ŞİİR VE GELENEK TEST 1
Garibim bu gülşende
Baykuşlar ötüşende
Gariplik ne çetinmiş
Baş yastığa düşende
Dilberin işi itâb u nâz olur
Çeşmi câdû gamzesi gammaz olur
Ey gönül sabr et tahammül kıl ana
Yâra erişmek işi az az olur
Bu dörtlüklerden birincisi halk şiiri, ikincisi divan şiiri geleneği içinde yer alan bir nazım şeklidir.
1. Bu dörtlüklerden hareketle şiirde gelenekle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Divan şiiri, halk şiir geleneğinin etkisinde gelişmiştir.
B) Şiir geleneklerinin dili zamanla yalınlaşır.
C) Her şiir geleneğinin değişmez nazım şekilleri vardır.
D) Şiir gelenekleri birbirinden etkilenebilir.
E) Zamanla divan şiirinin nazım birimi dörtlük olmuştur.
2. Bu dönemin sanatçıları Divan edebiyatı nazım şekillerinden kopamamışlardır. Başta Namık Kemal olmak üzere eski nazım şekilleri ile “vatan, hürriyet, adalet, hukuk, millet” gibi değer ve kavramları halka tanıtıp benimsetmeye çalışmışlardır. Dilde sadeleşmeyi savunmuşlarsa da bunda pek başarılı olamamışlardır.
Bu parçada sözü edilen edebiyat geleneği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tanzimatçılar
B) Servet-i Fünuncular
C) Fecr-i Âticileri
D) Garipçiler
E) Millî Edebiyat
3. Refah-ı millet için terk-i rahat eyleyelim
Vatan yolunda yürü, azm-i gurbet eyleyelim
Müyesser olmak ise bari mülkün ihyâsı
O yolda ölmeğe îsar-ı kudret eyleyelim
Medar-ı izz ü refah ihtiyar-ı mihnettir
Hükümet ise garaz halka hizmet eyleyelim
Bu dizelerde aşağıdaki şiir geleneklerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Halk edebiyatı
B) Divan edebiyatı
C) Millî Edebiyat
D) İkinci Yeni
E) Tanzimat edebiyatı
4. Bakmaz mısın Karac’oğlan halına?
Garip bülbül konmuş gülün dalına.
Kadrin bilmeyenler alır eline,
Onun için eğri biter menekşe.
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Halk şiirine özgü nitelikler taşımaktadır.
B) Bir koşmanın ilk dörtlüğünden alınmıştır.
C) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
D) Bir olayın meydana gelişi, asıl nedenin dışında bir neden bağlanmıştır.
E) Yalın bir dil kullanılmıştır.
5. İşbu vücudum şehrine, bir dem giresim gelir
İçindeki Sultanın, yüzün göresim gelir
İşidirim sözünü, görümezem yüzünü
Yüzünü görmekliğe, canım veresim gelir
Yukarıdaki şiirin ait olduğu gelenek için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Tekke edebiyatı
B) Yedi Meşaleciler
C) Millî Edebiyat
D) Fecr-i Ati
E) Servet-i Fünun Edebiyatı
6. I. Aruz ölçüsü benimsenmiş, şiirler hece ölçüsüyle yazılmıştır.
II. Batı’dan alınan sone, terza-rima gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
III. Duygular ve düşünceler yalın bir dille anlatılmıştır.
IV. Nazımda nesre yaklaşan bir anlatım kullanılmıştır.
V. Şiirin konusu genişletilmiş, en basit olaylar şiirin konusu yapılmıştır.
Servet-i Fünun şiiri ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden hangileri yanlıştır?
A) I. ve II.
B) I. ve III.
C) II. ve IV.
D) III. ve V.
E) IV. ve V.
7. Bu edebiyat geleneğimizde süslü, sanatlı ve ağır bir dil kullanılmış, şiirler aruz vezniyle yazılmıştır. Kaside, gazel, mesnevi, rubai gibi değişmez nazım biçimleri kullanılmış, şiirler “Sanat, sanat içindir.” anlayışı ile yazılmış, göz için kafiye anlayışı benimsenmiş, genellikle zengin kafiye kullanılmıştır.
Bu parçada sözü edilen şiir geleneği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Garip
B) İkinci Yeniciler
C) Servet-i Fünuncular
D) Beş Hececiler
E) Divan edebiyatı
8. Milli Edebiyat şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Türkçeyi yazı dili olarak kullanmışlardır.
B) Şairler, tam ve zengin uyak yanında yarım uyağı da kullanmıştır.
C) Divan şiiri geleneği sürdürülmüştür.
D) Şairlerin büyük bölümü hece ölçüsünü kullanmıştır.
E) Şiirde açıklığa önem verilmiştir.
9. Bir elinde gül bir elde câm geldin sâkiyâ
Hangisin alsam gülü yûhut ki câmı yâ seni
Bîçare gönüller! Ne giden son gemidir bu
Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu
Bu beyitlerden birincisi Nedim’e, ikincisi Yahya Kemal’e aittir.
Her iki beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Her iki beyit de mesneviden alınmıştır.
B) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
C) Temaları aynıdır.
D) Sanatlı bir söyleyişe başvurulmuştur.
E) Halk şiiri geleneğine göre söylenmiştir.
10. Ne güzel, enseyi geçmesi saçların
Alnımızda bitmesi
Ne güzel insan yüzü
Elmacık kemiği ve on parmak
Ya dünyamız, bütün bu mevsimler
ya İstanbul
Bu şiirde aşağıdaki şiir geleneklerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Beş Hececiler
B) Garip
C) Servet-i Fünun
D) Millî Edebiyat
E) Yedi Meşaleciler
11.İkinci Yenicilerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi söylenemez?
A) Sıradan insanlara seslenme
B) Duygu ve çağrışımlardan yararlanma
C) Edebî sanatlardan yararlanma
D) Şiiri açıklıktan uzaklaştırma
E) Yoruma ve çağrışıma açık şiirler yazma
12. Biz o şiiri isteriz ki çifte giden babalar
Ekin biçen gen kızlarla analar
Yüreğinin özleri için çarptığını duysunlar
Bu çırpıntı, bu ses nedir? Neler diyor bilsinler
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Millî Edebiyat geleneğine özgü nitelikler ağır basmaktadır.
B) Yalın bir dil kullanılmıştır.
C) Redif vardır.
D) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
E) Kafiye kullanılmıştır.
13. Bu akımın öncülüğünü Orhan Veli, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet yapmıştır. Bu sanatçılar, kendi dönemlerine değin Türk şiirinde yerleşmiş ne kadar kalıp varsa bunlardan kurtulmak istemişler; biçimciliğe ve duygusallığa karşı çıkmışlardır. Bütün bunlardan dolayı bu topluluğun sanatçıları şiirdeki şairaneliğe, basmakalıp söyleyişlere karşı çıkmışlar, şiirlerini de bu anlayışa uygun şekilde yazmışlardır.
Bu parçada sözü edilen edebî topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
A) Garipçiler
B) İkinci Yeniler
C) Servet-i Fünuncular
D) Yedi Meşaleciler
E) Millî Edebiyatçılar
14. İslamiyet’ten önce şiir geleneğimizle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şiirler heceyle söylenmiştir.
B) Şairler “yuğ, şölen” isimleriyle anılmıştır.
C) Dil son derece yalındır.
D) Daha çok , yarım kafiye kullanılmıştır.
E) Destan, sagu, koşuk gibi nazım şekilleri kullanılmıştır.
15. Alp Er Tunga öldü mü
Kötü dünya kaldı mı
Felek öcün aldı mı
Şimdi yürek yırtılır
Bu dörtlüğün aşağıdaki edebî dönemlerden hangisine ait olduğu söylenebilir?
A) Millî Edebiyat
B) Divan edebiyatı
C) İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatı
D) İkinci Yeniciler
E) Yedi Meşaleciler
16. İslamiyetten önceki Türk şiirinde “yuğ” adı verilen cenaze merasimlerinde ozanların okuduğu şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sagu
B) Sav
C) Kam
D) Baksı
E) Koşuk
17.
Tren gelir öterek
Kömürünü dökerek
Ben anamdan ayrıldım
Gözyaşımı dökerek
Özünü eşşeyh gören serdâr olur
Enelhak davâ kılan berdâr olur
Er oldur, Hak yoluna baş oynaya
Döşekte ölen yiğit murdâr olur.
Bu dörtlüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Kafiye düzenleri aaxa şeklindedir.
C) Birinci dörlükte halk şiir geleneğine, ikinci dörtlükte divan şiir geleneğine özgü nitelikler ağır basmaktadır.
D) Birinci dörtlük din dışı, ikinci dörtlük dinî içerik taşımaktadır.
E) İki dörtlükte de yarım kafiye kullanılmıştır.
18. Bu akım 1950’li yıllarda Garip akımına tepki olarak doğmakla birlikte şiirde biçimci özgürlüğü devam ettirmişlerdir. Öncüleri arasında İlhan Berk, Turgut Uyar, Edip Cansever, Cemal Süreya, Sezai Karakoç, Ece Ayhan gibi sanatçılar yer alır. Bu akımın sanatçıları, basit söyleyişi şiir olarak görmemişler, şiiri anlamdan uzaklaştırmışlar ve söz sanatlarından yararlanarak şiiri yoruma açık hâle getirmişlerdir. Konuşma diline sırt çevirmişler ve halkın beğenilerini dikkate almamışlardır. Gerçeküstücülüğün etkisiyle soyutlamalara gitmişlerdir.
Yukarıda sözü edilen şiir geleneği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan şiir geleneği
B) Maviciler
C) İkinci Yeniciler
D) Yedi Meşaleciler
E) Beş Hececiler
19. 1928’de Yaşar Nabi Nayır, Sabri Esat Siyavuşgil, Muammer Lütfi, Kenan Hulusi, Vasfi Mahir, Cevdet Kudret, Ziya Osman Saba gibi şair ve hikayeci yedi gencin bir kitap çıkararak başlattıkları bir harekettir. Bu sanatçılar, Beş Hececilerin gerçeklik ve içtenlikten uzak şiir anlayışlarına tepki göstermişlerdir. Türk edebiyatının öze dönme vaktinin geldiğini iddia etmişler, şiirde asıl eksikliğin “canlılık, samimiyet ve yenilik” olduğunu ileri sürmüşlerdir. Fakat bu sanatçılar düşüncelerini eserlerine yansıtamamışlardır.
Yukarıda sözü edilen şiir geleneği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Garipçiler
B) İkinci Yeniler
C) Servet-i Fünuncular
D) Yedi Meşaleciler
E) Millî Edebiyatçılar
Edebiyatsultani.com
CEVAPLAR: 1.D, 2.A, 3.E, 4.B, 5.A, 6.B, 7.E, 8.C, 9.D, 10.B, 11.A, 12.D, 13.A, 14.B, 15.C, 16.A, 17.E, 18.C, 19.D
siir ve gelenek test 1 indir.
