Ses Bilgisi Test 5

SES BİLGİSİ TEST 4

1.Türkçede sonu sert ünsüzle biten sözcüklere ünlü ile başlayan ekler getirildiğinde bu ünsüzlerin yumuşadığı görülür.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya örnek bir kullanım yoktur?
A)Bunları sepete güzelce yerleştirdi.
B)Bu sırrı çözecek bir ipucumuz olsaydı.
C) Dostluğun gereğini yerine getirmeliydi.
D) Bu dünya kimini de vezir eder.
E) Bir doğu klasiği arıyorum.

2.Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde bir ünlü düşmesi söz konusudur?
A) Başarıda yükselmenin sınırı yoktur.
B) Buraya yalnız gelmek istemiş.
C) Bundan sonrasına ben karışmam.
D) Bu da sözünü ettiğin arkadaş galiba.
E) Ana gibi yâr olmaz, Bağdat gibi diyar olmaz.

3 I. Çocuktan al haberi demişler.
II. Alnımızda bilgilerden bir çelenk…
III. Kaynanayı kazanda kaynatmalı.
Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerde görülen ses olayları, hangi şıkta sırasıyla verilmiştir?
A) Benzeşme-Ünlü düşmesi-Daralma
B) Yumuşama-Daralma-Ünlü düşmesi
C) Benzeşme-Ünlü düşmesi-Ünlü düşmesi
D) Ünlü türemesi-Ünlü düşmesi-Benzeşme
E) Ünsüz düşmesi-Daralma-Ünlü türemesi

4. Aşağıdakilerden hangisinde yumuşak ünsüzle başlayan bir ek, sonu sert ünsüzle biten bir sözcüğe getirildiği hâlde sertleşme olmamıştır?
A) Bu kitabı seçkin kitapçılarda bulabilirsin.
B) Aslında buna bir kitapçık demek gerekir.
C) Kuşcağız’ın sosyal yapısını da ele almış.
D) Çerezcilerden saatçilere hepsi buradaydı.
E) Açıkçası bu, bir kaynak kitap niteliğinde.

5. Türkçede “-yor” eki ve “y” sesi kendilerinden önce gelen “-a” ve “e” seslerini daraltarak “-ı, -i, -u, -ü” hâline getirir.
Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bu açıklamayı örneklendiren bir kullanım yoktur?
A) Borç yiyen kesesinden yer.
B) Bir yemem diyenden kork, bir oturmam.
C) Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.
D) Ayranım ekşidir, diyen olmaz.
E) Bin tasa bir borç ödemez.

6.Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisinde bir ses olayı yoktur?
A) Onunla bir anlamda meslektaş da sayılırız.
B) Gömleğini giyerken söylenip duruyordu.
C) Yalnız yaşamak onu canından bezdirmişti.
D) Yaz tatilini dört gözle bekliyordu.
E) Çocuk yeni yeni yürümeye çabalıyordu.

7. “Dudak ünsüzlerinden olan ‘b’ kendinden önceki “n” ünsüzünü ‘m’ye çevirir. Özel isimler ve birleşik sözcükler bu kuralın dışındadır.”
Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uymamaktan kaynaklanan yazım yanlışı vardır?
A) Konya biraz da künbetler şehridir.
B) Pembe ona çok yakışır.
C) Bugünkü derste çemberde açıları işledik.
D) İstanbul, yedi tepeli şehir…
E) Tembellik etmeyin çocuklar!

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde ünlü ya da ünsüz düşmesi yoktur?
A) Bu kadar birliktelikten sonra ondan zor ayrılırım.
B) Yaptığı bu kötülükten sonra benim gözümde küçüldü.
C) İdris, onun sekizinci oğluymuş.
D) Senin yaptığın iyilikleri hiçbir zaman unutmayacağım.
E) Projenin hazırlanması yine onun fikriymiş.

9. Kimi sözcüklerin küçültülme veya pekiştirme sırasında fazladan bir ünlü aldıkları görülür.

Buna göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde bir ünlü türemesi olmamıştır?
A) Azıcık aşım kaygısız başım.
B) Önümüze daracık bir sokak çıkmasın mı?
C) Aç kurtlar güpegündüz şehre inmişti.
D) Bardak yere düşüp paramparça oldu.
E) Önümüzde masmavi bir deniz uzanır.

10. Sert sessizle biten bir sözcük, sesli harfle başlayan bir ek aldığında sert sessiz yumuşar.
Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uymayan bir sözcük kullanılmıştır?
A) Geleceğini duyduğumda çok sevindim.
B) Hukukun üstünlüğüne inanan biriydi.
C) O kitabı sana vereceğimi sanmıyorum.
D) Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer.
E) Zamanın nasıl geçtiğini anlamadım bile.

11. Birinci kişi zamiri ile ikinci kişi zamiri, adın “-e” durumuna girince yani yönelme ekini aldıklarında “e” sesi, yerini “a” sesine bırakır.
Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamaya örnek gösterilemez?
A) Bana onu anlatmayın.
B) Sana bir soru sorayım.
C) Seni bana vermezler.
D) Kime anlatayım seni?
E) Bize de sana da yazık.

12. Başında aklı olan
Dünyaya amel etmez
Hûri ile aldanmaz
Göz ile kaştan geçer

Yukarıdaki dörtlükte kaç ünsüz benzeşmesi vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

13. Yabancı dillerden alınan kelimelerde “n” sessizi “b,p” sessizlerinin önünde “m” sessizine dönüşür.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uymayan bir kullanım vardır?
A) Derse yetişme telaşıyla lambayı söndürmemişti.
B) Arkadaşım renklerden en çok pembeyi seviyor.
C) Ateş çemberinden geçmek çok zordu.
D) Bozuk paraları koyması için kunbara aldım.
E) Yağış iyi olunca tahıl ambarımızı doldurduk.

14. Bir memleketin (I) veya bir milletin gücünü (II), onun maddi varlığı (III) ile ölçmek saflığından (IV) kurtulmuşuzdur çoğumuz (V).
Altı çizili sözcüklerden hangisinde “ünsüz yumuşması” olmamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

15. İnsanlar kitap okuyarak (I), kursa giderek (II), öğüt dinleyerek (III) ya da kendi istekleriyle (IV) değişebilirler mi, diye (V) merak ediyorum.
Altı çizili sözcüklerden hangisinde yardımcı ses kullanılmamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

16. “Koç, oyuncularını uzaktan sadece izliyordu.”
Bu cümledeki atlı çizili sözcükte görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Birikmiş sulardan daha durgunsun.
B) İsteği olmazsa başını alıp giderdi.
C) Ziyafette ne yiyeceğini şaşırmıştı.
D) Zenginin malı züğürdün çenesini yorar.
E) Zil çalınca yarışma başlayacak.