YAZI TÜRLERİ TEST 4
1.Aşağıdaki yazı türlerinin hangisinde yazar ileri sürdüğü düşünceyi kanıtlamak zorundadır?
A) Sohbet
B) Günlük
C) Fıkra
D) Makale
E) Deneme
2…., bir sanatçının, bir sanat eserinin iyi ve kötü yanlarını nesnel bir bakış açısıyla ortaya koyarak onun gerçek değerini belirleyen yazılardır. Bu yazı türlerinde yazar, yapıt hakkında okuyucuyu bilgilendirir; hem söz konusu yapıtın yazarına hem okura yol gösterir.
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Makale
B) Eleştiri
C) Deneme
D) Fıkra
E) Sohbet
3. Öykü veya romana konu olabilecek olayların seyirciye sahnede temsili olarak da gösterilebilmesi için sahne tekniğine uygun olarak yazılan edebi yazılara verilen addır. Eserin oluşmasında eser, oyuncular, sahne ve seyirci unsurları her zaman dikkate alınır. Hem göz hem kulağa hitap ettiği için diğer türlere göre daha etkilidir. Genellikle sahnede oynanmak üzere yazılır, ancak oynanmak için değil de okunmak için yazılanlar da vardır.
Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Masal
B) Tiyatro
C) Deneme
D) Fıkra
E) Anı
4. Aşağıdakilerden hangisi düşünceye dayalı değildir?
A) Deneme
B) Fıkra
C) Eleştiri
D) Öykü
E) Makale
5. Son eserim kendi yolumda atmış olduğum yeni bir adım. Daha önce yaptıklarımın üzerine bir taş daha nasıl koyabilirimin cevabını bulmaya çalıştım. İlk romanlarda insan ilişkileri üzerine bir şeyler yazmaya çalıştım daha çok. Çünkü ilk romanımda daha çok onlarla uğraşmam gerektiğine inanıyordum. Fakat bunları tarihsel bir bakış içinde ele almanın zamanı geldi diye düşündüm ve bu defa tarihsel, toplumsal çelişkilerle birlikte insan ilişkilerini ele almayı denedim.
Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Biyografi
B) Röportaj
C) Gezi yazısı
D) Makale
E) Eleştiri
6. … bir kişinin yaşam öyküsünün anlatıldığı yazılardır. Bu yazılarda amaç o kişiyi yaşamı, yapıtları, kişiliği ve görüşleriyle tanıtmaktır. Yazar, kişinin yaşadığı dönemi ve çevresini anlatır. Yazar eğer kendi yaşamını anlatmışsa o yazıya … denir. Bu yazılarda yazar, kendisiyle beraber aile büyüklerinden, çevreden, aile içi durumlarda ve o dönemin olaylarından da söz eder.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Biyografi-anı
B) Anı-biyografi
C) Biyografi-otobiyografi
D) Otobiyografi-günlük
E) Otobiyografi-monografi
7. Kendi yaşadığım ya da tanık olduğum olayları sanat değeri taşıyan bir üslupla kaleme alıyorum. Yazılarımda kendimi okura açtığım ve içten bir tavır sergilediğim için yazılarım okur tarafından çok tutuluyor. Yazılarımda belli bir dönemi yorumladığım için tarihi bir belge özelliği de gösteriyor yazılarım. Ancak bu, bilimsel bir belge kabul edilemez; çünkü olaylara kişisel bakışım söz konusudur. Yazılarım üslup yönüyle gezi yazısına benzerse de, dış dünyadan çok kendimden söz etmemden dolayı gezi yazısıyla net bir şekilde ayrılıyor.
Bu sözleri söyleyen bir kişinin aşağıdaki türlerin hangisinde eser verdiği söylenebilir?
A) Anı
B) Öykü
C) Eleştiri
D) Günlük
E) Sohbet
8. Anlatımıyla romana benzeyen, ancak romandan daha kısa olan bir yazı türüdür. Kişiler çoğu zaman hayatlarının belli bir anı içinde anlatılır; buna bağlı olarak olaylar da genellikle yüzeyseldir. Kişilerin tek yönü üzerinde durulur. Romanla aynı dönemlerde oluşmaya başlamış ve özellikle realizm döneminde önemli bir tür haline gelmiştir.
Bu parçada sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öykü
B) Anı
C) Roman
D) Deneme
E) Gezi yazısı
9. Bir sanat veya düşünce eserinin başarılı ve başarısız yönlerini belirlemek amacıyla yazılan yazılardır. Ele alınan eser, yalın bir dille tanıtılır. Yazar, eserin gerçek değerini, iyi ve kötü yönlerini belirterek okur ile eser arasında aracılık eder. Böylece okuyucu ile sanatçıyı birbirine yaklaştırır. Bu işi yaparken peşin hükümlü olmaktan uzak durmaya çalışır.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale
B) Fıkra
C) Deneme
D) Eleştiri
E) Sohbet
10. Kral dünyanın en değerli, en güzel yiyeceklerini, giyeceklerini ve dahasını kızına getirtmiş, ama kız yine mutlu olmamış. Ardından kral kızını başka bir ülkeye amcasının yanına göndermiş. Küçük prenses amcasının yanında da mutluluğu yakalayamamış. Kız, amacından onu tekrar kendi ülkesine göndermesini istemiş. Amcası onun yanında kalmasını istiyormuş ve göndermek istememiş. Ardından küçük kız amcasının yanından kaçmış ve kocaman bir ormanda kaybolmuş. Üzgün ve yaptıklarına pişman bir şekilde, bilmediği bir yöne doğru yürüyormuş. Tam o sırada küçük bir oduncu kızının kendisine doğru yürüdüğünü görmüş.
Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
A) Deneme
B) Masal
C) Mektup
D) Fıkra
E) Günlük
11. Aşağıdakilerden hangisi romanın özelliklerinden biri değildir?
A) Olmuş ya da olabilecek olayların anlatıldığı uzun yazılardır.
B) Çoğu zaman şahıs kadrosu geniştir ve olaylar ayrıntılarıyla anlatılır.
C) Hayvanlar arasında geçen olaylar, insana özgü özelliklerle verilir.
D) Konusuna göre aşk, romanı, toplumsal roman, polisiye roman, macera romanı gibi isimler alır.
E) Türk edebiyatında ilk roman Tanzimat edebiyatı döneminde görülür.
12. Zevkli bir yolculuktan sonra Ihlara Vadisi’ne ulaşıyoruz. Vadide dikkatimizi çeken ilk şey, dere yatağında dağılmış olan zümrüt yeşili ağaçlar. Akasya, söğüt, çitlenbik, kavak, badem, ceviz ve Şam fıstığı ağaçları ile kuşburnu çalıları, kışkırtıcı güzellikteki koku ve görünüşleriyle kır çiçekleri… Köylüler kanyon içindeki bahçeleriyle uğraşıyor. Melendiz Çayı’nda ötücü kuşların sesi su sesine karışıyor ve verdikleri konser gezimiz boyunca bize eşlik ediyor. İbibik, yabani, güvercin, bıldırcın ise vadinin diğer konukları…
Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
A) Roman
B) Gezi yazısı
C) Öykü
D) Eleştiri
E) Deneme
13. Bir yazarın, herhangi bir konu üzerinde, özel görüş ve düşüncelerini hiçbir iddiaya yer vermeden, kesin yargılara varmadan anlattığı yazı türüdür. Batı edebiyatında essai adı verilen bu tür, konularını genellikle edebiyat, sanat, bilim ve felsefeden alır. Özellikle Fransız edebiyatında Montaigne, İngiliz edebiyatında Bacon, bu türü tanınmış yazarlarıdır. Bu türde yazar, kendi kendine konuşur gibi bir anlatım rahatlığı içindedir.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sohbet
B) Makale
C) Deneme
D) Fıkra
E) Eleştiri
14. Gazete ve dergilerde yayımlanan güncel, siyasal, toplumsal sorunları ele alan yazılardır. Hemen her konuda yazılabilir. Düşünsel ağırlıklı kısa yazılardır. Siyasal ve toplumsal olaylar ele alınırken belgelere, kanıtlara, aşırı ayrıntılara yer verilmez. Geniş kitlelere seslendiği için kolay ve anlaşılır bir dili vardır.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anı
B) Eleştiri
C) Deneme
D) Makale
E) Fıkra
15. Son kitabıyla iletişimdeki duygusal faktörlerin önemine sıklıkla değinen yazarımız, kitabını hazırlarken dünya ve ülke gündemi olmuş olayları analiz etmiş. Aynı zamanda kitabıyla yakın tarihe de bir iletişimci gözüyle değinmiş. Yaptığı analizlerle, sıklıkla medyanın da kendisinden destek istediği yazarımız, bu kitabında medyaya destek olduğu konulardan örnekler de sunmuş. Kitabında beden dilini, iletişimi anlatmakla kalmayıp analiz ettiği olaylarla konuların detaylarını nasıl dikkatle incelenmesi gerektiğini de ortaya koyuyor.
Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
A) Deneme
B) Eleştiri
C) Günlük
D) Roman
E) Röportaj
16. Herhangi bir konuda yazılabilen bir türdür. Yazar, duygu ve düşüncelerini karşısında biri varmış da onunla konuşuyormuşçasına aktarır. Bu yüzden içten bir anlatımı vardır. Yazar, bu türde görüşlerini kanıtlama yoluna gitmez.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deneme
B) Öykü
C) Sohbet
D) Makale
E) Biyografi
17. …, kişisel yaşantının bütünü veya belli bölümlerini ya da gözlemleri, üzerinden bir süre geçtikten sonra dile getirmek amacıyla yazılmış edebi metinlerdir. Otobiyografi ile karıştırılsa da dışsal olaylara yer vermesinden dolayı bu türden ayrılır. Kişisel yaşam izlenimlerinin yanı sıra bu izlenimlerin dış boyutları da geniş olarak yer alır bu yazı türünde. Otobiyografide ise yazarlar öncelikle kendilerini konu edinirken bu türün yazarları çevresinde gelişen olayların yanı sıra çeşitli tarihsel olaylarda rol oynamış ya da bu olayların yakın gözlemcisi olmuş kişileri de anlatır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Günlük
B) Sohbet
C) Deneme
D) Anı
E) Fıkra
18. Yazar bu kitabında daha önce defalarca işlenen bir konuyu ele almış. Konunun sunumunda da gereken özeni göstermemiş. Çünkü uzayıp giden cümleler karmakarışık bir yapının ortaya çıkmasına neden olmuş. Üstelik bazı terimleri de ayrıntılı olarak açıklamamış. Dolayısıyla okuduktan sonra harcanan zamana yazık olduğuna inanacağınız bir kitap bu.
Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Roman
B) Gezi yazısı
C) Fıkra
D) Röportaj
E) Eleştiri
19. Bir yazarın kendisinin yaşadığı ya da tanık olduğu olayları sanat değeri taşıyan bir üslupla anlattığı yazılardır. Yazarın kendini okura açtığı bir tür olduğundan içtendir ve bu yönüyle çok tutulur. Bunlar belli bir dönemin yorumlandığı yazılar olduğundan tarihi bir belge özelliği de gösterir. Üslup yönüyle gezi yazısına benzerse de yazarın dış dünyadan çok kendinden söz etmesi onu gezi yazısından ayırır. Özellikle Tanzimat’la başlayan bu tür, Cumhuriyet döneminde önemli bir tür olmuştur. Halit Ziya’nın Kırk Yıl, Saray ve Ötesi adlı eserleri bu türün en güzel örnekleridir.
Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden söz edilmektedir?
A) Deneme
B) Roman
C) Eleştiri
D) Anı
E) Sohbet
20. Bu türün yerini Tanzimat Edebiyatı dönemine kadar destanlar, halk hikayeleri, masallar, efsaneler ve mesneviler tutmuştur. Bu tür, edebiyatımıza Fransız edebiyatından yapılan çevirilerle girmiştir. İlk örneği Yusuf Kamil Paşa’nın Fransız yazar Fenelon’dan çevirdiği Telemak adlı çeviridir.
Bu parçada tanıtılan edebiyat türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tiyatro
B) Roman
C) Hikaye
D) Deneme
E) Gezi yazısı
CEVAPLAR: 1.D, 2.B, 3.B, 4.D, 5.B, 6.C, 7.A, 8.A, 9.D, 10.B, 11.C, 12.B, 13.C, 14.E, 15.B, 16.C, 17.D, 18.E, 19.D, 20.B
