilerine göre bütün kurumlarımızla Batılılaşmalıydık. Her iki tarafında da doğruları ve yanlışları vardı. Her iki taraftan da öne çıkan tipler vardı. İşte bu dönemde yazdığım ilk romanımda ben de Batılılaşma konusuna duyarsız kalamadım. Romanımda iki ayrı kesimin çatışmasını işledim. Yaşadığım dönemdeki olayları bütün çıplaklığıyla ortaya koymaya çalıştım.
Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisinden söz etmektedir?
A) Dönemin zihniyetinin yazdığı metne etkisinden
B) Eserinde dili hangi işlevde kullandığından
C) Eserinin beslendiği geleneksel çizgiden
D) Yazılarındaki anlatım özelliklerinden
E) Eserindeki anlatım türlerinden
12. Bir konuda haber ve bilgi vermek gibi amaçlarla yazılan metinlere öğretici metinler denir. Bu metinler, ele aldığı konulara göre tarihî metinler, felsefî metinler, bilimsel metinler gibi türlere ayrılır. Bu türler, konuyu ele alış biçimi ve üslup yönüyle farklılık gösterir. Bu metinlerden bazıları dergilerde ve gazetelerde yayımlanır. İnsan yaşamını konu edinen biyografi, anı, günlük gibi metinler de öğretici metinler arasında kabul edilmektedir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Öğretici metinler, bilgi vermek amaçlı yazılır.
B) Öğretici metinler, işledikleri konulara göre türlere ayrılır.
C) Süslü bir anlatım öğretici metinlerin belirleyici özelliğidir.
D) Gazetelerde yayımlanan öğretici metin örnekleri vardır.
E) Tarihle ilgili metinler öğretici metinlerdendir.
13.
I. Toplantı özetleri
II. Konferans notları
III. Tiyatro metinleri
IV. Değerlendirme yazıları
V. Deneme türündeki yazılar
Yukarıdakilerden hangi ikisi bilimsel metinler arasında sayılamaz?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) II. ve IV.
D) III. ve V.
E) IV. ve V.
14. Felsefî bilgiyi belirtmek diğerlerinden zordur. Hatta felsefenin en önemli probleminin, bizzat felsefenin kendisinin ne olduğudur. Felsefî bilgiyi veya felsefeyi anlamaya çalışırken yapılması gereken en doğru şey tarih boyunca kendilerine filozof denen kişilerin yaptıkları işin kendisine bakmak olacaktır. Böyle bir bakış açısından konuya bakıldığında ise filozofların farklı zamanlarda, farklı kültürlerde, farklı amaçlar ve farklı işlevlere farklı somut felsefeler ürettikleri görülmektedir. Bununla birlikte bu farklı zamanlarda yaşayan ve farklı amaçlarla farklı felsefeler üreten insanların yaptıkları işin kendisinde bazı ortak özellikler olduğu da gözlemlenmektedir.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Felsefi metne örnek gösterilebilir.
B) Süslü, sanatlı, ağır bir dille yazılmıştır.
C) Felsefi bilgiyi açıklamanın güçlüğünden söz edilmiştir.
D) Bazı filozofların farklı zamanlarda benzer fikirler ürettiğinden söz edilmiştir.
E) Felsefeyi anlamak için felsefe yapan insanların ürettiklerine bakmak gerektiği belirtilmiştir.
15. …, öğretici metin türleri arasında yer alır.
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse bilgi yanlışı ortaya çıkar?
A) Tarihî metinler
B) Bilimsel metinler
C) Felsefî metinler
D) Anlatmaya bağlı edebî metinler
E) Gazete çevresinde gelişen metin türleri
16. 29 Mayıs 1453’te, şehri günlerdir kuşatan Osmanlı ordusu, şimdi İstanbul olarak bilinen, o zamanki adıyla Konstantinopolis şehrini Sultan II.Mehmet Han’ın komutanlığında fethetti. Bu fetihten sonra Osmanlı Devleti imparatorluk olmuş, henüz 21 yaşında olan II.Mehmet, fatih unvanını da alarak Fatih Sultan Mehmet olarak anılmaya başlanmıştır. Tarihteki en önemli devletlerden olan Doğu Roman İmparatorluğu böylelikle sona ermiştir. İstanbul fethedildikten sonra Orta Çağ kapanmış ve 1789 Fransız İhtilali’ne kadar sürecek olan Yeni Çağ başlamıştır.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İstanbul’un fethi hakkında bilgi vermek için kaleme alınmıştır.
B) Yazar, bilgiyi okuyucusuna açık ve anlaşılır bir dille sunmuştur.
C) Öğretici metin türlerinden olan felsefi metnin özelliklerini taşımaktadır.
D) Tarihî bir olay, yer ve zaman unsurları bildirilerek anlatılmıştır.
E) Öğretici metin türlerinden tarihî metne özgü nitelikler ağır basmaktadır.
CEVAPLAR: 1.A, 2.E, 3.C, 4.E, 5.C, 6.D, 7.E, 8.E, 9.D, 10.B, 11.A, 12.C, 13.D, 14.B, 15.D, 16.C
ogretici metinler test 2 indir.
