Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Roman Test 1

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATINDA ROMAN TESTİ 1

1. Hikâyeciliğimizi İstanbul sınırları dışına çıkararak Anadolu’ya yönelten, yurt gerçeklerini gözlemlere dayanarak yansıtan, aynı zamanda mizah ve siyasal yergi alanında da eser veren yazarımız kimdir? (1975)
A) Reşat Nuri Güntekin
B) Refik Halit Karay
C) Hüseyin Rahmi Gürpınar
D) Memduh Şevket Esendal
E) Ahmet Rasim

2. “Anadolu halkının bir ruhu vardı, nüfuz edemedin. Bir kafası vardı, aydınlatamadın. Bir vücudu vardı, işleyemedin. Onu cehlin ve yokluğun ve kıtlığın eline bıraktın. O, katı toprakla kuru göğün arasında bir yabani ot gibi bitti. Şimdi, elinde tırpan, buraya hasada gelmişsin. Ne ektin ki ne biçeceksin? Sana ıstırap veren her şey senin eserindir.” diyen bir roman kahramanı edebiyatımızın aşağıdaki dönemlerinin hangisinde yaratılmış olabilir? (1976)
A) Toplum yararını ön planda tutarak halka yönelen Tanzimat döneminde
B) Özellikle kişilerin ruhsal durumlarını incelemeye yönelen Edebiyat-ı Cedide döneminde
C) 1908’den sonra, Edebiyat-ı Cedide geleneğini bir süre daha sürdüren Fecr-i Ati döneminde
D) Birinci Dünya Savaşı yıllarında güçlenen Milli Edebiyat döneminde
E) Köy ve köy sorunlarının ağır bastığı ve yeni boyutlar kazandığı Cumhuriyet döneminde

3.“Yergi ve gülmece (hiciv ve mizah) yazılarıyla deneme, fıkra ve anılarını ayrı ayrı kitaplarda toplamış olan yazar, edebiyat alanında, konularını Birinci Dünya Savaşı yıllarında yakından gördüğü Anadolu halk ve yaşamından alan hikâyeleri ile tanındı. 1938’de Suriye’den döndükten sonra edebi çalışmalarını roman türünde sürdürdü,”
Yukarıda sözü edilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir? (1979)
A) Ahmet Rasim
B) Halide Edip Adıvar
C) Refik Halit Karay
D) Reşat Nuri Güntekin
E) Aka Gündüz

4.“Tarihi ve sosyal olaylardan her birini bir romanına konu edinerek, Tanzimat dönemiyle Atatürk Türkiye’si arasındaki dönem ve kuşakların geçirdikleri sosyal değişiklik ve bunalımları, yaşayış ve görüş ayrımlarını işledi; düşünce ve teze dayanan özlü yapıtlar verdi.”
Yukarıda sözü edilen yazarımız, aşağıdakilerden hangisidir? (1979)
A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
B) Halit Ziya Uşaklıgil
C) Mehmet Rauf
D) Hüseyin Rahmi Gürpınar
E) Hüseyin Cahit Yalçın

5. Bir yazar şöyle diyor: “Nerede bir edebiyatın başladığını görsek, orada sokağın yazı masası ile birleştiğini görürüz. Malherbe sokağı dinledi, Dickens sokağı edebiyata soktu. Bir romanında geçen sokağın anahtarı’ sözü bu yazarın sanatını anlatmaya yeter. Puşkin’de de sokağın anahtarı vardı. Bize gelince, bu sihirli anahtar çoğu yazarımızın eline hiçbir zaman geçmedi.”
Yazarın “sokağın anahtarı” sözü ile anlatmak istediği özellik aşağıdaki yazarlardan hangisinde vardır? (1982)
A) Recaizade M. Ekrem
B) Namık Kemal
C) Halit Ziya
D) Hüseyin Rahmi
E) Mehmet Rauf

6. Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrasına uzanan bir zaman dilimini romanına konu edinmiştir. Büyük değişimlerin ve bunalımların yer aldığı bu zaman dilimi içinde, kuşaklar arasındaki görüş farklılıklarını ve çatışmaları, halk-aydın çelişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel ve sosyal olayları yansıttığı romanları birbirini bütünleyen bir zincirleniş içinde, çağdaş, siyasal ve sosyal tarihimizin panoramasını vermektedir.
Bu yargılarla değerlendirilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir? (1989)
A) Refik Halit Karay
B) Hüseyin Rahmi Gürpınar
C) Reşat Nuri Güntekin
D) Halide Edip Adıvar
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

7. Şiir, öykü, roman, deneme ve edebiyat tarihi alanlarında yapıtlar vermiş, çok yönlü bir yazardır. Daha çok sembolist akıma girebilecek ahenkli ve orijinal hayallerle yüklü şiirler yazmıştır. Hikâyelerinde insan ruhunun temeli saydığı bilinçaltına ve rüyalara geniş yer vermiştir. Romanlarında bu öğelerle birlikte, tarihsel, toplumsal konuları da ele almıştır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir? (1994)
A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
B) Abdülhak Şinasi Hisar
C) Ahmet Hamdi Tanpınar
D) Namık Kemal
E) Hüseyin Rahmi Gürpınar

8. Orhan Kemal’le ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?(2007)
A) Yapıtlarında, kişilerin karakterlerini olay içinde çizmiş, onları doğal bir biçimde konuşturmuştur.
B) Genellikle fabrika işçilerinin, kırsal kesim insanlarının ve gecekondu bölgelerinde oturanların yaşamını konu almıştır.
C) Öykülerde günlük konuşma dilini kullanmış, yöresel söyleyiş özelliklerine bağlı kalmıştır.
D) Esir Şehrin İnsanları adlı romanıyla yazın çevrelerinde büyük yankı uyandırmıştır.
E) Anlatımı, olaylara bakış açısı yönünden toplumcu gerçekçi yazarlarımızdan biri sayılmaktadır.

9. —- yapıtlarından biri olan Kuyucaklı Yusuf ile Reşat Nuri’nin —- adlı yapıtı Türk edebiyatında kasaba gerçeklerini yansıtan romanlardandır.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2008)
A) Sabahattin Ali’nin – Yeşil Gece
B) Orhan Kemal’in – Çalıkuşu
C) Aziz Nesin’in – Dudaktan Kalbe
D) Rıfat İlgaz’ın – Acımak
E) Kemal Tahir’in – Kavak Yelleri

10. Millî Edebiyat Döneminde başlayan Anadolu’ya, kır ve köy kesimine açılma eğilimi, Cumhuriyet Dönemi roman ve öyküsünde tam anlamıyla amacına ulaşmıştır. Anadolu, değişik bölgeleriyle roman ve öyküde yansıtılmıştır. Böylece Güney Anadolu, Toroslar ve Çukurova, —- Hanımın Çiftliği, Bereketli Topraklar Üzerinde; Orta Anadolu Bölgesi —- Sarı Traktör, Ortakçının Oğlu, Define, —- Yılanların Öcü, Kaplumbağalar, Tırpan romanlarına konu olmuştur.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?(2009)
A) Orhan Kemal’in – Talip Apaydın’ın – Fakir Baykurt’un
B) Kemal Bilbaşar’ın – Yaşar Kemal’in – Necati Cumalı’nın
C) Kemal Tahir’in – Tarık Buğra’nın – Samim Kocagöz’ün
D) Sait Faik’in – Selim İleri’nin – Sabahattin Ali’nin
E) Abbas Sayar’ın – Yusuf Atılgan’ın – Dursun Akçam’ın

11. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır? (2010)
A) Mahur Beste
B) Sürgün
C) Ölmez Otu
D) Makber
E) Aylak Adam

12. Peyami Safa, Tanzimat’tan itibaren Türk romanının değişmez ana konularından biri olan yanlış Batılılaşmanın toplumsal yapıda yol açtığı yıkımları hemen hemen bütün yapıtlarında işler. Bunlardan biri olan —- adlı yapıtında, farklı kültürleri, dünya görüşlerini ve yaşama biçimlerini anlatır. Özellikle Doğu ve Batı çatışmasını yansıtmayı amaçlayan romanın iletisi, roman kahramanlarından Neriman’ın yaşadığı bunalımlar ve iç çatışmalar yoluyla biçimlendirilir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2010)
A) Bir Tereddüdün Romanı
B) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu
C) Mahşer D) Fatih-Harbiye
E) Yalnızız

13. Türk edebiyatının en iyi romanlarından olan —-, 1949’da kitap olarak basılır. —- İstanbul’a olan derin sevgisini yansıttığı bu romanında, Mümtaz ile Nuran’ın aşkı çerçevesinde eski-yeni, Doğu-Batı ve aşk ile toplumsal sorumluluk arasındaki çatışmayı ve bu çatışmaların doğurduğu bireysel bunalımları irdeler.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir? (2010)
A) Baba Evi – Orhan Kemal
B) Huzur – Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Küçük Ağa – Tarık Buğra
D) Bir Düğün Gecesi – Adalet Ağaoğlu
E) Yorgun Savaşçı – Kemal Tahir

14. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?(2010)
A) Bilge Karasu, Yeni Yalan Zamanlar’da büyük ölçüde kadın sorunlarını somutlayıcı bir tutumla yansıtmaya çalışmıştır.
B) Romanlarında bilinç akışı, iç monolog gibi yeni anlatım teknikleriyle kendine özgü bir yol bulan Adalet Ağaoğlu’nun ilk romanı, Ölmeye Yatmak’tır.
C) Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar romanı, ele aldığı konu, konuyu işleyiş tarzı ve kullanılan yeni anlatım teknikleri bakımından dikkate değer nitelikler taşır.
D) Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli adlı romanı, aynı otelde kâtiplik yapan Zebercet adlı kahramanın ruhsal dünyasının açığa çıkarılması üzerinde şekillenir.
E) Toplumcu gerçekçi tutumla bireyin iç dünyasına kapanışını birlikte anlatan Haldun Taner, Şişhaneye Yağmur Yağıyordu, On İkiye Bir Var adlı kitapları ile ödül almıştır.

15. Göğsü bağrı açıktı. Elinde orak vardı. Ekin biçiyordu. Yüzünü toprağa, sırtını güneşe vermişti. Tarladaki ekini kurtarmaya çalışıyordu. Sırtında kaput bezinden bir iç gömleği vardı. Dışlığı yoktu. İç gömleği kirden meşine dönmüştü. Elindeki orak küçüktü, koç boynuzu kadar bir şeydi. Bu yılın buğdayı geçen yılın buğdayından uzun gibi geliyordu gözüne. Dizine çıkmıyordu ama kıraçta ne buğdaylar olmuştu bundan boysuz. “Biz bu cenabet topraklarda çok buğdaylar gördük bacaksız, çok arpalar biçtik cüce.” dedi içinden. Adam usta orakçıydı. Ama ustalık para etmiyordu kıracın ortasında. Bunalıyor, ikide bir dikiliyor, elini kalçasına koyup küçük, kaplumbağa gözlerini kısarak aşağılara, yola bakıyordu. Gelip geçen “otopos”ları izliyordu. Ama çok dikelemiyordu, karısı mız mız ediyor, oğlu kararıyordu. Gözünün kuyruğuyla baksa anlardı. Yüzde yüz kızıyorlardı.
Bu parçadan edebiyatımızdaki toplumcu gerçekçi hikâye ve roman anlayışıyla ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisi çıkarılamaz?(2010)
A) Köye ve köylüye yönelme anlayışı benimsenmiştir.
B) Kişiler iç ve dış dünyasıyla birlikte ele alınmıştır.
C) Sorunların yansıtılması amaçlanmıştır.
D) Gözleme dayalı bir anlatım söz konusudur.
E) Halkı aydınlatma amacı güdülmüştür.

16. Aşağıdakilerden hangisi modernizmi esas alan yapıtların belirleyici özelliklerinden biri değildir? (2010)
A) Okurların merak duygusunun kamçılanması amaçlanır.
B) Yaşamın çok boyutlu ve kavranması zor gerçeklerden oluştuğu savunulur.
C) Anlatıcı, büyük ölçüde birey bilinciyle kendi “ben”ini öne çıkarır.
D) Topluma ait değerleri yansıtma amacı yoktur.
E) Anlatılanlar kişilerin iç dünyasının süzgecinden geçirilerek verilir.

17. Kimi incelemecilere göre, Türk romanının doğuş döneminde roman kişilerine örnek oluşturanlar arasında Hacivat ve Karagöz tiplemelerinin olduğu da söylenebilir. Bu iki tip, modern yazarları oldukça etkilemiştir. Karagöz’ün, toplumsal rolleri üstlenen geleneksel kişinin; Hacivat’ın da Tanzimat’tan sonra sınıfını bulamamış alafranga tipin temsilcisi olarak örneksendiği düşünülebilir. —- Meftun, —- Behiç, —- Seniha, —- Bihruz kültürel anlamda bir bakıma Hacivat’ın torunlarıdır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada boş bırakılan yerlerden birine getirilemez? (2011)
A) Kiralık Konak’taki
B) Şıpsevdi’deki
C) Araba Sevdası’ndaki
D) Sözde Kızlar’daki
E) Küçük Ağa’daki

18. Kurtuluş Savaşı’yla ilgili önemli romanlar arasında (I)Halide Edip Adıvar’ın Vurun Kahpeye, (II)Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Yaban,
(III)Kemal Tahir’in Yorgun Savaşçı, (IV)Attila İlhan’ın Kurtlar Sofrası, (V)Tarık Buğra’nın Siyah Kehribarlaradlı yapıtlarını sayabiliriz.
Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? (2011)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

19. (I) Köy yaşayışını, köylülerin yaşadığı toplumsal sorunları konu edinir köy romanları. (II) Bu türde ilk örnek Nabizade Nâzım’ın Zehra adlı yapıtıdır. (III) Bunu Ebubekir Hâzım Tepeyran’ın Küçük Paşa’sı izlemiştir. (IV) Ancak gerçek anlamda köyü anlatan romanların yazılması 1950’lerden sonra başlar. (V) Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Dursun Akçam gibi romancılar gerçekçi ve gözlemci bir tutumla ağalık, topraksızlık, kan davası gibi sorunları ele almışlardır. (VI) Bunların yanı sıra Samim Kocagöz’ün Bir Çift Öküz’ü, Kemal Bilbaşar’ın Cemo ile Memo’su, Kemal Tahir’in Kör Duman’ı köy ve köylünün çeşitli sorunlarını anlatan romanlar arasında sayılabilir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışıvardır? (2011)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

20. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışıvardır? (2011)
A) Necati Cumalı’nın ilk romanı Tütün Zamanı; Yağmurlar ve Topraklar, Acı Tütünile devam eden Ege üçlemesinin ilk halkasıdır.
B) Orhan Kemal, Çukurova yöresinin ve o yöredeki çaresiz insanların sorunlarını Ortadirek, Yer Demir Gök Bakır gibi romanlarında ele almıştır.
C) Fazıl Hüsnü Dağlarca, çok kolay ve rahat yazabilen, Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin en uzun soluklu şairidir.
D) Behçet Necatigil’in Bile/Yazdı, Evler ve Eski Toprakkitaplarındaki şiirlerinde, eski ve yeniyle biçim ve tema arasındaki uyum kendisini açıkça gösterir.
E) Şiirlerinin özü itibarıyla millî romantik bir şair olan Cahit Külebi’nin şiir kitapları arasında Adamın Biri’ni, Türk Mavisi’ni, Sıkıntı’yı ve Umut’u sayabiliriz.